۱۴۰۳، سال شکل‌گیری اکوسیستم‌ها بود
مروری بر مهم‌ترین رویدادهای صنعت فناوری‌های مالی کشور در یک سال گذشته
عصر تراکنش ۹۱ و ۹۲ / «اکوسیستم» یکی از پرکاربردترین واژه‌ها در ادبیات بازیگران فین‌تک کشور است، اما فعالیت‌های مستقل و جزیره‌ای، بخش بزرگی از جریان این صنعت را در بر می‌گیرد؛ فعالیت‌هایی که در آنها اجزای گوناگون طوری کنار هم قرار گرفتند که تشکیل یک کل واحد نمی‌دهد و همین عدم ارتباط و تعامل است که می‌توان آن را یکی از مهم‌ترین دلایل چالش‌هایی دانست که این صنعت با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند.
در همین راستا، کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار از اواسط دهه ۹۰ تلاش کرده بود با برگزاری رویدادهای متنوع، نقش پررنگی در گرد هم آوردن اجزای گوناگون صنعت مالی کشور ایفا کند، در سال ۱۴۰۳ به این اقدام خود قوت بخشید و آن را با جدیت بیشتری پی گرفت. ماحصل این تلاش‌ها، برگزاری رویدادهایی تخصصی بود که حوزه‌های متنوع و مختلفی از صنعت مالی کشور را شامل می‌شد؛ از دنیای رمزارزها و لندتک‌ها گرفته تا لجستیک و حوزه‌ای کم‌ترپرداخته‌شده به آن، یعنی زیرساخت دیجیتال. ثمره برگزاری این رویدادها را نیز می‌توان در همین خلاصه کرد که حالا در صنعت مالی کشور، به آن چیزی که به‌عنوان تعریف «اکوسیستم» سراغ داشتیم، بیشتر از قبل نزدیک شده‌ایم و این موضوع یکی از مهم‌ترین دستاوردهای برگزاری رویدادهای تخصصی است که در یک سال گذشته در صنعت فین‌تک و مالی کشور شاهد بودیم.
در این گزارش به مهم‌ترین رویدادهایی که در یک سال گذشته در صنعت مالی و فین‌تک کشور برگزار شده‌اند؛ نگاهی انداختیم؛ رویدادهایی که کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار نیز به‌عنوان یکی از بازیگران جدی این اکوسیستم در آنها ایفای نقش کرده است.
رویداد هاوینگ بیت‌کوین
دوم اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۳ باشگاه آجودانیه بانک ملی، میزبان رویداد هاوینگ بیت‌کوین بود که توسط کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار برگزار شد؛ رویدادی که بیش از پانصد نفر از مدیران صرافی‌های رمزارزی، تریدرها، پژوهشگران و متخصصان فنی بلاکچین، کسب‌وکارهای پرداخت‌یاری، سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی و تأمین‌کنندگان سخت‌افزاری این صنعت را گرد هم آورد و بستر مطلوبی برای هم‌فکری، شبکه‌سازی و تعامل میان آنها ایجاد کرد. برنامه‌های متنوعی، از بازی و سرگرمی و جایزه گرفته تا سخنرانی افراد متخصص این حوزه، در این رویداد تدارک دیده شده و در همین راستا بازار پیشگویی و پیش‌بینی درباره میزان رشد بیت‌کوین هم حسابی داغ بود. از طرفی پلتفرم «چندین» نیز در این رویداد حضور داشت و موضوع «سرنوشت صرافی‌های رمزارزی در پنج سال آینده» را مورد نظرسنجی قرار داد و شرکت‌کنندگان ذیل آن پیش‌بینی خود از آینده این اکوسیستم را به اشتراک گذاشتند. این اولین عصرانه مجموعه راه‌کار در سال ۱۴۰۳ بود که فرصت خوبی در آن فراهم شد تا اعضای اکوسیستم دارایی دیجیتال و رمزارز برای هم‌فکری، شبکه‌سازی و گفت‌وگو درباره مسائل مختلف گرد هم آیند. در این رویداد، رضا قربانی، هم‌بنیان‌گذار راه‌کار، از تازه‌ترین عنوان منتشر‌شده توسط انتشارات راه پرداخت، یعنی کتاب «اربابان کریپتو» که به زندگی برایان آرمسترانگ، بنیان‌گذار کوین‌بیس پرداخته است، رونمایی کرد.
سیزدهمین نمایشگاه اینوتکس
سیزدهمین دوره از نمایشگاه بین‌المللی نوآوری و فناوری اینوتکس ۲۰۲۴ از ۱۸ تا ۲۱ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۳ در پارک علم و فناوری پردیس برگزار شد. فعالان و علاقه‌مندان حوزه فناوری و نوآوری کشور استقبال گرمی از این نمایشگاه به عمل آوردند و کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار نیز در این رویداد و مطابق انتظار نقش پررنگی ایفا کرد؛ از برگزاری رویدادها و پنل‌های مختلف گرفته تا برپایی استودیو راه‌کار برای گفت‌وگو با مدیران و فعالان حوزه فناوری و نوآوری کشور.
از مهم‌ترین رویدادهای برگزارشده توسط راه‌کار در این نمایشگاه می‌توان به فروم حکمرانی و رویداد نکستیشن اشاره کرد؛ فروم حکمرانی طی دو روز از نمایشگاه و در دو نوبت صبح و عصر برگزار شد و ذیل آن بیش از سی کارشناس حوزه نوآوری و فناوری، در قالب سخنرانی و میزگرد به بررسی موضوعات و چالش‌های حکمرانی در حوزه فین‌تک پرداختند و رویداد نکستیشن یا «ایستگاه آینده» نیز در تلاش بود تا با برگزاری بیش از سی پنل و ارائه تخصصی، به آینده اکوسیستم فین‌تک و برخی از صنایع زیرشاخه آن یعنی لندتک، لجستیک، هوش مصنوعی، خرده‌فروشی و بلاکچین بپردازد. علاوه بر اینها استودیو راه‌کار نیز در غرفه خود میزبان مدیران و فعالان صنایع مالی و نوآوری کشور بود و با آنها حول موضوعات روز اکوسیستم و چالش‌های کسب‌وکارها به گفت‌وگو پرداخت.
رویداد بزرگ لندتک ایران
۱۷ و ۱۸ مردادماه ۱۴۰۳، سالن ضرغام واقع در مجموعه ورزشی آزادی تهران، میزبان رویداد دوروزه لندتک ایران بود که توسط کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار برگزار شد. در این رویداد، بیش از ۵۰ نفر از مدیران ارشد و کارشناسان اکوسیستم فناوری‌های مالی و لندتک به ارائه سخنرانی پرداختند و تازه‌ترین تحولات و خدمات در حوزه لندتک را معرفی کردند.
این گردهمایی فرصتی برای شبکه‌سازی و تعامل میان اعضای این اکوسیستم فراهم کرد و با رونمایی از نقشه اکوسیستم لندتک ایران، نقش مهمی در توسعه این بخش از فین‌تک کشور داشت. رویداد بزرگ لندتک ایران شامل بخش‌های مختلفی مانند شش پیش‌رویداد، ۵۱ ارائه و سخنرانی، بیش از چهل گفت‌وگوی استودیویی، نمایشگاه، اهدای تندیس، مسابقه و غیره بود تا رصدی همه‌جانبه از تمام جنبه‌های گوناگون لندتک ایران در آن رقم بخورد. رویداد لندتک ایران که می‌توان آن را بزرگ‌ترین گردهمایی فعالان لندتک، BNPL، پرداخت و تأمین مالی خرد ایران دانست، با حضور بیش از ۲۵۰۰ مشارکت‌کننده در دو روز برگزار شد. در پایان آن، تصویری روشن از محورها و تحلیل‌هایی از صنعت لندتک ایران در فضای رسانه‌ای کشور منعکس شد و بسیاری از رسانه‌های کشور پس از آن، به ابعاد مختلفی از مقوله وام‌دهی آنلاین پرداختند. همین مسئله ثابت کرد که لندتک در شرایط اقتصادی امروز کشور، یکی از مؤثرترین نقش‌ها را جهت تقویت فراگیری مالی و سواد اعتباری مردم دارد.
رویداد نوآوران لجستیک
با این‌که مقوله پست در کشور ما از قدمتی دیرینه برخوردار است و طول عمر آن طبق گزارش‌های تاریخی به چاپارهای دوران هخامنشی برمی‌گردد، اما این صنعت به سبب معضلات و چالش‌های مختلفی که طی سال‌های اخیر با آنها دست‌به‌گریبان بوده، نتوانسته همگام با دیگر کشورهای جهان، خود را با پیشرفت‌های این حوزه همراه سازد. به همین منظور، کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار اولین رویداد نوآوران لجستیک ایران را هفدهم مهرماه ۱۴۰۳ در باشگاه آجودانیه با حضور بیش از ۱۸۰ شرکت و پانصد فعال، متخصص و بازیگر صنعت لجستیک کشور برگزار کرد؛ رویدادی که بزرگ‌ترین دورهمی اکوسیستم لجستیک کشور بود و کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ را از حوزه‌ها و صنایع مختلفی نظیر لجستیک، تجارت الکترونیکی و فین‌تک دور هم جمع کرد تا بستر تعامل، هم‌افزایی و شبکه‌سازی آنها را فراهم کرده باشد.
این رویداد، علاوه بر بخش شبکه‌سازی و استودیویی، دو ارائه، یک گفت‌وگو و سه میزگرد هم داشت و در آن از نقشه اکوسیستم لجستیک ایران نیز رونمایی شد. هدف اصلی این رویداد، کمک به خلق اکوسیستم لجستیک کشور و صحبت کردن درباره نقش این صنعت در توسعه صنایع دیگر بود و محورهای مختلفی داشت.
جیتکس ۲۰۲۴
شاید یکی از بزرگ‌ترین عواملی که در مسیر توسعه فین‌تک ایران اختلال ایجاد می‌کند، خندقی باشد که میان اکوسیستم نوآوری ما و جریان اصلی خلق فناوری‌های نوآورانه در جهان فاصله انداخته و بازیگران ما را به دلایل مختلفی اعم از تحریم و نرخ ارز و… از تعامل با همتایان خارجی خود بازداشته است؛ تعاملی که می‌تواند به سازندگی و خلق الهامات سودمندی منجر شود و این اکوسیستم را در کشور چند قدم جلوتر ببرد. در چنین شرایطی رویدادی همانند جیتکس می‌تواند برای آن دسته از بازیگرانی که همواره به این عدم ارتباط با دنیای بیرون معترض بوده‌اند، حکم گنجی را ایفا کند که باید آن را دریابید، زیرا امکان حضور در یکی از مهم‌ترین نمایشگاه‌های فناوری را در بغل گوش ما، یعنی کشور همسایه امارات، فراهم کرده است.
جیتکس ۲۰۲۴ به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین نمایشگاه‌های فناوری در جهان، فرصتی بود برای معرفی دستاوردهای نوین و تبادل ایده‌ها که کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار نیز با پوشش رسانه‌ای گسترده خود از این نمایشگاه، نقش برجسته‌ای در میان رسانه‌های ایرانی حاضر در این رویداد ایفا کرد. رسانه‌های راه‌کار از سال ۲۰۱۵ تاکنون با حضور در جیتکس، روایت‌هایشان را از این نمایشگاه و حاشیه‌هایش با مخاطبان به اشتراک گذاشته‌اند و در سال ۱۴۰۳ نیز تیمی متشکل از پنج نفر از کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار به چهل و چهارمین نمایشگاه جیتکس رفتند؛ رضا قربانی، مدیرعامل راه‌کار؛ مینا والی، مدیرعامل شبکه عصر تراکنش؛ رضا جمیلی، مدیر توسعه کسب‌وکار راه‌کار؛ میثم سلیمانی، مدیر اجرایی راه‌کار و مینا حاجی، سردبیر ماهنامه عصر تراکنش گزارش‌های مفصل ویدئویی، متنی و تصویری درباره این نمایشگاه تهیه کردند.
اولین رویداد زیرساخت دیجیتال
اولین رویداد زیرساخت دیجیتال به همت کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار ۲۱ آبان‌ماه ۱۴۰۳ در سالن همایش‌های کتابخانه ملی ایران برگزار شد؛ رویدادی که بیش از ششصد نفر از مدیران و فعالان صنعت زیرساخت، کسب‌وکارهای تولیدکننده و تأمین‌کننده سخت‌افزار و کالای دیجیتال، خرده‌فروش‌ها و برندهای مطرح کشور را دور هم جمع کرده بود تا به چالش‌ها و همچنین فناوری‌ها و نوآوری‌های صنعت سخت‌افزار و زیرساخت اقتصاد دیجیتال کشور بپردازد.
این رویداد، یک بخش غیرحضوری (ویدئوکست) داشت که شامل چهار ارائه و دو فست‌تاک می‌شد. علاوه بر این، یک بخش حضوری داشت که چهار پنل و دو ارائه را در بر می‌گرفت. در حاشیه رویداد نیز شاهد بخش نمایشگاهی، شبکه‌سازی و حضور استودیو راه‌کار بودیم. توجه به روندهای جهانی نظیر هوش مصنوعی، دیتاسنترهای سبز و فناوری‌های تحول‌آفرین از اهداف اصلی این رویداد بود و در میزگردهای این رویداد به نیازهای صنعت فناوری اطلاعات و اقتصاد دیجیتال و زیرساخت‌های پردازشی و ذخیره‌سازی آینده پرداخته شد تا دیدگاه جامعی برای تصمیم‌گیری‌های کلان این حوزه فراهم شود.
یازدهمین همایش بانکداری نوین و نظام‌های پرداخت
یازدهمین همایش سالانه بانکداری نوین و نظام‌های پرداخت با عنوان «زیست‌بوم بانکداری هوشمند؛ حکمرانی دیجیتال و نظارت فناورانه»، در تاریخ‌های ۵ و ۶ آذرماه ۱۴۰۳ در مرکز همایش‌های بین‌المللی برج میلاد تهران برگزار شد. این همایش با هدف بررسی تحولات اخیر در صنعت بانکداری و پرداخت، به پنج محور اصلی پرداخت: نگرش اکوسیستمی در بانکداری هوشمند؛ از تبیین تا تکوین، تحول دیجیتال در نظارت و پایداری مالی، انتظام‌بخشی و حکمرانی رمزپول‌ها و دارایی‌های دیجیتال؛ انتظام‌بخشی و حکمرانی، بانکداری هوشمند و روش‌های نوظهور پرداخت، بانکداری هوشمند و قوانین بالادستی.
در این همایش، ۳۵ غرفه و هشتاد بانک و شرکت فعالیت داشتند و شانزده کارگاه آموزشی و ۱۰ نشست تحلیلی با مشارکت بیش از هفتاد نفر از صاحب‌نظرهای اکوسیستم بانکی و پرداخت کشور نیز برگزار شد. در یازدهمین همایش بانکداری نوین و نظام‌های پرداخت نیز مانند سال‌های گذشته رسانه‌های راه پرداخت، عصر تراکنش و استودیو راه‌کار حضور پررنگی در پوشش خبری این رویداد داشتند. این رویداد فرصتی مناسب برای تبادل نظر میان فعالان صنعت بانکداری، ارائه‌دهندگان فناوری و نهادهای نظارتی بود تا با همکاری یکدیگر، به بهبود و توسعه زیست‌بوم بانکداری هوشمند در کشور بپردازند.
دومین رویداد برند کارفرمایی
نیروی انسانی و چالش‌های مربوط به جذب و نگهداشت آن، یکی از معضلاتی است که در سال‌های اخیر بارهاوبارها درباره آن از سوی بازیگران مهم عرصه نوآوری و فناوری کشور شنیده‌ایم و به واسطه اهمیت همین مسئله است که کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار تلاش کرده با برگزاری رویداد برند کارفرمایی، این چالش‌ها را به همراه راه‌حل‌های احتمالی، واکاوی کند.
دومین رویداد برند کارفرمایی، بیست‌و‌ششم آذرماه ۱۴۰۳ توسط کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار در سالن همایش‌های ضرغام برگزار شد؛ رویدادی که با حضور ۱۵۰۰ نفر از مدیران، متخصصان و علاقه‌مندان به حوزه منابع انسانی و برند کارفرمایی به بررسی فرصت‌ها، چالش‌ها و روندهای جذب و نگهداشت منابع انسانی در شرکت‌های نوآور پرداخت. علاوه بر بخش‌های سخنرانی و پنل‌ها، این رویداد شامل بخش‌های متعددی مانند کنفرانس، کاریابی، نمایشگاه، شبکه‌سازی، استودیو و ویدئوکست بود که فرصت‌های متنوعی برای تبادل نظر و یادگیری فراهم کرد. در مجموع، ۱۱ ساعت محتوای تخصصی در این رویداد ارائه شد که توجه به نکات مطرح‌شده در آنها می‌تواند برای علاقه‌مندان این حوزه کارآمد باشد.
چهارمین رویداد ۹ ژانویه
اکوسیستم رمزارز ایران در سال‌های گذشته و البته در ماه‌های گذشته روزهای پرالتهابی را سپری کرده است؛ اتفاقاتی که موجب شده نیاز به رویدادی سالانه در این عرصه وجود داشته باشد تا چالش‌های آن را به شکل توأمان بررسی کند. رویداد «۹ ژانویه» اتفاقی از همین جنس است که چهارمین دوره آن، در تاریخ ۲ بهمن‌ماه ۱۴۰۳، با حضور بیش از ۱۷۰۰ نفر از بازیگران و مدیران اکوسیستم بلاکچین و رمزارز کشور و به همت کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار در سالن همایش‌های ضرغام برگزار شد. چهارمین دوره از این رویداد در حالی برگزار شد که بیش از ۶۲۸ ساعت از بسته‌شدن درگاه‌های پرداخت صرافی‌های رمزارز کشور گذشته بود؛ اتفاقی که باعث شد یک بار دیگر مساله «رگولاتوری» به محور اصلی محتواهای این رویداد تبدیل شود.
چهارمین رویداد ۹ ژانویه بخش‌های گوناگونی مانند شبکه‌سازی، ارائه‌های تخصصی، پنل، اهدای تندیس، نمایشگاه و مسابقه داشت و در سال‌های گذشته به بزرگ‌ترین رویداد اکوسیستم رمزارز، بلاکچین و دارایی دیجیتال ایران تبدیل شده است. رضا قربانی، مدیرعامل راه‌کار، در افتتاحیه این رویداد، از نقشه اکوسیستم رمزارز و دارایی‌های دیجیتال کشور رونمایی کرد و از بازیگرانی که بزرگ شده‌اند خواست تا دست کوچک‌ترها را بگیرند.
