همچنان بزرگ‌ترین پورتفوی سرمایه‌گذاری فین‌تکی را داریم
احد سعیدی، رئیس هیئت‌مدیره مدیریت ثروت ستارگان می‌گوید که می‌خواهند وارد حوزه‌های پراپ‌تک، لجستیک و هوش مصنوعی شوند
عصر تراکنش ۹۰ / شرکت مدیریت ثروت ستارگان یک سرمایه‌گذار تخصصی در حوزه فین‌تک و فناوری اطلاعات است که از سال ۱۳۹۶ فعالیت خود را آغاز کرده و تاکنون توانسته در ۲۵ کسب‌وکار این حوزه سرمایه‌گذاری کند. از دی‌ماه ۱۳۹۹ با حمایت بانک کارآفرین از آنها، فصل جدیدی برای این شرکت آغاز شد و روند تازه‌ای را در پیش گرفت که با روی کار آمدن هیئت‌مدیره جدید این مجموعه در فروردین‌ماه ۱۴۰۳ این روند تازه تشدید شد؛ روندی که قرار است در آن وارد سرمایه‌گذاری روی حوزه‌های فین‌تکی جدیدی مانند هوش مصنوعی، پراپ‌تک و لجستیک شوند و با شناسایی چالش‌های حل‌نشده در این حوزه‌ها، قصد دارند استارتاپ‌هایی ایجاد کنند که بتوانند این چالش‌ها را رفع کنند.
در این مسیر بانک کارآفرین نیز به‌عنوان شریک استراتژیک آنها همراهی‌شان خواهد کرد. پیشنهاد رئیس هیئت‌مدیره این شرکت به کارآفرینان و افرادی که ایده‌های استارتاپی دارند، این است که قبل از اینکه یک سرمایه‌گذاری بیاید و روی آنها سرمایه‌گذاری کند، به فکر یادگیری مهارت‌های نرم، مسئله‌یابی و حل مسئله، افزایش تاب‌آوری و در یک کلام توسعه فردی خود باشند، چراکه این ویژگی‌ها برای سرمایه‌گذاران خطرپذیر مهم است.
حالا که با برآمدن و توسعه هوش مصنوعی در کسب‌وکارهای مختلف روبه‌رو هستیم، سرمایه‌گذاری خطرپذیر در کشور هم دوباره رونق خواهد گرفت و فرصت خوبی است تا در یک هم‌افزایی و شراکت استراتژیک میان افرادی که ایده‌های ناب دارند و شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر، دست به خلق کسب‌وکارهای جدید بزنیم. در گفت‌وگو با احد سعیدی، رئیس هیئت‌مدیره شرکت مدیریت ثروت ستارگان درباره وضعیت سرمایه‌گذاری خطرپذیر در کشور و برنامه‌ها و معیارهایشان برای سرمایه‌گذاری روی افراد و تیم‌ها صحبت کردیم. در ادامه گزارشی از این گفت‌وگو را می‌خوانید.
ترکیب حوزه‌های مالی با حوزه‌های جدید فین‌تک
شرکت مدیریت ثروت ستارگان یکی از بازیگران فعال سرمایه‌گذاری روی استارتاپ‌هاست که حالا با ورود هیئت‌مدیره جدید روند جدیدی را در پیش گرفته است و فرصتی به دست آمده تا با بازتعریف استراتژی‌ها و ایجاد موج جدیدی از سرمایه‌گذاری‌ها در حوزه‌های فین‌تکی، توسعه داده شود. احد سعیدی، رئیس هیئت‌مدیره شرکت سرمایه‌گذاری مدیریت ثروت ستارگان، درباره اقدامات گذشته این شرکت و رویکردی که به آینده دارد، می‌گوید: «این شرکت از اواسط دهه ۱۳۹۰ آغاز به کار کرده و در این سال‌ها روی سرمایه‌گذاری در مجموعه‌های نوپای فین‌تکی در حوزه‌هایی مانند بیمه، پرداخت و بانک تمرکز کرده است. این تمرکز در نهایت باعث شده تا این شرکت بتواند در این سال‌ها ۲۵ سرمایه‌گذاری داشته باشد و یازده تیم را در پرتفوی خود جای دهد. ما می‌توانیم ادعا کنیم که هنوز هم بزرگ‌ترین پرتفوی سرمایه‌گذاری فین‌تکی کشور را داریم و باتوجه‌به گسترش فضاهای فین‌تکی و ورود فناوری‌های جدید می‌خواهیم از سرمایه‌گذاری صرف روی حوزه‌هایی مانند بیمه، بانک و پرداخت فراتر رویم و روی امور مالی غیرمتمرکز وقت و انرژی بگذاریم.
در واقع، به دنبال ترکیب حوزه مالی با حوزه‌های دیگر هستیم. هوش مصنوعی آمده تا ریسک‌ها را کاهش دهد و ما می‌توانیم در این زمینه تسهیلگر باشیم و بین بانک و شرکت‌های فناوری‌محور پل بزنیم. به همین دلیل است که می‌خواهیم وارد حوزه‌های جدیدی مثل پراپ‌تک، لجستیک و هوش مصنوعی شویم. این حوزه‌ها با فضاهای بانکی گره می‌خورند و باتوجه‌به اینکه در ایران چندان توسعه داده نشده‌اند، می‌توان کارهای زیادی برایشان انجام داد. بیشتر نوآوری‌هایی که در این حوزه‌ها اتفاق افتاده، از جنس سخت‌افزاری بوده است و شاهد عجین‌شدن نرم‌افزارها با فضا نبوده‌ایم.»
طبق صحبت‌های او، رسالت یک شرکت سرمایه‌گذاری خطرپذیر این است که روی تیم‌هایی که در موضوعات هدفش می‌گنجند، سرمایه‌گذاری کند و در این راستا بدیهی است که اولین قدم، شناسایی تیم‌هاست. سعیدی در این باره می‌گوید: «ما به دنبال این هستیم که در همکاری مشترک با بانک کارآفرین، وارد حوزه‌هایی که نام بردم، شویم.»
بنا بر صحبت‌های رئیس هیئت‌مدیره مدیریت ثروت ستارگان، در حوزه‌های نام‌برده‌شده در سطح کلان بانکی مسائلی وجود دارد که روی زمین مانده است و ثروت ستارگان قصد دارد با برگزاری فراخوان‌های مرتبط، تمام افراد و تیم‌هایی را که فکر می‌کنند می‌توانند طرح مسئله و حل مسئله کنند دعوت به همکاری کند: «بانک کارآفرین در مسیر حل مسائل نوآورانه، همراه ما خواهد بود. هدف ما به‌کارگیری فناوری برای پاسخ به چالش‌های اصلی بانکی و به‌طورکلی، صنعت مالی است.»
معیارهای سه‌گانه برای سرمایه‌گذاری
شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر معمولاً معیارهایی دارند که طبق آنها جلو می‌روند و سرمایه‌گذاری‌هایشان را انجام می‌دهند. این معیارها برای شرکت مدیریت ثروت ستارگان موارد سه‌گانه‌ای را در بر می‌گیرد. او دراین باره اظهار می‌کند: «من در مجموعه‌های زیادی بوده‌ام و سرمایه‌گذارها و استارتاپ‌های زیادی را دیده‌ام. نتیجه تجاربی که به دست آورده‌ام این است که یک شرکت سرمایه‌گذاری باید برای انتخاب افراد و تیم‌ها روی سه معیار اصلی تمرکز کند. اولین معیار تطابق و تشابه حوزه کاری تیم سرمایه‌پذیر با اولویت‌های ماست.
معیار دوم به توانایی‌های فردی بنیان‌گذار کسب‌وکار برمی‌گردد. بیشتر سرمایه‌گذارها روی بنیان‌گذار یا فرد سرمایه‌گذاری می‌کنند نه کسب‌وکار و معتقد هستند که یک بنیان‌گذار خوب فردی است که مهارت‌های نرم، تاب‌آوری و انعطاف‌پذیری دارد. دانشگاه این‌طور نیست که لزوماً مهارت‌های لازم برای راه‌اندازی و توسعه کسب‌وکار را به افراد یاد بدهد. افراد باید بیرون از دانشگاه روی این مهارت‌ها کار کنند و تفکر انتقادی و قدرت حل مسئله و خلاقیت پیدا کنند. تاب‌آوری در مقابل شرایط اکوسیستم نوآوری نیز نکته بسیار مهمی است که باید به آن توجه کرد.»
دنبال افرادی هستیم که از اشتباهاتشان درس بگیرند
ما دنبال افرادی نیستیم که اشتباه نکنند. دنبال افرادی هستیم که از اشتباهاتشان درس بگیرند، مسئله را بفهمند، راهکار ارائه دهند، توان اجرای راهکارها را داشته باشند و با استفاده از واکنش‌هایی که می‌گیرند، مسیر پیش رویشان را بازیابی کنند. سعیدی با بیان این موضوع می‌گوید: «معیار سوم نیز به سطح تیم برمی‌گردد. یک کسب‌وکار برای اینکه ایجاد شود و توسعه پیدا کند به افرادی نیاز دارد که با ادبیات حوزه کاری آن کسب‌وکار آشنا باشند، بازار را بشناسند و کارهای فنی را بلد باشند. اعضای تشکیل‌دهنده تیم باید رقابت در بازار را بفهمند و آدم‌ها را به شیوه‌ای درست به سمت کسب‌وکارشان ترغیب کنند و محصولاتشان را به آنها ارائه دهند. شما اگر بهترین محصول و خدمت را هم داشته باشید، اما آن را درست ارائه ندهید، فایده‌ای ندارد. پیدا کردن مشتری و کاربر خیلی مهم است. علاوه بر این، باید در هر مرحله از کار، اعضای تیم اهداف و وظایف خود را بازنگری و بازتعریف کنند.»
توصیه سعیدی به کارآفرینان این است که قبل از اینکه فردی بیاید و روی آنها سرمایه‌گذاری کند، خود به فکر سرمایه‌گذاری روی خود باشند. یعنی تمام تلاششان را کنند تا اطلاعات و دانششان را به‌روز نگه دارند و از حوزه‌های جدید باخبر باشند. او در این باره توضیح می‌دهد: «سرمایه‌گذارها معمولاً روی افرادی سرمایه‌گذاری می‌کنند که قبلاً روی خود سرمایه‌گذاری کرده‌اند. یعنی مهارت‌های نرم را فراگرفته‌اند و یاد گرفته‌اند که چطور یاد بگیرند، مسئله حل کنند و از جنبه‌های مختلف به مسائل گوناگون نگاه کنند و اگر اشتباه کردند چگونه از آن اشتباه‌ها درس بگیرند. برای همین توصیه من به کارآفرینان این است که برای یادگیری مهارت‌های نرمی که قبلاً درباره‌شان صحبت کردیم، وقت و انرژی زیادی بگذارند. اکنون وضعیت سرمایه‌گذاری در همه جای جهان به صورتی است که سرمایه‌گذارها به بنیان‌گذار یک استارتاپ نگاه می‌کنند و روی او سرمایه‌گذاری می‌کنند.»
عبور از پارادایم تحول دیجیتال و رسیدن به تحول هوش مصنوعی
در چهار سال گذشته، به دلیل شیوع ویروس کرونا و اشباع فضای فناوری، حجم سرمایه‌گذاری‌ها در ایران و جهان کم شد، اما حالا با برآمدن فناوری‌ها و امکان‌های کسب‌وکاری جدید، حوزه سرمایه‌گذاری خطرپذیر دوباره رونق گرفته است. سعیدی با بیان این موضوع می‌گوید: «در یک سال گذشته با ظهور فناوری‌های جدیدی مثل هوش مصنوعی مولد و ارزان شدن و در دسترس بودنش، پارادایم‌های جدیدی در کسب‌وکارها ایجاد شد. به عبارتی گویا همه‌چیز از اول شروع شده و همه سر خط هستند و همین باعث می‌شود که سرمایه‌گذاری دوباره جان بگیرد و حوزه‌های درآمدی جدیدی ایجاد شود که تحول‌آفرین، مقیاس‌پذیر و نوآور هستند.
در یک دهه گذشته پارادایم تحول دیجیتال را داشتیم و حالا پارادایم تحول هوش مصنوعی را داریم. سرمایه‌گذاری هم به سمت همین حوزه می‌رود و استارتاپ‌های جدید به وجود می‌آیند. کارآفرینان هم باید ادبیات و امکان‌های هوش مصنوعی را یاد بگیرند. از همه ایده‌پردازان و بنیان‌گذاران و تمامی فعالیت اکوسیستم استارتاپی که به دنبال جذب سرمایه برای توسعه کسب‌وکار خود هستند، دعوت می‌کنیم تا با ما همراه شوند. قطعاً با حمایت بانک کارآفرین و تجربه ثروت ستارگان می‌توان مسیرهای نوآوری برای توسعه اکوسیستم استارتاپی ایران را هموار کرد و اتفاقات خوبی را رقم زد.»
