آنچه در مورد رمزارزها باید بدانید
حتی اگر آماده سرمایهگذاری در رمزارزها نباشید هم دانستن نقش آنها در امور مالی مدرن حائز اهمیت است
عصر تراکنش ۶۱؛ فرقی نمیکند که شما به رمزارزها سری زده باشید یا خیر، هر جا که بروید، حتماً در مورد آنها میشنوید. بیتکوین، سرمایهگذاران را دچار تغییرات ناگهانی زیادی کرده، بهطوری که در سال ۲۰۲۱ چند بار قیمت هر بیتکوین از ۶۰ هزار دلار بالاتر رفت و در میان این افزایشها، در اواسط ماه می رکود شدیدی داشت و تا ۳۰ هزار دلار نیز پایین آمد. استادیوم مهم ورزشی تفریحی لسآنجلس که قبلاً به نام مرکز «استیپلز» شناخته میشد، اکنون با عنوان «کریپتو داتکام آرنا» فعالیت میکند و چهرههای شناختهشدهای از «تام بریدی» گرفته تا «کیم کارداشیان» برای رمزارزها و پلتفرمهای آنان تبلیغ میکنند. پس از آنکه رسانه اجتماعی توییتر پیشنهاد خرید سهام «ایلان ماسک» را در ماه آوریل پذیرفت، ارزش رمزارز دوجکوین که ماسک علناً از آن حمایت کرد، بسیار افزایش یافت. بیتکوین بهعنوان یک سرمایهگذاری و منبع ارزش، محبوبیت پیدا کرده و با طلا مقایسه میشود.
اگرچه آوازه رمزارزها بسیار پیچیده است (صرفنظر از اصطلاحات محرمانه زیادی که به همراه دارد)، اما بهراحتی میتوان گفت که نوعی مد یا سرمایهگذاری بسیار پیچیده و پرخطر است. حتی بسیاری از مخالفان رمزارز نیز پذیرفتهاند که رمزارزها و داراییهای دیجیتال دیگر ماندگارند و تعداد افرادی که بهدنبال رمزارز هستند، در حال افزایش است. شرکت تحقیقاتی «اینسایدر اینتلیجنس» پیشبینی میکند که حدود ۱۳ درصد از جمعیت آمریکا تا پایان سال ۲۰۲۲ رمزارز خواهند خرید. این رقم در سال گذشته حدود ۱۱ درصد بود.
ممکن است شما امروز چندان مشتاق رفتن به صرافیهای رمزارز نباشید، اما دانستن اینکه رمزارز چیست، چطور کار میکند و چطور میتوانید از آن استفاده کنید، به شما کمک میکند تا جایگاه این رمزارزها را در زندگی مالیتان مشخص کنید. اگر میخواهید کمی در این زمینه وارد شوید ما توصیههایی برایتان داریم تا با احتیاط این کار را انجام دهید.
درک اصول مقدماتی
رمزارز هر نوع ارز دیجیتالی است که در یک شبکه غیرمتمرکز فعالیت میکند و نیازی به نظارت هیچ دولت، بانک یا دیگر مقامات مرکزی ندارد. تراکنشها با استفاده از رمزگذاری احراز هویت میشوند و کاربران از این طریق میتوانند ارزهای دیجیتال را بهصورت امن و ناشناس تبادل کنند. بلاکچین فناوری ثبت تراکنشهای ارزی است که اغلب بهعنوان یک دفترکل توزیعشده نامیده میشود و همه میتوانند از طریق اینترنت به یک بلاکچین عمومی دسترسی داشته باشند.
بیتکوین در سال ۲۰۰۹، بهعنوان اولین رمزارز توسط شخصی با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو به وجود آمد و همچنان بهعنوان مهمترین رمزارز شناخته میشود. اگرچه بیتکوین در ابتدا راهی برای دور زدن نظام مالی قدیمی مبادلات پولی بود، اما اکنون بهعنوان یک سرمایهگذاری و منبع ارزش، محبوبیت بیشتری پیدا کرده و با طلا مقایسه میشود.
اتریوم پس از بیتکوین، رتبه دوم را در ارزش بازار دارد و علاوه بر اینکه بهعنوان سرمایهگذاری و ارز به کار میرود، پلتفرمی است که کاربردهای مختلفی دارد. از جمله این کاربردها تسهیل وامدهی ارزی همتابههمتا و داشتن توکنهای غیرقابل معاوضه یا همان انافتی است. احتمالاً واژه دیفای را میبینید که مخفف عبارت امور مالی غیرمتمرکز است. این عبارت نظام خدمات مالی را توصیف میکند که بدون حمایت بانکها یا واسطههای قدیمی دیگر (و بدون اکثر حامیان همیشگی مصرفکنندگان)، عمدتاً با اتریوم کار میکند. صرافی رمزارز کوینبیس، دیفای را جایگزین دیجیتالی کاملی برای والاستریت در نظر میگیرد.
هزاران ارز دیجیتال دیگر نیز وجود دارند. استیبلکوینها، مانند تتر و یواسدی کوین، نوعی رمزارز هستند که ارزش آنها با داراییهایی مانند طلا یا ارز فیات (نوعی ارز دولتی مانند دلار آمریکا که کالایی آن را پشتیبانی نمیکند) سنجیده میشود. استیبلکوینها با هدف به حداقل رساندن نوسان رمزارزهای مشابه طراحی شدهاند. آنها روش تبادلی جذابی برای سرمایهگذاران ارز هستند. سرمایهگذاران میتوانند هنگام معامله بین رمزارزهای بیثباتتر، به جای استفاده از ارزهای فیات که ممکن است هزینه بیشتری داشته باشند، از استیبلکوینها استفاده کنند. از آنجایی که این رمزارزها نوسان کمتری دارند، میتوان از آنها برای خرید کالاها و خدمات استفاده کرد.
حامیان و مخالفان
از نظر طرفداران، رمزارزها و بلاکچین تحول عظیمی ایجاد کردند. «الکس تاپاسکات»، مدیر گروه دارایی دیجیتال شرکت مدیریت سرمایهگذاری Ninepoint Partners میگوید: «به نظرم این مهمترین نوآوری علوم کامپیوتر در یک نسل است و دقیقاً همان عصر دوم اینترنت را نشان میدهد.» طبق گفته او درست همانطور که عصر اول اینترنت نحوه ارتباط ما را تغییر داد، عصر دوم نیز انقلابی در خدمات مالی به وجود میآورد که اساساً اقتصاد را در چند دهه دیگر غیرقابل تشخیص میکند. بلاکچین توانایی بیشتری نسبت به رمزارز دارد و میتواند کارهای مختلفی، از مدیریت زنجیره تأمین گرفته تا کارآمدتر کردن فروش خانه، انجام دهد.
از نظر مقامات دولتی داراییهای دیجیتال با تعهد و خطر همراه هستند. بعضی از قانونگذاران و رگولاتورها بر این باورند که از آنجایی که در پرداختها بیشتر میتوان از استیبلکوینها استفاده کرد، باید بیشتر آنها را نظارت کرد.
وزارت خزانهداری آمریکا توصیه میکند که صادرکنندگان استیبلکوینها نیز باید مانند بانکها، مؤسسات اعتباری بیمهشده و دارای ذخایر مورد نیاز باشند. اوایل امسال رئیسجمهور بایدن در فرمانی اجرایی اقداماتی را که ادارات دولتی برای تضمین توسعه دارایی دیجیتال انجام خواهند داد، شرح داد و صنعت رمزارز از آن بسیار استقبال کرد. از جمله این اقدامات حمایت از مصرفکنندگان، سرمایهگذاران و کسبوکارها بود. از دیگر اقدامات آنان پیدا کردن راهی برای کاهش استفاده غیرقانونی از داراییهای دیجیتال مانند تنظیم مقررات و اجرای آنها بود و باید ارزیابی میکردند که آیا ارز دیجیتال یک بانک مرکزی در آمریکا امکانپذیر و ارزشمند است یا خیر.
منتقدان ارزها به اثرات منفی محیطی (از جمله انرژی بسیار زیادی که برای استخراج یا تولید بیتکوینهای جدید لازم است)، سوءاستفاده مجرمان برای پولشویی و دیگر فعالیتهای غیرقانونی و کمبود عمق بهعنوان سرمایهگذاری اشاره میکنند. به گفته «کلارک کندال»، برنامهریز مالی معتبر در شهر راکویل، رمزارز در حقیقت یک روش مبادله است که سود سهام پرداخت نمیکند و بخشی از مالکیت یک شرکت را به شما نمیدهد. در واقع شما نمیتوانید کاری برای بهبود عملکرد آن انجام دهید.
آیا باید وارد این حوزه شویم؟
رمزارزها، با وجود نام و هدف اصلیشان، چندان برای خریدهای خردهفروشی روزانه در آمریکا استفاده نمیشوند. ارزش آنها اغلب بهشدت در نوسان است، بهطوری که استفاده از آنها برای خرید کالا و خدمات چندان منطقی نیست. اگر کالایی را با بیتکوین بخرید و بعد ارزش بیتکوین بسیار بیشتر شود، شما ضرر میکنید. علاوه بر این، وقتی رمزارز را با کالا یا خدمات تبادل میکنید، ممکن است مجبور به پرداخت مالیات شوید.
این امر باعث میشود که اصلیترین استفاده اکثر مردم از رمزارزها برای سرمایهگذاری باشد. اینکه شما وارد این حوزه شوید یا خیر، به این بستگی دارد که درباره آینده رمزارز چه احساسی دارید و اینکه آیا میتوانید نوسانات زیاد را تحمل کنید. حتی مشاوران مالی که نسبت به رمزارزها خوشبین هستند، در این مورد اتفاق نظر دارند که این ارزها باید بخش کوچکی از سرمایهگذاری شما را دربر گیرند (بسیاری از مشاوران توصیه میکنند بیش از پنج درصد سهام خود را به این ارزها اختصاص ندهید)؛ سرمایهگذاران محتاطتر تنها حدود یک درصد از سرمایهشان را اختصاص میدهند. «جفری جانسون»، برنامهریز مالی معتبر در نپال فلوریدا که دورهای را در زمینه بلاکچین و داراییهای مالی در انجمن داراییهای دیجیتال متخصصان مالی (DACFP) گذرانده است، میگوید: «بهطور کلی، شما فقط میخواهید از سرمایهای استفاده کنید که میتوانید آن را از دست بدهید.»
قبل از خرید ارزهای دیجیتال مطمئن شوید که باقی سرمایه شما کاملاً آماده است. «کاترین والگا»، برنامهریز مالی معتبر در منطقه بوستون که گواهینامه DACFP را نیز دارد، میگوید: «به نظرم همه باید سهمی در آنها داشته باشند، اما قبل از آن باید کارهایی را انجام دهیم. این امر، برنامهریزی مالی جامعی را که مشتریان نیاز دارند، دشوارتر میکند.» طبق گفته او ایجاد یک صندوق مالی اضطراری، به حداکثر رساندن مشارکت در برنامه بازنشستگی و اطمینان از پوششدهی مناسب بیمه از جمله مواردی هستند که شما در ابتدا باید آنها را در نظر بگیرید.
آیا به رمزارز اعتماد داریم؟ احتمالاً دلار دیجیتالی در راه است. در اوایل امسال، رئیسجمهور بایدن به دولت آمریکا دستور داد تا بررسی کنند که آیا ارز دیجیتال بانک مرکزی (به عبارت دیگر، نسخه دیجیتالی دلاری که بانک مرکزی آمریکا صادر میکند) به نفع منافع ملی است یا خیر. این فرمان اجرایی بیان میکند که بیش از صد کشور در حال تحقیق یا بررسی ارزهای دیجیتال بانک مرکزی آمریکا هستند و نیجریه و تعدادی از کشورهای حوزه کارائیب قبلاً آنها را راهاندازی کردهاند. همچنین السالوادور بیتکوین را بهعنوان ارز قانونی پذیرفته است. به گفته بانک مرکزی، ارز دیجیتال این بانک همزمان با پول نقد امروزی وجود خواهد داشت و به جای کوچکتر کردن یا جایگزینی با پول نقد، شرایط پرداختهای امنتر را فراهم میکند. این ارز میتواند با حمایت دولت و ثبات دلار آمریکا روشی سریعتر و کمهزینهتر برای پرداختها ارائه دهد. «آن واشنگتن»، استادیار سیاستگذاری داده در دانشگاه نیویورک میگوید: «مصرفکنندگان واقعاً یک ارز دیجیتال قانونی را درست تشخیص نمیدهند و به همین دلیل است که ارز دیجیتال بانک مرکزی اهمیت زیادی دارد؛ چراکه این ارز قانونی است.» دلار دیجیتال خطراتی به همراه دارد. بانک مرکزی خاطرنشان میکند که این دلار میتواند نظام مالی آمریکا را اساساً تغییر دهد. برای مثال، یک ارز دیجیتال این بانک ممکن است سپردهها را در نظام بانکی کاهش دهد که این امر باعث کاهش مقدار وام بانکها و افزایش هزینه وامها میشود. طبق گفته بانک مرکزی، تبدیل سریع سپردههای بانکهای تجاری به ارزهای دیجیتال احتمال سقوط مالی شرکتهای مالی را بیشتر میکند.
چطور باید شروع کرد
اگر میخواهید روی ارزهای دیجیتال سرمایهگذاری کنید، مشاوران اغلب توصیه میکنند که از بزرگترین نمونهها که دو مورد هستند، استفاده کنید. والگا میگوید: «به نظر من بیتکوین و اتریوم ارزش بلندمدت خواهند داشت.» راه اصلی سرمایهگذاری امروزه از طریق صرافیهای رمزنگاری است که «بریتنی کاسترو»، عضو انجمن متخصصان مالی با برنامه بودجهریزی Mint که نشان تبلیغات دارایی دیجیتال گواهیشده را کسب کرده، میگوید: «آنها اساساً مانند حسابهای کارگزاری هستند، اما برای رمزنگاری.»
معمولاً افراد مبتدی بهترین خدمات را ارائه میدهند؛ زیرا با استفاده از یک تبادل متمرکز از طریق شخص ثالث به پردازش معاملات کمک میکنند. کوینبیس یکی از بزرگترین و گستردهترین صرافیهای مبادلات ارزی است و بهدلیل سادگی و کاربرپسند بودن آن، اغلب برای مبتدیان ارزهای دیجیتال پیشنهاد میشود. «بایننس»، «جمینای» و «کراکن» نیز دیگر صرافیهای برجستهای هستند که به ارزهای دیجیتال اختصاص داده شدهاند. برنامههایی که بهطور گسترده برای انواع معاملات دیگر مانند پرداختهای همتابههمتا و سرمایهگذاری در سهام به کار میروند، در تجارت ارز دیجیتالی نیز تأثیرگذار هستند. همچنین شما میتوانید خریدوفروش ارز دیجیتال را با برنامههایی مانند کشاپ، پیپال، رابینهود و ونمو انجام دهید.
هنگام انتخاب پلتفرم، هزینه یکی از جنبههایی است که باید به آن توجه کنید. بهطور کلی، کارمزدهای ارزهای دیجیتال نسبت به سرمایهگذاری سنتی سهام بالاتر است و میتواند گیجکننده باشد. بهعنوان مثال، وقتی شما در کوینبیس ارز دیجیتال میخرید، بسته به اندازه خرید و روش پرداختتان،کارمزد ثابتی تا ۲.۹۹ دلار یا درصدی از تراکنش تا حدود ۳.۹۹ درصد به شما تعلق میگیرد. به علاوه، شما باید هزینهای به نام اسپرد (Spread) حدود پنج درصد را نیز بپردازید (تفاوت بین قیمت فعلی بازار ارز دیجیتال و قیمتی که در آن خرید میکنید یا آن را بفروشید). برخی دیگر از پلتفرمها ممکن است هزینههای کمتری دریافت کنند، اما برای سرمایهگذارانی که در تجارت ارزهای دیجیتال باتجربه هستند، مناسبتر باشد.
همچنین باید تصمیم بگیرید که ارز دیجیتال خود را کجا نگه دارید. شما میتوانید آن را در صرافی که توسط آن خرید کردهاید، ذخیره کنید که در این صورت مشمول خطمشیها و آسیبپذیریهای صرافی میشوید؛ بنابراین اگر صرافی ارز دیجیتال شما را بهصورت آنلاین ذخیره کند و هک شود، ممکن است سرمایهگذاری خود را از دست بدهید. اگر داراییهای شما کوچک است و شما از یک صرافی تثبیتشده استفاده میکنید، سپردن آنها به یک صرافی انتخابی معقول و معمولاً سادهترین انتخاب است.
از طرف دیگر، اگر پلتفرم اجازه دهد، میتوانید داراییهای خود را به یک کیف پول رمزنگاری منتقل کنید. دو نوع کیف پول رمزنگاری وجود دارد؛ «کیف پول داغ» که متصل به اینترنت و کار کردن با آن راحت است، اما در معرض هکشدن است و «کیف پول سرد» که وسیله جداگانهای است که میتوانید برای ذخیره ارزهای دیجیتال بهصورت آفلاین خریداری کنید. کیف پول سرد از ارزهای دیجیتال شما در برابر حملات آنلاین محافظت میکند، اما مسئولیت پیگیری آن بر عهده شماست. اگر آن را گم کنید، ارز دیجیتال شما از بین میرود.
اگرچه ممکن است این روش ایمنترین گزینه باشد، اما جانسون میگوید: «فاصله بین سرمایهگذار متوسط و توانایی ذخیره دارایی در یک کیف پول سرد بسیار زیاد است و به نظر من این مشکل در مورد اکثر افراد صدق میکند.» صرافیهای اصلی رمزارز معمولاً از ذخیرهسازی سرد برای اکثر داراییهای ارزی مشتریان استفاده میکنند. بهعنوان مثال، کوینبیس بیش از ۹۸ درصد سپردهها را در مخازن سرد نگه میدارد.
شما معمولاً نمیتوانید مستقیماً از طریق یک حساب کارگزاری استاندارد روی ارزهای دیجیتال سرمایهگذاری کنید، اما اگر ترجیح میدهید از صرافیها اجتناب کنید و میخواهید به شکلی در معرض رمزارز قرار بگیرید، میتوانید در یک صندوق قابل معامله در بورس سرمایهگذاری کنید که قراردادهای آینده مرتبط با قیمت بیتکوین را خریداری میکند، مانند ProShares Bitcoin Strategy ETF (نماد BITO، ۲۲ دلار)؛ یک ETF نقطهای که بر اساس قیمت واقعی بیتکوین معامله میکند، وسیله کنترلشده دیگری را در معرض رمزارز قرار میدهد، اما کمیسیون بورس و اوراق بهادار هنوز یکی از آنها را تأیید نکرده است.
گزینههای موجود دیگر شامل Grayscale Bit coin Trust (GBTC، ۲۵ دلار) یا Grayscale Ethereum Trust (ETHE، ۲۰ دلار ) است که سرمایههایی هستند که هزینه رمزارزهای آوردهشده در نامشان را فراهم میکنند. مخارج سالانه آنها بسیار زیاد است (دو درصد از دارایی برای اعتبار بیتکوین و ۲.۵ درصد برای اعتبار اتریوم است) و سهام آنها میتواند با قیمت مازاد معامله شود یا به داراییهای اساسی آنها تخفیف داده شود. طبق گفته کندال، در خصوص سهام، شرکتهایی را در نظر بگیرید که در توسعه بلاکچین نقش دارند، مانند IBM (IBM، ۱۳۶ دلار)، تلفن (INTC، ۴۴ دلار) و مسترکارت (MA، ۳۴۷ دلار). (قیمتهای صندوق و سهام از ششم می است).
ارز دیجیتال در حسابهای بازنشستگی
برنامههای بازنشستگی دری را به سوی سرمایهگذاری در ارز دیجیتال باز میکنند. شرکت سرمایهگذاری فیدلیتی اخیراً اعلام کرد که اجازه سرمایهگذاری بیتکوین در ۴۰۱(k) خود را میدهد (اولین و بزرگترین ارائهدهندهای که این کار را انجام دهد). اگرچه این موضوع به شرکتهایی بستگی دارد که برنامهها را مدیریت میکنند؛ اینکه آیا بیتکوین را بهعنوان گزینهای برای کارمندان خود قرار میدهند یا خیر. وزارت کار آمریکا با توجه به نوسانات، خطر کلاهبرداری، مقررات در حال تحول و سایر مسائلی که با ارزهای دیجیتال همراه است، میگوید عدم اعتماد مشارکتکنندگان طرح ۴۰۱(k) که در معرض سرمایهگذاری مستقیم در ارزهای دیجیتال قرار دارند یا سایر محصولاتی که ارزش آنها به ارزهای دیجیتال مرتبط است، واقعاً نگرانکننده است و برنامههایی که سرمایهگذاری در رمزارز ارائه میدهند، باید انتظار داشته باشند که با استفاده از DOL بهطور دقیق بررسی شوند.
برای سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال از طریق IRA، معمولاً باید از یک IRA خودگردان استفاده کنید که در سرمایهگذاریهای غیرسنتی تخصص دارد. IRAهای خودگردان اغلب کارمزدهای بالاتری نسبت به IRAهای استاندارد دارند و شما باید هوشمندانه اقدام کنید تا مطمئن شوید از یک طرح معتبر استفاده میکنید. همچنین باید با رگولاتور اوراق بهادار دولتی خود و SEC برای اطمینان از اینکه ارائهدهنده مشمول اقدامات اجرایی نشده باشد، هماهنگ کنید.
سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال از طریق طرح بازنشستگی با احتیاطهای مشابهی همراه است که از طریق صرافی انجام میشود. شما باید درک درستی از دلیل سرمایهگذاری در آن و سطح رفاه بالا با نوسانات داشته باشید. همچنین باید حداکثر یک تا سه درصد از اندوخته خود را صرف این سرمایهگذاری کنید. وقتی نوبت به مالیات میرسد، داشتن رمزارز در حساب بازنشستگی معوق مالیاتی، میتواند برخی از دردسرهای سالانه ردیابی و گزارش سود یا زیان رمزارز را کمتر کند.