لزوم عبور از حوزه پرداخت الکترونیکی به تجارت الکترونیکی
شهریار خلیلی، مدیرعامل به‌پرداخت ملت از ورود این شرکت به خطوط کسب‌وکاری جدید می‌گوید
عکس: نسیم اعتمادی
عصر تراکنش ۶۷ / بنا بر نودویکمین گزارش اقتصادی شاپرک، شرکت به‌پرداخت ملت که از سال ۱۳۸۴ تاکنون با هدف توسعه ابزارهای پرداخت الکترونیکی فعالیت می‌کند، در جایگاه اول شرکت‌های پی‌اس‌پی کشور قرار دارد؛ جایگاهی که به گفته مدیرعامل این شرکت، با برنامه‌ریزی‌های دقیقی حاصل شده و در این راستا تلاش‌های بسیاری کرده‌اند. در گفت‌وگویی که با شهریار خلیلی، مدیرعامل شرکت به‌پرداخت ملت داشتیم، درباره عملکرد این شرکت در سال ۱۴۰۱ و برنامه‌هایشان برای سال آینده پرسیدیم.
خلیلی با اشاره به افزایش افسارگسیخته تورم و عدم وجود توازن بین درآمد و هزینه‌ها می‌گوید شرکت‌های پی‌اس‌پی تنها در صورتی می‌توانند به بقای خود ادامه دهند که به فکر گسترش دامنه فعالیت‌های خود باشند و نیروی کار مدنظرشان را خودشان آموزش دهند. او با اشاره به اینکه ۱۴۰۱ سال سختی بوده، می‌افزاید که به ۸۰ درصد از برنامه‌هایشان رسیده‌اند و برای افزایش بهره‌وری سازمان، به سمت مشتری‌محوری حرکت می‌کنند و بر آن‌اند تا با بانک‌های دیگری غیر از ملت نیز همکاری کنند. او معتقد است وضعیت کنونی به گونه‌ای است که امکان توسعه را از کسب‌وکارها می‌گیرد و آنها مجبور می‌شوند برای بقای خود بجنگند. در ادامه گزارشی از این گفت‌وگو را می‌خوانید.
به سختی‌ها عادت کرده‌ایم
طبق صحبت‌های شهریار خلیلی، مدیرعامل شرکت به‌پرداخت ملت، این شرکت در سال ۱۴۰۱ روی ارتقای سطح کیفی و کمی خدمات‌شان متمرکز بود. به گفته خلیلی، کیفیت خدمات به‌پرداخت ملت از طریق نرم‌افزار «به‌پرداخت من» قابل سنجش است؛ نرم‌افزاری که در آن امکان ثبت درخواست دستگاه کارت‌خوان، ثبت درخواست درگاه پرداخت اینترنتی، پیگیری، نصب، تعمیرات و… به پذیرندگان ارائه می‌شود. خلیلی توضیح می‌دهد که در سال ۱۴۰۱ به لحاظ کمّی نیز یک افزایش سرمایه پنج هزار میلیارد ریالی داشته‌اند و رتبه نخست را در صنعت پرداخت کشور برای خود ثبت کرده‌اند. علاوه بر این سال مالی شرکت را نیز از ۲۹ اسفند به ۳۰ آذر تغییر داده‌اند.
به‌پرداخت ملت نیز مانند سایر شرکت‌های فعال در ایران با مشکل جذب و نگهداشت نیروی انسانی مواجه است که به همین منظور دوره‌هایی را برای آموزش نیروی کار مدنظرشان ایجاد کرده‌اند. خلیلی درباره این دوره‌ها و نحوه برگزاری‌شان توضیح می‌دهد: «مهم‌ترین اقدام ما در بخش منابع انسانی، ارائه خدمات آموزشی به نیروهای مستقر در سازمان و افراد تازه‌وارد است. این آموزش‌ها بر اساس نیاز افراد و مجموعه تا سال ۱۴۰۳ ادامه خواهد داشت و شامل بحث‌های عمومی و تخصصی در حوزه صنعت پرداخت می‌شود. آموزش‌های رفتارمحور-مهارت‌محوری فقط مختص کارکنان به‌پرداخت ملت است و به ارتقای دانش عملی و نظری آنها کمک می‌کند.»
او با اشاره به اینکه ۱۴۰۱ سال سختی بوده، اعلام می‌کند که به‌پرداخت ملت توانسته به بیش از ۸۰ درصد از برنامه‌هایش برسد و این روزهای سخت را سپری کند. او معتقد است این برنامه‌ها پروژه‌های بلندپروازانه و بزرگی بوده و تحقق ۸۰ درصد از آنها در وضعیت کنونی اقتصاد ایران، اتفاق مبارکی است. او می‌گوید: «وضعیت صنعت پرداخت در ایران نابسامان است و ما به سختی‌های فعالیت در این حوزه عادت کرده‌ایم.»
لزوم قرارداد با بانک‌های بیشتر
با توجه به آخرین گزارش اقتصادی شاپرک که در بهمن‌ماه ۱۴۰۱ منتشر شده، شرکت به‌پرداخت ملت در جایگاه نخست شرکت‌های پی‌اس‌پی کشور از نظر مبلغ تراکنش قرار دارد. خلیلی درباره چگونگی دستیابی به چنین جایگاهی می‌گوید: «کسب رتبه نخست، تصادفی نبود و از ماه‌ها قبل برای آن برنامه‌ریزی کرده بودیم؛ برنامه‌ای که طراحی کرده بودیم به کمک شرکت‌های حاضر در تأمین تجهیزات و پشتیبانی اجرا شد و گرچه به تمام چیزی که در نظر داشتیم، نرسیدیم، اما همین مقدار هم کافی بود.» بر اساس صحبت‌های او شاپرک در گزارش اقتصادی خود از عملکرد پی‌اس‌پی‌ها، معیار تعداد تراکنش را حذف کرده و رتبه‌بندی‌اش را بر حسب میزان مبلغ تراکنش‌ها اعلام کرده که اقدامی مفید در راستای جلوگیری از رقابت‌های ناسالم شرکت‌ها با یکدیگر بر سر تعداد تراکنش است.
خلیلی درباره برنامه‌شان برای حفظ این جایگاه می‌گوید: «تا‌به‌امروز تمام تمرکز به‌پرداخت ملت بر پذیرندگان بانک ملت بوده و وقت آن رسیده که برای توسعه کسب‌وکارمان با بانک‌های بیشتری قرارداد ببندیم تا از رهگذر این اقدام، میزان مبلغ کل تراکنش‌ها افزایش یابد و جایگاه ما تثبیت شود، زیرا شرکت پرداخت الکترونیک سامان که رتبه دوم این جایگاه را دارد، رقیب سرسختی است که نباید دست‌کم گرفته شود.»
مهم‌ترین اقدامات سال ۱۴۰۱
بنا بر صحبت‌های مدیرعامل به‌پرداخت ملت، راه‌اندازی نرم‌افزار و نسخه وب «به‌پرداخت من» از مهم‌ترین تغییرات در ارائه سرویس‌های این شرکت بوده و کوشیده‌اند تا تماس پذیرنده با مرکز تماس و همکاران پشتیبانی را به حداقل برسانند و چنانچه پذیرنده‌ای خواستار اخذ درگاه پرداخت اینترنتی یا پایانه باشد، در کمترین زمان ممکن بتواند با ورود به سایت و ثبت درخواست خود، خدمت مورد نظر را دریافت کند. او به امکان تغییر آدرس، حساب و آی‌پی اشاره می‌کند و وعده می‌دهد که در سال ۱۴۰۲ عملی خواهند شد.
خلیلی درباره دیگر اقدامات مهم‌شان در سال ۱۴۰۱ می‌گوید: «تغییر ساختار سازمانی شرکت و در نظر گرفتن دو جایگاه جدید برای حرکت به سمت مشتری‌محوری از دیگر اقدامات مهم ماست؛ مدیر مشتری و مدیر محصول دو سمت تازه تعریف‌شده در سازمان است که تحت نظارت معاونت توسعه بازار و فروش و معاونت نوآوری و توسعه محصول فعالیت می‌کنند.»
مدیرعامل به‌پرداخت ملت همچنین به مشارکت‌شان در برخی طرح‌های ملی اشاره می‌کند و در این‌باره توضیح می‌دهد که آخرین همکاری آنها در طرح‌های ملی، طرح کالابرگ الکترونیکی بوده که در چند استان اجرا می‌شود. علاوه بر این طرح، آنها برای پروژه سهمیه‌بندی آرد نیز مورد پذیرش قرار گرفته‌اند، اما به‌‌دلیل بحث‌های مربوط به سیاست‌گذاری کلان اجرا نشده است.
سکه یکی از محصولات به‌پرداخت ملت است که به گفته خلیلی هم‌اکنون ۱۰ میلیون نصب دارد، اما تعداد کاربران فعال آن فقط ۳۵۰ هزار مورد است و این بدان معناست که این نرم‌افزار نتوانسته جایگاه لازم در بازار را پیدا کند. او درباره این اپلیکیشن می‌گوید: «نتایج بررسی‌های ما نشان داد که باید رویکردمان به این نرم‌افزار را تغییر بدهیم. در این راستا جامعه هدف آن را اختصاصی کردیم و به گروه سنی خاصی اختصاص دادیم و برای آن کمپین‌های تبلیغاتی در نظر گرفتیم تا تعداد کاربران آن سه‌برابر میزان فعلی شود.»
با اتفاقات نیفتیم
به نظر خلیلی عدم وجود توازن بین درآمد و هزینه‌ها، بزرگ‌ترین چالش سازمان‌هاست و تورم افسارگسیخته سال ۱۴۰۱ افراد و کسب‌وکارها را با مشکلات مالی جدی‌‌ای روبه‌رو کرد. او توضیح می‌دهد که گرچه قیمت کالا و خدمات روزبه‌روز افزایش می‌یابد، اما درآمد افراد ثابت است و همین شکاف میان درآمد و هزینه‌ها باعث از بین رفتن انگیزه افراد برای کار و زندگی در ایران می‌شود؛ عده‌ای مهاجرت می‌کنند و آنهایی که می‌مانند هم ترجیح می‌دهند برای شرکت‌های خارجی کار کنند و دستمزدشان را بر حسب دلار، یورو و رمزارز بگیرند تا بتوانند از پس هزینه‌های زندگی‌شان برآیند و این اتفاقات به نبود نیروی انسانی متخصص برای شرکت‌های داخلی منجر می‌شود.
او یکی دیگر از چالش‌های فعالیت در حوزه پرداخت را تحریم‌ها می‌داند و در این‌باره می‌گوید: «تحریم‌ها به ما این امکان را نمی‌دهد که پایداری محصولات‌مان را تثبیت کنیم و از کیفیت تجهیزات سخت‌افزاری که خریداری می‌کنیم، مطمئن باشیم، زیرا در اخذ لایسنس‌ها با مشکل روبه‌رو می‌شویم.»
خلیلی بر این باور است که وضعیت نابسامان اقتصاد ایران در سال‌های پیش رو اگر بدتر نشود، بهتر نیز نمی‌شود و آنچه امروز شاهد آنیم، استمرار خواهد داشت و کسب‌وکارهایی که در ایران می‌مانند، راهی جز تلاش برای بقا نخواهند داشت. اتفاقات می‌افتند و کسب‌وکارها در تلاش‌اند که با اتفاقات نیفتند و تاب بیاورند. او درباره برنامه به‌پرداخت ملت برای بقا در چنین وضعیتی می‌گوید: «تمام تمرکز ما در سال‌های آینده بر اضافه‌کردن راه‌های درآمدی جدید خواهد بود؛ پی‌اس‌پی‌ها مجبورند از لایه پرداخت الکترونیکی به لایه تجارت الکترونیکی حرکت کنند و با خلق و توسعه کسب‌وکارهای لندتکی میزان درآمدهای خود را افزایش دهند. در واقع اگر با به‌کارگیری خطوط کسب‌وکاری جدید دامنه فعالیت‌هایشان را گسترش ندهند، در چند سال آینده از دست می‌روند.»
