از سازگاری با چالشها تا فتح بازارهای نو
نگاهی به ۳۸ کسبوکاری که در سال ۱۴۰۳ در بخش باشگاه ماهنامه عصر تراکنش با مدیرانشان گفتوگو کردیم
عصر تراکنش ۹۱ و ۹۲ / در یک سال گذشته، در بخش باشگاه ماهنامه عصر تراکنش، به سراغ ۳۸ کسبوکار فعال در صنعت فناوریهای مالی رفتیم و با مدیران آنها درباره عملکرد، چالشها و برنامههای آیندهشان گفتوگو کردیم. رگولاتوری، تورم، تأمین مالی، جذب و نگهداشت نیروی انسانی و تحریمها از جمله چالشهای اصلی این کسبوکارها در سال ۱۴۰۳ بودند. بااینحال، مدیران این شرکتها نشان دادند که با وجود تمامی این موانع، تسلیم نشدهاند. آنها در سال گذشته بر توسعه زیرساختها، خدمات و محصولات خود تمرکز و همکاریهای جدیدی را آغاز کردند. برخی از این کسبوکارها حتی وارد حوزههای جدید شدند یا استراتژیهای توسعه خود را بهروز کردند تا با توجه به شرایط موجود، در مسیر رشد پایدارتری قرار بگیرند.
در این گزارش، مروری داریم بر کسبوکارهایی که در یک سال گذشته به سراغشان رفتیم؛ کسبوکارهایی که بیش از حد انتظار، خود را با شرایط جدید وفق دادند، گامهای بلندی در مسیر توسعه برداشتند و محصولات و خدمات نوینی را به بازار عرضه کردند. جالب اینجاست که بسیاری از این شرکتها در سال گذشته، تمرکز خود را بر فناوری هوش مصنوعی و ارزشافزودههایی که از طریق آن میتوانند ایجاد کنند، معطوف کردند. حالا باید منتظر بمانیم و ببینیم که استفاده از هوش مصنوعی و دیگر فناوریهای نوین توسط این کسبوکارها، چه دستاوردهایی برای صنعت مالی کشور در سال آینده به همراه خواهد داشت.
تمامی مطالب بخش کسبوکارهای عصر تراکنش را میتوانید ازاینجا بخوانید.

شرکت تفاس در سال ۱۳۹۵ به منظور بر عهده گرفتن بخش فناوری اطلاعات بانک سینا تأسیس شد؛ شرکتی که هدف اولیه ایجاد آن، تولید نرمافزارهای ستادی موردنیاز بانک و پشتیبانی از این نرمافزارها بود، اما بهمرور مأموریتهای دیگری را هم به عهده گرفت، تا اینکه در سال ۱۴۰۱ به تصمیم تیم مدیریتی جدید بانک، تفاس به یک هلدینگ تبدیل شد؛ هلدینگی که در سال ۱۴۰۲ با اپلیکیشن سیبانک، بانک سینا را وارد حوزه بانکداری دیجیتال کرد. به گفته ابراهیم محمدی، مدیرعامل سابق این هلدینگ، این شرکت طوری پیش خواهد رفت که تا سال ۱۴۰۶ فقط لازم باشد بحث حکمرانی شرکتهای زیرمجموعه را دنبال کند و دیگر درگیر کارهای اجرایی نباشد. همچنین طبق این برنامه تا سه سال آینده شرکتهای زیرمجموعه آن به چهار شرکت تبدیل خواهند شد.

شرکت توسعه و نوآوری شهر بهعنوان بازوی تولید و توسعه نرمافزار معاونت فناوری اطلاعات بانک شهر، فعالیت خود را از سال ۱۳۸۹ آغاز کرد. این شرکت از خردادماه ۱۴۰۲ با مدیرعاملی میثم نمازی تغییرات زیادی را شاهد بوده است؛ تغییراتی که سمتوسوی آنها کسبوکارمحور شدن شرکت بوده و با اقداماتی همچون توسعه برند کارفرمایی و افزایش توان فنی و بهرهوری منابع انسانی تکمیل شده است. بنا بر صحبتهای نمازی، شرکت توسعه و نوآوری شهر به واسطه در اختیار داشتن کانالهای حضوری و غیرحضوری ارائه خدمات (شهرنت و پلتفرم بانکداری دیجیتال) استراتژی ایجاد یک سوپرمارکت مالی را در دستور کار خود قرار داده است.

مدیران شرکت رمیس در سال ۱۴۰۲ تلاش کردند با تأسیس هلدینگ بالادستی هوگر و قرارگرفتن ذیل آن و همچنین با تشکیل و رسمیتبخشی به شرکتهای داروگ و سایمان، ضمن توسعه کسبوکار خود شرایط بهینهای را ایجاد کنند تا با سرعت و تمرکز بیشتری به سمت تحقق اهدافشان پیشروی کنند. طبق صحبتهای حسین اسلامی، مدیرعامل رمیس، این شرکت در تلاش بوده تا در سال ۱۴۰۳ و با مدیریت اجرایی جدید، نهتنها دستاوردهای قبلی خود را حفظ کند و به مسیرش ادامه دهد، بلکه به محصولاتش تنوع ببخشد و از برندهای خاص در حوزه زیرساختهای فناوری تمرکززدایی کند تا دامنه مشتریانش وسیعتر شود.

کیپا شرکتی است که فعالیت خود را از سال ۱۳۹۷ در حوزه لندتک شروع کرده و در سالهای گذشته به گسترش حوزه فعالیت خود پرداخته و امکان خرید اعتباری و اقساطی را در زمینههای گوناگون به وجود آورده است. درحالحاضر نیز شبکه متنوعی از پذیرندگان در زمینههای سوپرمارکتی، خدمات بیمه، مد و پوشاک، گردشگری، پزشکی و سلامت و… با کیپا همکاری میکنند. این شرکت قصد دارد فرهنگ خرید اعتباری را در کشور تثبیت و به فراگیری مالی کمک کند. طبق صحبتهای علیرضا شفیعی، مدیرعامل کیپا، هدف کیپا این است که علاوهبر عمیقتر شدن در حوزه اعتبار مالی و متنوعتر کردن خدمات، با وارد شدن به حوزههای دیگر، یک زنجیره ارزش مالی را فراهم کند.

بازرگانی مبناکارت آریا که یکی از شرکتهای فعال در حوزه راهکارهای نوین بانکی است، در سالهای اخیر همواره در تلاش برای تولید سختافزارها و البته نرمافزارهای حوزه بانکی بوده است. این شرکت که فعالیت خود را از سال ۱۳۸۶ شروع کرده است، ابتدا بهعنوان یک شرکت تجهیزاتمحور در صنعت بانکی و پرداخت کشور شناخته میشد، اما در دو سال گذشته با ورود به حوزههای نوین و نرمافزاری، طیف مشتریان خود را بزرگتر کرده است. به گفته مهرداد حیدرپور، مدیرعامل بازرگانی مبنا کارت آریا، آنها در سال ۱۴۰۲ محصولات جدیدی در دو حوزه سختافزار و نرمافزار ارائه کردند و در زمینه افزایش سهم بازار نیز به عدد ۲۳ درصد رشد نسبت به سال گذشته دست یافتند.

شرکت پارمیس یکی از ارائهدهندگان نرمافزارهای مالی و مدیریتی در ایران است که بیش از هشت محصول عمده دارد و همگی در حوزه مدیریت مالی با جوامع هدف متفاوت فعالاند. این شرکت در زمان انجام این گفتوگو امکان دسترسی به نرمافزار پارمیساستار و زیرسیستمهای آن را از طریق فضای ابری برای مشتریانش فراهم کرده بود. بنابر صحبتهای مظاهر مرجانی، بنیانگذار پارمیس، شرکتهای نرمافزاری در سال گذشته تلاش کردند سامانه مؤدیان را به نرمافزارهایشان متصل کنند و پارمیس هم از این قاعده مستثنا نبود. بااینحال این مسئله هزینههای سنگینی را به پارمیس تحمیل کرد؛ بهطوری که تماسهایی که مرکز پشتیبانی پارمیس دریافت میکند، حدود ۳۵ درصد افزایش یافته و هزینههای پشتیبانی آنها بهشدت بالا رفته است.

تسکا که در سال ۱۳۹۰ فعالیت خود را آغاز کرده، مجموعهای خلاق و دانشمحور است که در زمینه تولید و مونتاژ تجهیزات زیرساخت سیستمهای اطلاعاتی شامل منابع ذخیرهسازی، پردازشی، زیرساخت شبکه و امنیت اطلاعات فعالیت میکند و میخواهد بهعنوان یکی از ارائهدهندگان برتر راهکارهای فناوری در کشور شناخته شود. طبق صحبتهای فرزاد مقدم، مدیرعامل تسکا، این شرکت در مسیر انتقال دانش و فناوری مسیر توسعهای را در پیش گرفته و به سمت IPO شدن قدم برداشته است؛ مسیری که بدون مانع نیز نخواهد بود و چالشهای خاص خود را خواهد داشت.

بهبود تجربه مشتری یکی از اهداف مهم بهکارگیری فناوریها و راهکارهای نوین است و شرکت مبیننت نیز بهعنوان یکی از شرکتهای فعال در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور، در سالهای اخیر تلاش کرده تا در بستر خدمات ارتباطی، مجموعهای از فناوریهای ابری را ارائه دهد. این شرکت در سالهای اخیر سرویسهای سازمانی گوناگونی را برای هوشمندسازی و تحول دیجیتال کسبوکارها طراحی و عرضه کرده است؛ یکی از این سرویسها فناوری Connected Branch است که در حوزه بانکی، این امکان را برای مدیران ایجاد میکند تا بتوانند بهطور جامع و دقیق، وضعیت شعبههای پراکنده خود در سراسر کشور را پایش کنند. در گفتوگویی که با سینا روشنی، مدیر محصول شرکت مبیننت، داشتیم، به مزایایی پرداختیم که این فناوری در نظام بانکی کشور به همراه میآورد.

حدود هشت سال از فعالیت هومن سپهری در شرکت تندر نور میگذرد. با مدیرعاملی او حوزه تعمیرات شرکت تقویت شد و در سال گذشته تمرکز خود را بر تولید و طراحی دستگاههای کیوسک گذاشت و از این طریق خط تولید کسبوکاری جدیدی را ایجاد کرد. در گفتوگو با هومن سپهری، مدیرعامل تندر نور، به فعالیتهای یک سال گذشته این شرکت و برنامههایشان تا پایان سال پرداختیم. به گفته سپهری، آنها در نظر دارند در مناقصات آینده شرکت و با تولیداتی بیشتر از سالهای گذشته رکورد خود را جابهجا کنند تا درنهایت بتوانند خط مقدم پیادهسازی فناوریهای بهروز در صنعت پرداخت کشور باشند و محصولاتشان را به خاورمیانه و اروپا نیز صادر کنند.

پیمان، محصولی که در دل شرکت فرابوم در سال ۱۳۹۸ متولد شده بود، از اواخر سال ۱۴۰۱ مسیر جدیدی را بهعنوان یک کسبوکار مستقل که بهطور تخصصی روی سرویس دایرکت دبیت تمرکز داشت، شروع کرد. نهادینه شدن این استقلال، مهمترین هدف پیمان در سال گذشته به شمار میرفت که حالا گروه مالی آگاه را بهعنوان سرمایهگذار مشترک کنار خود دارد. طبق صحبتهای همایون محبوبی، رئیس هیئتمدیره سابق و مهدی معرفتی، مدیرعامل پیمان، این کسبوکار با سه راهکار پرداخت آنی، دورهای و شارژ خودکار به کاربران پرشماری در اپلیکیشنها و کسبوکارهای آنلاین خدمات دایرکت دبیت ارائه میدهد و در سال گذشته تلاش کرد بانکها و کسبوکارهای جدیدی را در ارائه این سرویس بگنجاند.

امیدپی یکی از شرکتهای زیرمجموعه هلدینگ فناوری اطلاعات بهپویان هوشمند امید و یکی از بازوهای دیجیتال بانک سپه است که از سال ۱۴۰۰ تاکنون دنبالهروی کلانروندهای صنعت پرداخت بوده و از همین طریق زیستبوم هوشمندی را در بانک سپه ایجاد کرده و در حال تکمیل آن است. هوشمندسازی یارانه آرد و نان کشور مهمترین پروژه آنها در سالهای اخیر بوده که طبق گفته محمدمهدی متولی، مدیرعامل امیدپی، به سطح بلوغ خوبی رسیده و امکاناتی نظیر خیرات، مشخص کردن مصارف تجاری و… هم به آن اضافه شده است. این شرکت میخواهد با توسعه دستگاههای کارتخوان اندرویدی و بدون پرینتر خود رولهای کاغذی را حذف کند تا از این طریق به کاهش هزینههای صنعت پرداخت کشور کمک کند.

اقساطمارکت یک تعاونی رفاه بازنشستگان است که ۱۲ سال پیش وارد بازار شده و در این مدت با ارائه خدمات و کالاهای قسطی به بازنشستگان و خانوادههایشان کسبوکار خود را توسعه داده، اما به دلیل ویژگیها و عادتهای جامعه هدفش دیرتر از سایر همنوعانش وارد فضاهای دیجیتال شده است. این تعاونی حالا با ورود مفهوم لندتک به ایران و توسعه کسبوکارهای فناوریمحور میخواهد علاوه بر حفظ فضاهای فیزیکیاش، وارد فضاهای دیجیتال نیز شود. امین خادمیواحد، مدیرعامل اقساطمارکت، معتقد است تنها راه نجات صنعت لندتک کشور تلفیق سنت و مدرنیته و رجوع مداوم به اصول است و چنین اتفاقاتی همافزایی میان بازیگران صنعت را طلب میکند.

فنآوران انیاک رایانه در سال ۱۳۷۸ بهعنوان شرکتی تجاری با هدف ارائه فناوری و خدمات مهندسی نوین در حوزه فناوری اطلاعات، ارتباطات، تجارت الکترونیک و سامانههای پرداخت الکترونیکی تأسیس شد؛ شرکتی که در سال ۱۳۹۹ در سیر بازگشت جایگاه خود بهعنوان یکی از شرکتهای فعال در حوزه پرداخت، عضو خانواده بزرگ گروه صنعتی گلرنگ شد تا بتواند علاوه بر بهرهمندی از زیرساختهای آن، بهعنوان بازوی فنی این گروه در زمینه تراکنش و پرداخت نیز فعالیت کند. آنطور که از صحبتهای سیدابراهیم حسینینژاد، مدیرعامل انیاک، برمیآید، آنها مدتی است فعالیتهای تعمیراتیشان را به دستگاههای تولیدی خود محدود کردهاند و میخواهند با افزایش سهم بازارشان به ۲۰درصد و تمرکز بر برخی اقدامات دیگر، این شرکت را ظرف چند سال آینده به بزرگترین بازیگر فینتکی کشور تبدیل کنند.

در سال ۱۴۰۲، شرکت کارت اعتباری ایرانکیش بر بهروزرسانی زیرساختهای فنی و دیجیتالش متمرکز بوده است و درنتیجه چنین تلاشی ریال دیجیتال را در اپلیکیشن پاتلایف توسعه داده و به یکی از دو شرکت پیشرو در راهاندازی ریال دیجیتال در کشور تبدیل شده است. به گفته علیرضا موسوی، مدیرعامل سابق شرکت کارت اعتباری ایرانکیش، سهم بازار و تعداد تراکنش به هر قیمتی، اهمیت چندانی برایشان ندارد و آنها به دنبال افزایش سود واقعی و درآمدهایشان از طریق اقدامات نوآورانه هستند. موسوی توضیح میدهد که همواره به فکر نوآوری است، زیرا نوآوری تداوم کسبوکارشان را تضمین میکند.

امروزه بازی به یک ابزار تعاملی تبدیل شده است؛ بازیها همهجا هستند و در هر روندی و با هر هدفی که فکرش را کنید استفاده میشوند. اقبال و جذابیت بازی بسیاری از مدیران شرکتها در کشورهای توسعهیافته را متقاعد کرده تا فرایندهای مدیریت سرمایه انسانی (HRM) خود را با فرایند بازی کردن بیامیزند و عملکرد بهینهتری ارائه کنند؛ از طرفی به وجود آمدن چنین امکانی توجه برخی شرکتها یا طراحان بازی را جلب کرده؛ آنها برای رفع چالشها و معضلات کسبوکارها به یک روش سرگرمیمحور و ارائه یک محصول کارآمد، سریع و دقیق رو آوردند؛ پروژه PML شرکت آتیه دادهپرداز به همین شکل است. در گفتوگو با فریبا علیزاده، مدیر پروژه (Play Mentor Lab) PML شرکت آتیه دادهپرداز، از ضرورت وجود چنین فرایندهایی در چارت سازمانی کسبوکارها پرسیدهایم.

شرکت زیرساخت امن خدمات تراکنشی یکی از شرکتهای فعال در حوزه زیرساخت و سختافزار در کشور است که میخواهد از این پس با تکیه بر دانش و تجربه خود، بر طراحی و تولید محصولات بومی برای صنایع مالی کشور متمرکز شود. این شرکت در اولین اقدام خود برای تحقق این هدف، روتر بومی مبتنی بر نرمافزاری را طراحی و پیاده کرده که نیازهای شبکههای ادارات و شعب بانکها را برطرف میکند. بنا بر صحبتهای رسول قربانی، مدیرعامل این شرکت، آنها میخواهند علاوه بر تمرکز بر تولید محصولات داخلی، روی دو حوزه طراحی و ساخت مراکز داده و امنیت نیز متمرکز شوند و برای خود مزیت رقابتی ایجاد کنند.

شرکت دادهکاوی معتمد اول سام که یکی از واسطهای میان سازمان امور مالیاتی کشور و مؤدیان است، با هدف ایجاد عدالت اجتماعی و سروسامان دادن به وضعیت نظام مالیاتستانی در کشور در حال فعالیت است. این شرکت به واسطه سهامدارانی که دارد، توانسته در این سالها مشتریان زیادی به دست آورد و رفتهرفته با گذار از تمرکز صرف روی شرکتهای بورسی و فرابورسی، دامنه و تنوع مشتریان خود را افزایش دهد و روی ارائه خدمات به اشخاص حقیقی تمرکز کرده است. بنا بر گفتههای جواد عصمتی، مدیرعامل دادهکاوی معتمد اول سام، توسعه شرکتهای معتمد مالیاتی بیش از آنکه به سیاستهای درونی آنها بستگی داشته باشد، به تصمیمات سازمان امور مالیاتی وابسته است و این شرکتها باید طبق آییننامهها و دستورالعملهای سازمان امور مالیاتی، حرکت کنند.

جهان پیرامون ما در چند دهه اخیر تغییرات زیادی داشته و در این میان صنایع مالی هم برای اینکه از قطار توسعه عقب نمانند، خود را با وضعیت جدید وفق دادهاند. یکی از فرمهای کسبوکاری که در سالهای اخیر ایجاد شده و توسعه یافته، مراکز نوآوری هستند که با قرار گرفتن حد فاصل سازمانهای بزرگ و افراد نوآور به توسعه نوآوری در این سازمانها و روی کار آمدن نیروهای جدیدی که بیشتر هم متعلق به نسل زد هستند، کمک میکنند. پلنت نیز یکی از همین مراکز نوآوری است که از سال ۱۳۹۹ آغاز به کار کرده و تا امروز با بررسی بیش از هشتاد ایده نو، به ۱۰ استارتاپ سروسامان داده است. به گفته ایمان ارسطو، مدیرعامل پلنت، پلنتیها میخواهند در یک افق پنجساله به یک مجموعه پیشتاز در شتابدهی و اکتشاف در اکوسیستم اینشورتک و فینتک کشور تبدیل شوند.

جیبیمو بستری است که با ارائه یک محیط انتقال امن، به کسبوکارها این امکان را میدهد تا در هر زمانی بدون نیاز به حضور فیزیکی در شعب بانکی، فرایند مالی مد نظر خود را به ثمر برسانند. البته این تنها سرویس جیبیمو نیست. این پلتفرم با یکدست کردن سرویسهای پرداخت الکترونیکی، بانکی و مدیریت بازار برای کسبوکارها و همچنین ارائه انواع متنوعی از درگاههای پرداخت و ابزارهای پذیرش پول به کسبوکارها کمک میکند برای مشتریانشان تجربه خرید مطلوبی را رقم بزنند. بنا بر صحبتهای مهدی مرادیان، مدیرعامل جیبیمو، ۱۴۰۲ سال توسعه جیبیمو بوده و این برند توانسته در این بازه خود را در مقیاس بزرگتری تعریف کند؛ بهطوریکه رشدی ۱۰برابری را در میزان سرمایههایش تجربه کرده و در حوزه سرمایه انسانی نیز ریزش را به حداقل رسانده است.

دیبارایان شرکتی دانشبنیان است که در زمینه ارائه راهکارهای نرمافزاری و تولید تجهیزات سختافزاری احراز هویت، بیومتریک و هوش مصنوعی فعالیت میکند؛ شرکتی از زیرمجموعههای هلدینگ طرح و پردازش غدیر و با بیش از دو دهه سابقه در حوزه فناوری اطلاعات. طبق گفتههای محمد صبری، مدیرعامل شرکت دیبارایان، این شرکت با توجه به اهمیت ویژه هوش مصنوعی در جهان امروز، تصمیم گرفته بهطور ویژه بر این حوزه تمرکز کند و با بهرهبرداری از فناوریهای پیشرفته بیومتریک مانند تشخیص چهره، اثر انگشت و عنبیه، راهکارهای هوشمند برای احراز هویت افراد ارائه بدهد. دیبارایان در زمینه توسعه الگوریتمهای هوش مصنوعی و مشخصاً بینایی ماشین فعالیت دارد که در ارائه غیرحضوری خدمات، تحلیل داده، پیشبینی و بهبود فرایندهای کسبوکار به کار گرفته میشود.

شرکت مهندسی نرمافزار شقایق یکی از زیرمجموعههای هلدینگ فناوری اطلاعات بانک ملت است که در سه حوزه خرد، شرکتی و تجاری، سرویسهایی را به مشتریانش ارائه میکند. طبق صحبتهای علیرضا بیجار، مدیرعامل شرکت مهندسی نرمافزار شقایق، این شرکت با محصول جتوام خود به صنعت لندتک نیز وارد شده و به دنبال ارائه خدمات نوآورانه در این فضاست. پوشنوتیفیکیشن از دیگر محصولات مهم این کسبوکار است؛ یک سرویس اعلان که با استفاده از تمام ظرفیتهای رسانهای، یعنی نوشتار، تصویر، صدا یا فیلم، توجه کاربر را به شکل مؤثرتری به خود جلب میکند. بیجار میگوید که شرکت شقایق قرار است به روند متنوعکردن محصولاتش همچنان ادامه دهد.

بانک توسعه صادرات ایران بهتازگی در مسیر تحول دیجیتال قرار گرفته و با رونمایی از اگزیم بوم، آوا چک و دریس تلاش کرده رضایت مشتریان خود را جلب کند. بااینحال، هادی حیدری که از اردیبهشتماه ۱۴۰۳ معاون فناوری اطلاعات این بانک شده است، میگوید اگرچه میکوشند از ابرروندهای جهانی و ملی پیروی کنند، کار آسانی را پیش رو ندارند و با چالشهایی روبهرو هستند؛ چالشهایی که فراتر از جذب و نگهداشت نیروی انسانی و نبود زیرساختهای فنی است و به مدل کسبوکاری بانکها، ترازنامههای بالادستی و مدیریت ریسکهای موجود برمیگردد. او برای اینکه این بانک را به سمت نوآوری و فناوری سوق دهد، بر دو رکن تمرکز کرده است؛ یکی فهم و درک و برساخت فرهنگ برای همراستاسازی استراتژیهای حوزه فناوری اطلاعات و دیگری همکاری با شرکت مدیریت و توسعه فناوری اطلاعات آرمان.

شرکت داده و اعتبارسنجی تجارت ایرانیان (داتا)، یکی از فعالان صنعت داده و هوش مصنوعی، تلاش کرده با استفاده از آخرین فناوریها، خدمات و محصولاتی را در زمینه علوم داده و هوش مصنوعی ارائه کند تا مسیر تحقق اهداف بانکها و صنایع دیگر را هموارتر و کمخطرتر کند. داتا که در سال ۱۴۰۲ تأسیس شده است، در حوزه تجزیهوتحلیل دادهها و مصورسازی آنها، تدوین و عملیاتی کردن نقشه راه حاکمیت داده، طراحی و پیادهسازی زیرساخت کلانداده، تحلیل، طراحی، تولید و استقرار سامانهها و نرمافزارهای مبتنی بر داده و هوش مصنوعی و خدمات مشاوره، آموزش و تحقیق و توسعه طرحهای مبتنی بر داده و هوش مصنوعی فعالیت میکند. بنا بر صحبتهای علی گلزاده، مدیرعامل داتا، مدیریت داده در صنعت بانکی کشور آنطور که باید توسعه پیدا نکرده و این شرکت یکی از اولین مجموعههای بانکی است که بهطور جدی و تخصصی در این حوزه فعالیت میکند.

شرکت تدبیراندیشان نوینافروز در آذرماه ۱۳۹۶ با هدف بهرهمند کردن جامعه از فرصتهای موجود در حوزه اقتصاد توکن و بلاکچین و ارائه خدمات هوشمندانه به عموم مردم، سازمانها، صنایع و کسبوکارهای مختلف تأسیس شد. دایادایموند نیز بهعنوان مهمترین و اصلیترین پروژه این شرکت از همان سال، آغاز به کار کرد و روی توکنایز کردن الماس متمرکز شد. دایادایموند در این سالها فعالیتهای زیادی انجام داده که ازجمله آنها میتوان به ارائه سرویسهای لندتکی و ولثتکی، توثیق توکن الماس برای دریافت وام و خرید کالا، طراحی سرویس هدیه الماس، توکنایز کردن صندلیهای پرواز در طرحی به نام هماتیک، توکنایز کردن املاک و غیره اشاره کرد. حبیب ابوقداره، مدیرعامل دایادایموند، ناآشنایی مردم و کسبوکارها با این فضا را بزرگترین چالش خود میداند و به همین منظور از امسال تصمیم گرفتهاند که با برگزاری سلسله اجلاسهای دایا در استانهای مختلف، صنایع کشور را با کاربردهای بلاکچین آشنا کنند.

شرکت رایان همافزا در سال ۱۳۸۴ با همکاری تعدادی از شرکتهای فناوری اطلاعات و سرمایهگذاری بخشی از فعالان بازار سرمایه تأسیس شد؛ شرکتی که با ارائه ترکیبی از راهکارهای نرمافزاری بر بستر وب و تأمین زیرساختهای سختافزاری و ارتباطی توانسته شرایط توسعه فناوری اطلاعات در بخشهای مدیریت، پردازش و دسترسی به اطلاعات را بهصورت همگون در بازار سرمایه فراهم آورد و بخش عمدهای از نیازهای بازار را با فناوری روزآمد تأمین کند. این شرکت در سال ۱۳۹۹ بهعنوان شرکتی دانشبنیان به منظور ارائه خدمات نرمافزاری در بازار سهام پذیرفته شد و امروز فعالیتهای آن تولید نرمافزارهای لازم برای شرکتهای کارگزاری بورس، تأمین سرمایه، صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، شرکتهای سبدگردانی و بانکهاست. بنا بر صحبتهای محمد رضوانمدنی، مدیرعامل رایان همافزا، این شرکت میخواهد با ایجاد معاونت نوآوری و تحول دیجیتال، به یک شرکت پیشرو در ارائه خدمات هوشمند و دیجیتال در بازار سرمایه تبدیل شود.

شرکت تجارت شایان در سال ۱۳۹۹ تأسیس شد و تا امروز سه دوره مدیریتی مختلف را تجربه کرده است. این شرکت بهطور ویژه در حوزه B2B و تأمین مالی زنجیرهای فعالیت میکند و از شهریورماه ۱۴۰۳ مدیرعاملی آن به محمدرسول کاظمی واگذار شده است. تجارت شایان در سال ۱۴۰۳ بر محصولاتی مانند تأمین نو، صنف نو، کسب نو، بورس نو، کشت نو و غیره تمرکز داشته و موفق شده تعداد محصولات خود را به ۹ مورد افزایش دهد. طبق صحبتهای محمدرسول کاظمی، مدیرعامل تجارت شایان، بهزودی باید منتظر اشباع بازار پلتفرمهای تأمین مالی زنجیرهای باشیم. تنها مشکلی که ممکن است توسعه این حوزه را متوقف کند، مسئله نبود برساخت فرهنگی برای استفاده از این پلتفرمها و تغییرات ناگهانی در مقررات است. بااینحال، تجارت شایان در نظر دارد در پنج سال آینده روی گسترش همکاریهای خود با دیگر بانکها تمرکز کند و به ایجاد پلتفرم واحدی بپردازد که تمام نظام بانکی کشور از آن بهرهمند شود.

فینوتک در سال ۱۳۹۵ با هدف گسترش بانکداری باز فعالیت خود را آغاز کرد تا پلی میان بانکها، کسبوکارها و استارتاپهایی باشد که خدمات مالی و بانکی نیاز دارند. این شرکت در شش ماه اول سال ۱۴۰۳ رشد ۴۰۰درصدی نسبت به دوره مشابه در سال گذشته داشته است. فینوتک در سالهای اخیر روی حرکت از بانکداری باز به داده باز متمرکز بوده و در نیمه دوم سال ۱۴۰۳ سرویسهایی را که در صنایع مختلف مانند بیمه، بورس و غیره پیادهسازی کرده، بیش از گذشته توسعه داده است. طبق گفتههای الینا ملکان، معاون توسعه کسبوکار فینوتک و الهام اکبری، معاون فروش و بازاریابی این شرکت، استراتژی اصلی آنها این است که در پنج سال آینده به رهبر بازار در حوزه دادهباز کشور تبدیل شوند و مفهوم دادهباز را وارد کسبوکارها و صنایع مختلف کنند.

جیاسام پی فعالیت خود را از سال ۱۴۰۲ بهعنوان بازوی فینتکی گروه همراهتل آغاز کرد؛ شرکتی که خدمات مالی و اعتباریاش به شکلی طراحی شده که هر دو بخش فروشندگان و خریداران نهایی موبایل و لوازم جانبی میتوانند از آن بهره ببرند و طی مدت فعالیتش توانسته حجم تسهیلات پرداختشده خود را از سقف ۱۵۰۰ میلیارد تومان عبور دهد. به گفته روحالله پرنیان، مدیرعامل جیاسام پی، تسهیلات پرداختشده آنها در نیمه اول سال ۱۴۰۳ از مرز یک و نیم همت عبور کرده و با همکاری با ۷هزار فروشگاه فعال در سراسر کشور، امکان خرید قسطی موبایل را بهصورت حضوری تسهیل کردهاند و جیاسام پی باید در پنج سال آینده به انتخاب اول مردم در خرید تلفن همراه و انتخاب اول فروشندهها برای فروش قسطی و اعتباری تلفن همراه تبدیل شود.

داناپرداز فعالیت خود را از سال ۱۳۸۵ با طراحی نرمافزاری برای مدیریت خدمات پس از فروش گلدیران شروع کرد؛ شرکتی که اکنون با ۱۸ سال سابقه بهصورت تخصصی در حوزه ساخت نرمافزارهای مدیریت کسبوکار و مدیریت فناوری اطلاعات مشغول به فعالیت است و در حال آماده شدن برای ورود به بازار سرمایه است. داناپرداز در حال حاضر بیش از ۳هزار مشتری در سراسر کشور دارد و ۴۵۰ کسبوکار از مشتریان محصولات ابری این شرکت هستند. بنا بر گفتههای میرسعید باقری، مدیرعامل داناپرداز، مشتریمداری مهمترین ارزش داناپرداز است. او میگوید که با رضایت ۹۰درصدی مشتریانشان روبهرو هستند. تمرکز اصلی داناپرداز در سال جاری بر تقویت زیرساختها، توسعه محصولات و خدمات جدید و بهبود عملکرد داخلی است و هدفشان این است که در آیندهای نزدیک آمادگی ورود به بازار سرمایه را به دست آورند.

ناواکو از سال ۱۳۸۷ تاکنون بازوی فناوری اطلاعات بانک مسکن و یکی از شرکتهای فعال این حوزه بوده است؛ شرکتی که بنا بر صحبتهای حمید کردبچه، مدیرعامل آن، در بسیاری از کارها و حوزهها پیشقدم بوده و دستاوردهای زیادی داشته که دیده نشدهاند. این شرکت توانسته تا امروز فعالیتهای تأثیرگذاری در الکترونیکیکردن عوارض آزادراهی، طراحی و ساخت سختافزارهای صنعت پرداخت و نصب و راهاندازی سامانههای بانکی داشته باشد و حالا برای تبدیلشدن به هلدینگی تخصصی آماده میشود تا بتواند ظرفیتهای بازارش را بیشتر کند و به هابی تبدیل شود که شرکتها و بانکهای دیگر از خدمات آن در حوزه راه و مسکن و شهرسازی استفاده کنند.

توسنتکنو که فعالیت خود را از سال ۱۳۸۹ با تمرکز بر ارائه، تولید و توسعه راهکارهای جامع سختافزاری و نرمافزاری موردنیاز صنعت بانکی و پرداخت آغاز کرد، در پنج سال گذشته تمرکز ویژهای بر فناوری هوش مصنوعی داشته و در تلاش است با استفاده از فناوریهای جدید، به کاهش هزینهها و افزایش بهرهوری صنایع مختلف و البته به توسعه اکوسیستم دیجیتال کشور کمک کند. طبق صحبتهای محمد مظاهری، مدیرعامل توسنتکنو، آنها در سال ۱۴۰۳ روی بهبود و ارتقای وضعیت پلتفرم TECHSTORE، تحلیل دادههای ارتباط با مشتریان توسط هوش مصنوعی، صادرات کارتخوانهای اندرویدی به بازار خارجی، ارائه سرویسهای سلفسرویس و… تمرکز کردهاند و یک برنامه چهارساله برای سرمایهگذاری روی فناوری هوش مصنوعی دارند.

در سال ۱۴۰۰، گروهی از فعالان بازار سرمایه به ایدهای تازه دست یافتند: ایجاد پلی میان بازار سرمایه و داراییهای دیجیتال، تا از طریق همافزایی میان این دو حوزه، بازاری جدید با ظرفیتهای گسترده ایجاد کنند. نتیجه این ایدهپردازی و تلاشها، شکلگیری شرکت مزدکس بود. این شرکت، در همان ابتدای فعالیتش تصمیم گرفت به سندباکس بازار سرمایه وارد شود. به گفته محمد قاسمی، مدیرعامل مزدکس، این شرکت هنوز از سندباکس خارج نشده است، اما فرصتی برای مزدکس بوده تا با ارائه خدمات و نوآوریهای خود، نگاه رگولاتورها را به فناوریهایی همچون بلاکچین، داراییهای دیجیتال و فرایند توکنایز کردن تغییر دهد. آنها اکنون منتظرند تا مجوزهای لازم برای گسترش فعالیتهای خود، از جمله افزایش تعداد صندوقها و توکنایز کردن املاک، از سوی رگولاتور صادر شود. این شرکت توانسته سامانه مرکز مبادله ارز و طلای بانک مرکزی را هم طراحی و راهاندازی کند؛ پروژهای که در آن حراج سکه طلا توسط بانک مرکزی انجام میشود.

ازکیوام فعالیت خود را با پشتوانه برند ازکی و گروه سرمایهگذاری مکس و بهعنوان یکی از بازیگران اکوسیستم لندتک ایران از سال ۱۳۹۹ آغاز کرد و با تولد چهارسالگیاش، متمرکز بر بهبود تجربه کاربری مشتریانش است. ازکیوام در سال ۱۴۰۳ از دو محصول جدید خود، وادی و پروپی، رونمایی کرده و تعداد بانکهای همکارش را هم افزایش داده است. طبق صحبتهای محمدمهدی مؤمنی، مدیرعامل ازکیوام، آنها با چالشهای گوناگونی اعم از رگولاتوری، تأمین مالی، انحصارطلبی بازیگران اکوسیستم و البته جذب و نگهداشت نیروی انسانی دستوپنجه نرم میکنند.

تابستان ۱۴۰۳ یک اپلیکیشن پرداخت شهری با نام اسمارتیز به بازار ارائه شد؛ اپلیکیشنی که آن را شرکت راهبرد هوشمند شهر توسعه داده و ادعا میکند که اولین اپلیکیشن پرداختی مبتنی بر موقعیت مکانی کاربر در کشور است. این محصول در یازدهمین جشنواره دکتر نوربخش نیز رتبه سوم در محور خدمات و محصولات فناورانه ویژه مشتریان را به خود اختصاص داده است و طبق صحبتهای علی عامری، معاون توسعه محصول شرکت راهبرد هوشمند شهر و مهران اکبری، مدیر طراحی و رشد محصول این شرکت، این اپلیکیشن بدون هیچ بازاریابی جدی و فقط از طریق تبلیغات کلامی کاربرانش، در سه ماه اول فعالیت خود توانسته حدود ۳۰ هزار کاربر جذب کند و در حال افزایش تعداد قراردادهایش با شهرداریهاست.

دیجیشهر فعالیت خود را از سال ۱۴۰۰ در صنعت لندتک آغاز و در این مدت تلاش کرده با تمرکز بر ایجاد تجربه کاربری رضایتبخش، تأیید مشتریانش را به دست آورد. این موضوع در کنار مزیتهای وام این سرویس، دیجیشهر را به یکی از بازیگران خوشنام بازار لندتک تبدیل کرده است. طبق صحبتهای پوریا فیروزنژاد، مدیر ارشد بازاریابی دیجیشهر، عدم قانونگذاری شفاف از سوی رگولاتورها، تأمین مالی و تحریمها، ازجمله بزرگترین چالشهای صنعت لندتک در کشور هستند. به گفته او، لندتک ایران با چالش اعتماد و کمبود دانش مالی در مخاطبان خود نیز مواجه است و دیجیشهر در زمینه فرهنگسازی این حوزه اقدامات مؤثری را انجام داده است. او همچنین میگوید که در سال گذشته با افزایش۴۰درصدی در تجربه کاربری و کنترل نرخ نکول، توانستهاند به جایگاه پیشرویی در بازار لندتک ایران دست یابند.

گروه فنآوا در سال ۱۳۸۱ با هدف ایجاد و بهروزرسانی سامانههای نوینی که خلأ آنها در اکوسیستم فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور احساس میشد، تأسیس شد و طبق گفته مدیرعامل آن، یکی از بزرگترین هلدینگهای فناوری اطلاعات کشور است که تقریباً همه مجوزهای این حوزه را دارد؛ هلدینگی که در سالهای گذشته با فرازونشیبهای مختلف روبهرو بوده است. به همین منظور، تیم مدیریتی جدیدی که روی کار آمدهاند یک برنامه استراتژی و سند راهبردی سهساله را تدوین کردهاند که طی آن گروه فنآوا و شرکتهایش تا پایان سال ۱۴۰۶ به دستاوردهای مشخص و مطلوب میرسند؛ دستاوردهایی که ابتدا زیرساخت آنها فراهم میشود و با تثبیت و توسعه آنها به سمت ایجاد تحول میرود. یکی از برنامههای آنها برای سالهای آینده این است که وارد اقیانوسهای آبی شوند و در جاهایی مزیت رقابتی ایجاد کنند که کار مؤثر یا نوآورانهای در کشور انجام نشده است.

شرکت مدیریت ثروت ستارگان یک سرمایهگذار تخصصی در حوزه فینتک و فناوری اطلاعات است که از سال ۱۳۹۶ فعالیت خود را آغاز کرده و تاکنون توانسته در ۲۵ کسبوکار این حوزه سرمایهگذاری کند. از دیماه ۱۳۹۹ با حمایت بانک کارآفرین از آنها، فصل جدیدی برای این شرکت آغاز شد و روند تازهای را در پیش گرفت که با روی کار آمدن هیئتمدیره جدید این مجموعه در فروردینماه ۱۴۰۳ این روند تازه تشدید شد؛ روندی که قرار است در آن وارد سرمایهگذاری روی حوزههای فینتکی جدیدی مانند هوش مصنوعی، پراپتک و لجستیک شوند و با شناسایی چالشهای حلنشده در این حوزهها، قصد دارند استارتاپهایی ایجاد کنند که بتوانند این چالشها را رفع کنند. در گفتوگو با احد سعیدی، رئیس هیئتمدیره شرکت مدیریت ثروت ستارگان، درباره وضعیت سرمایهگذاری خطرپذیر در کشور و برنامهها و معیارهایشان برای سرمایهگذاری روی افراد و تیمها صحبت کردیم.

براساس گزارش سال شاپرک، مربوط به عملکرد سال ۱۴۰۲ شبکه پرداخت کشور، شرکت پرداخت الکترونیک سپهر موفق شد در شاخص سهم مبلغی تراکنش ۱.۷۷ درصد رشد داشته باشد که بالاترین میزان رشد در میان شرکتهای پرداخت الکترونیک کشور بود. به بهانه این اتفاق در گفتوگویی با داود قربانی، مدیر بازاریابی پرداخت الکترونیک سپهر، به اقدامات و عملکرد یک سال گذشته این شرکت پرداختیم. طبق صحبتهای قربانی، پرداخت الکترونیک سپهر با توجه به اصلاحات نظام کارمزد، تمرکز خود را از یک سال گذشته بر آن دسته از مشتریانی گذاشته که دارای تراکنشهای مبلغی بالاتری در حوزه CNP بودند و علاوهبر این، روی توسعه سرویسهای اختصاصی و شخصیسازیشده متناسب با نیاز مشتریان و بهبود فرایندهای پشتیبانیاش تمرکز کرده است.