افزایش سقف تأمین مالی تا ۳۰۰ میلیارد تومان
امیررضا صادقی، مدیر سرمایهگذاری کارنکراد از هدف یکساله این سامانه میگوید
عصر تراکنش ۶۲ / کارنکراد، یک سامانه تأمین مالی جمعی و سرمایهگذاری است که از سال ۱۳۹۷ با هدف سهولت در فرایند جذب سرمایه برای کسبوکارها شروع به فعالیت کرده و تاکنون نیز مسیر موفقی را طی کرده است. این شرکت توانستهبیش از ۲۰ کمپین تأمین مالی جمعی را اجرا کند که مجموع مبلغ جذبشده برای سرمایهگذاری توسط آن بیش از ۵۱ میلیارد تومان بوده است. البته به گفته امیررضا صادقی، مدیر سرمایهگذاری کارنکراد هدفشان این است که ظرف یک سال بتوانند سقف تأمین مالی خود را تا ۳۰۰ میلیارد تومان افزایش دهند و از سقف اختصاص سرمایه ۲۵ میلیاردی به هر طرح فراتر روند. این هدف و جهشی که کارنکراد در دستور کار دارد، نشان میدهد که حوزه کرادفاندینگ در کشور ما مسیر خوبی را طی میکند و نمایانگر یک تغییر نگاه جدی به فضای تأمین مالی در ایران است. در گفتوگویی که با صادقی داشتیم، از مهمترین اقداماتشان تاکنون و برنامههایشان تا پایان سال پرسیدیم. مدیر سرمایهگذاری کارنکراد میگوید در یک سال گذشته تمام تمرکزشان بر مباحث زیرساختی و جذب سرمایه بوده است؛ در واقع تلاش کردهاند تا سریعترین بستر برای جذب سرمایه را در کشور فراهم کنند. در ادامه گفتوگوی عصر تراکنش را با امیررضا صادقی میخوانید.
کارنکراد؛ تسهیلگر سرمایه
امیررضا صادقی، مدیر سرمایهگذاری کارنکراد ابتدا درباره رسالت کارنکراد صحبت میکند. به گفته او رسالت کارنکراد کمک به جذب سرمایه برای برطرفکردن نیازهای مالی کسبوکارها در سطوح و انواع مختلف است؛ در واقع این شرکت تسهیلگر سرمایه است و برای این کار دو ابزار مهم دارد؛ تأمین مالی جمعی و جذب سرمایه کلان که تمرکز اصلی کارنکراد بر جمعآوری سرمایههای خرد یا به عبارتی همان تأمین مالی جمعی است که افراد سرمایهگذار میتوانند از مبلغ ۵۰۰ هزار تومان به بالا در طرحهای ارائهشده سرمایهگذاری کنند.
کارنکراد، اولین کارگزار رسمی تأمین مالی و سرمایهگذاری تحت حمایت و نظارت معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری است که بهمنظور آسانسازی فرایند جذب سرمایه، برای استارتاپها در تمامی حوزهها تأسیس شده است. همچنین این شرکت برای اولینبار در کشور، مجوز تأمین مالی جمعی مبتنی بر مشارکت را از فرابورس اخذ کرده است. کارنکراد با هدف تسهیل ارتباط بین استارتاپها و سرمایهگذاران خطرپذیر حقیقی و حقوقی، این امکان را برای استارتاپها فراهم میکند تا با ثبتنام در سامانه و طی مراحل ارزیابی، در صورت تأیید به تعداد زیادی از سرمایهگذاران سامانه کارنکراد متصل شوند. در واقع کارنکراد کسبوکارها را بررسی و ارزیابی میکند و با برگزاری رویدادهای آنلاین و حضوری در حوزه سرمایهگذاری به بهبود روند سرمایهگذاری کمک میکند. همچنین در این سامانه، امکان دسترسی به فرصتهای متعدد سرمایهگذاری برای سرمایهگذاران فراهم شده است. از دیگر خدمات کارنکراد میتوان به ارائه مشاورههای تخصصی در حوزههای حقوقی، مالی، کسبوکار، شبکهسازی، خدمات مشاوره عارضهیابی و خدمات آموزشی مانند برگزاری کارگاههای آموزشی و وبینار اشاره کرد.
نقشآفرینی کرادفاندینگ در بازار سرمایه
نیاز کسبوکارها به سرمایهگذاری اجتنابناپذیر است و در صورتی که اقتصاد یک کشور بخواهد با سرعت در مسیر رشد قرار گیرد، نیازمند سرمایهگذاری مناسب و صحیح در کسبوکارهای بومی است. کاستیهای موجود در اقتصاد ایران از یک طرف و افزایش نقدینگی و نیاز کسبوکارهای بومی خلاق به جذب سرمایه از طرف دیگر منجر به این میشود که به سراغ راههایی نظیر تأمین مالی جمعی بهعنوان روشی مطمئن برای جذب سرمایه برویم. صادقی با بیان این موضوع میگوید: «از آنجا که در سال ۱۳۹۹ مجوز تأمین مالی جمعی از سوی فرابورس صادر شد، میتوان گفت توجهات در بازار سرمایه ایران به سمت کرادفاندینگ کشیده شد و با اجرای موفقیتآمیز پروژه تأمین مالی جمعی در سکوی تأمین مالی جمعی کارنکراد در اسفند ۱۳۹۹ نشان داده شد که این روش میتواند بهخوبی در بازار سرمایه نقشآفرینی کند. البته چالشهای بیشماری در این مسیر وجود دارد که حل آنها نیازمند یک اراده جمعی در بدنه نظام بوروکراتیک دولتی است.»
متمرکز بر مباحث زیرساختی و جذب سرمایه
صادقی با بیان اینکه کارنکراد سامانهای نوپا و در حال شکلگیری است، میگوید در یک سال گذشته تمام تمرکزشان بر مباحث زیرساختی و جذب سرمایه بوده است؛ در واقع تلاش کردهاند تا سریعترین بستر برای جذب سرمایه را فراهم کنند. او میگوید: «در یک سال گذشته ۲۰ مجموعه را تأمین مالی جمعی کردهایم که تقریباً ۵۱ میلیارد تومان سرمایه از ۲۲۰۰ سرمایهگذار که فرصت سرمایهگذاری در کسبوکارها را داشتهاند، جمع کردهایم. از این مجموعهها دو تیم به سرانجام رسیدهاند و سود حاصل از تجارت خود را بین سرمایهگذاران تقسیم کردهاند که در شش ماه ۵۰ و ۱۹ درصد سود اعلامی داشتهاند. البته یک مجموعه را هم در اسفندماه ۱۴۰۰ تأمین مالی جمعی کردیم که با احتساب آن، افتخار تأمین سرمایه مالی ۲۱ مجموعه را در رزومه خود داریم. از این ۲۱ مجموعه کسبوکاری که تأمین مالی شدهاند، یک مجموعه مربوط به شرکتهای خلاق و یک مورد هم در حوزه سینما بوده و ۱۹ مورد باقیمانده، همگی مربوط به شرکتهای دانشبنیان بودهاند.»
در جستوجوی اولینها
طبق گفتههای صادقی تمام تلاش کارنکراد بر این است تا در آیندهای کوتاه، ظرف یک سال بتوانند برای بیش از ۳۰۰ میلیارد تومان طرح، منابع مالی جذب کنند که این مقدار میتواند به انواع متفاوتی از سرمایهگذاریهایی که بازدهی و توجیه اقتصادی لازم را دارند، اختصاص داده شود. او معتقد است که در این مسیر ارتباط سازنده و تعامل با دیگران امر بسیار مهمی است. در واقع آشنا کردن افراد با این اکوسیستم، آوردن بازیگران جدید و همچنین طرحهای نو و متفاوت کمک زیادی به بزرگشدن کارنکراد و همچنین تأمین مالی جمعی کسبوکارها میکند. این کسبوکارها میتوانند از شرکتهای دانشبنیان تا حوزههایی مانند صنعت، تجارت، فرهنگ، هنر، موسیقی و سینما را دربر بگیرد.
او در اینباره توضیح میدهد: «سکوهای تأمین مالی امکان تجربه سرمایهگذاری ایمن و سودآور را به سرمایهگذاران خرد میدهد. این ابزار نباید در نطفه از بین برود، بلکه باید با شناساندن آن به افراد و کسب اعتماد، بزرگ و بزرگتر شود. ما در جستوجوی یکسری از اولینها نیز هستیم. برای نمونه در پی آنیم تا اولین انیمیشن و اولین آلبوم موسیقی را از طریق ابزار تأمین مالی جمعی سامان بدهیم تا این ابزار فقط به عرصه تجارت اختصاص داده نشود و از پتانسیل مالی آن در تمام حوزههای ممکن نهایت استفاده را ببریم.»
عملکرد چشمگیر کرادفاندینگ در کشور
مدیر سرمایهگذاری کارنکراد، در ادامه از آینده سامانههای تأمین مالی جمعی در داخل کشور صحبت میکند. به عقیده او برای پیشبینی آینده یک امر، لازم است روندی که بر آن گذشته، تفهیم شود. به همین منظور ابتدا نگاهی بر گذشته کارنکراد میاندازد. کارنکراد اولین مجموعه تأمین مالی بود که در سال ۱۳۹۹ توانست مجوز فعالیت بگیرد. در آن سال سه مجموعه مجوز تأمین مالی گرفتند؛ اما امروز شاهد فعالیت ۱۵ مجموعه در این حوزه هستیم که این نشاندهنده این است که از لحاظ زیرساختی در کشور در این حوزه رو به پیشرفت هستیم. او میگوید: «روز اول سقف مالی هر مجموعه برای جذب مالی دو میلیارد تومان بود و اکنون این سقف به ۲۵ میلیارد تومان افزایش یافته است؛ یعنی چیزی حدود ۱۲.۵ درصد افزایش جذب سرمایه مالی داشتهایم. همین امروز که ما در حال گفتوگو هستیم، تنها چند روز از خبر عبور جذب سرمایه ۲۰۰ میلیاردی در این حوزه گذشته است. در واقع طی یک سال و شش ماه این حوزه توانسته با جمعآوری سرمایههای مالی خرد افراد، از رقم ۲۰۰ میلیارد تومان و ۳۰ طرح عبور کند. در نتیجه شاهد روندی صعودی بر نمودارهای تحلیل و ارزیابی هستیم.»
کارنکراد نیز تاکنون بیش از ۲۰ کمپین تأمین مالی جمعی را با موفقیت اجرا کرده است. مجموع مبلغ جذبشده برای سرمایهگذاری توسط کارنکراد تاکنون بیش از ۵۱ میلیارد تومان بوده که توسط بیش از ۲۲۰۰ سرمایهگذار حقیقی و حقوقی با میانگین مبلغ سرمایهگذاری تقریباً ۲۲ میلیون تومان جذب شده است.
اولین قدمها در هر اقدام جدیدی دشوار است، اما بعد از باز شدن مسیر، کارهای بعد راحتتر میشود. صادقی با بیان این موضوع توضیح میدهد که در کارنکراد بهدنبال این هستند تا با ورود به حوزههای کمتر کارشده، در آنها اولین باشند: «تأمین مالی جمعی اولینبار در سال ۲۰۰۹ در آمریکا صورت گرفت، بعد از آن نمودارهای ارزیابیکننده در سال ۲۰۱۴ این ابزار را از لحاظ پیشرفت چیزی شبیه به اینترنت در نظر گرفتند و گفتند نموداری صعودی-عصایی دارد؛ بنابراین من به آینده حوزه کرادفاندینگ در ایران خوشبین هستم، چون امتحان خود را در سرزمینهای دیگر پس داده و تابهامروز در بستر ایران نیز عملکرد چشمگیر و قابل توجهی داشته است.»
طبق صحبتهای صادقی هر کسبوکاری که توجیه اقتصادی داشته باشد، میتواند در کارنکراد درخواست تأمین مالی بدهد و وظیفه مهم سکوی تأمین مالی جمعی کارنکراد نیز گزینش بهترین طرحهاست؛ طرحهایی که مورد علاقه و اعتماد مردم باشند و سرمایهگذاران با اطمینان خاطر سرمایه مالی خود را به این طرحها بسپارند.
مصائب نوپا بودن کرادفاندینگ
صحبتهای صادقی حاکی از این است که آنها در سالهای فعالیت خود با چالشهایی نیز مواجه بودهاند. او میگوید که بهدلیل نوپا بودن حوزه کرادفاندینگ در ایران و شناختهشده نبودن آن توسط آحاد مردم، در جمعآوری سرمایه با چالشهایی روبهرو بودهاند که البته توانستهاند از این مسئله عبور کنند: «یکی دیگر از چالشهای موجود، اختلاف سلیقه شرکا با یکدیگر بود که در نهایت در این مقوله نیز به سازگاری رسیدیم. مسئله بعدی این است که جاهایی مثل صندوق بورس که نقش جذب منابع مالی و درگیر کردن آن با امر تولید را دارند، با مجموعههایی مثل کارنکراد آشنا نیستند. جذب سرمایه باید در راستای تولید در حوزههای مختلف هزینه شود تا چرخ اقتصاد کشور بچرخد. با این وجود هنوز شیوهنامه دقیقی برای این مهم وجود ندارد؛ در نتیجه این موضوع باید قانونگذاری شود.»
علاوه بر این به گفته او، تأمین مالی جمعی با مرحله اشباع خود فاصله زیادی دارد و در مرحلهای قرار دارد که نیازمند گسترش ابزارهای این حوزه است، بهطوری که دغدغه حال حاضر، بحث قابلیت نقلوانتقال در بازار ثانویه اوراق بهادار است و این در حالی است گواهیهای شراکت صادرشده برای تأمین مالی جمعی، قابلیت خریدوفروش در بازار ثانویه را ندارند. این مسئله سبب میشود تا سرمایهگذاران با احتیاط بیشتری در طرحها مشارکت کنند. از این رو لازم است تا در سال آتی در تعامل با فرابورس برای این مسئله راهحلی در نظر گرفته شود. او میافزاید: «مزید بر همه این موارد، گزینش، ارزیابی و نظارت دقیق طرحها، بزرگترین و مهمترین چالش ما بوده است. ما میخواهیم سامانهای مورد اعتماد باشیم تا مردم با خیال راحت با ما همکاری کنند.»
او به چالش جذب و نگهداشت نیروی انسانی که این روزها تمامی کسبوکارها با آن دستوپنجه نرم میکنند نیز اشاره میکند. صادقی در رابطه با مدیریت نیروی انسانی بر این باور است که مهاجرت به دلایل مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از ایران به سرزمینهای دیگر، اکثر مجموعهها را با چالش منابع انسانی مواجه کرده است؛ به همین منظور کارنکراد تمام تلاش خود را کرده تا بتواند از نیروی انسانی ماهری که سابقه طولانی و شناخت خوبی نسبت به وضعیت بازار دارند، استفاده کند تا با مشکل روبهرو نشود.
تجربه لذتبخش تأمین مالی طرح سینما
بیستوپنجم تیرماه سال جاری طی مراسمی در سالن عباس کیارستمی بنیاد سینمایی فارابی تفاهمنامه همکاری میان این بنیاد، گروه پیشگامان کارآفرینی کارن و معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری جهت تأمین مالی جمعی فیلمهای سینمایی امضا شد. مجموعه کارنکراد ورود به حوزه تأمین مالی سینما را با فیلم سینمایی بخارست آغاز کرد که روز امضای این تفاهمنامه تأمین مالی آن با مشارکت حدود ۲۱۵ سرمایهگذار به پایان رسید. طبق گفتههای صادقی، سینما هم صنعت جذابی است که سعی کردهاند با حساسیتهای ویژه و هوشیاری به سمت تأمین مالی آن بروند و پس از بررسیها و برنامهریزیهای انجامشده با بنیاد فارابی و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در نهایت به امضای تفاهمنامه رسیدهاند.
مدیر سرمایهگذاری کارنکراد درباره ورود این شرکت به حوزه سینما از تجربه خوبشان و بازدهی بالای این حوزه چنین اظهار میکند که این حوزه بهدلیل اینکه مورد علاقه مردم است، بازدهی بالایی دارد و افراد به سرمایهگذاری در این حوزه تمایل زیادی نشان میدهند که با گزینش فیلمهایی که توجیه اقتصادی داشته باشند، میتوان سود مردم را نیز تضمین کرد: «پروژه سینمایی ما توانست مؤلفههای اقتصادی سودزایی، هزینهگری و گزارش عملکرد را بهخوبی شفافیتسازی و مدیریت کند.»
افزایش سقف تأمین مالی
صادقی میگوید هدف کارنکراد این است که تا آخر سال ۱۴۰۱ بتوانند سقف تأمین مالی خود را تا ۳۰۰ میلیارد تومان افزایش دهند و از سقف اختصاص سرمایه ۲۵ میلیاردی به هر طرح فراتر روند. همچنین خود را درگیر حوزههای جدیدی کنند که در آنها با مسئله انحصار یا عدم تأمین مالی مواجه هستند. علاوه بر این، تا پایان سال تعداد سرمایهگذاران خود را از ۲۲۰۰ بیشتر خواهند کرد؛ چون کارنکراد سامانهای جمعیتمحور است و افزایش جمعیت سرمایهگذار میتواند به گسترش خدمات تأمین مالی منجر شود: «افراد میتوانند تمام اطلاعات را روی سکوهای ما ببینند و در صورت نیاز با کارشناسان ارزیاب ما در ارتباط باشند. توجه داشته باشید که تأمین مالی جمعی یک فرصت طلایی برای ارتقا و رشد سرمایهگذاری در کسبوکارهای ممتاز است که میتواند در آیندهای نزدیک نقش مؤثرتری نیز در اقتصاد کلان ایفا کند. سکوی تأمین مالی جمعی کارنکراد نیز یکی از موفقترین مجموعههای فعال در این زمینه بوده و امیدواریم در سالهای آینده بیش از پیش در موفقیت هرچه بیشتر کسبوکارهای خلاق و موفق در اقتصاد ایران ایفای نقش کنیم.»