اکوسیستم بانکی کشور نیازمند تجهیزات حوزه امنیت، مانند HSM است
گفت‌وگو با حسام حبیب‌اله، معاون فناوری اطلاعات بانک شهر درباره چالش‌ها و وضعیت سخت‌افزار در صنعت بانکی کشور
تأمین تجهیزات زیرساخت و سخت‌افزار یکی از مسائلی است که توسعه صنعت بانکی کشور را با چالش روبه‌رو کرده است. بانک‌ها برای تأمین تجهیزات و سخت‌افزارهای خود با چالش‌هایی نظیر تحریم، روال‌های سازمانی طولانی و ارز تخصیصی محدود روبه‌رو هستند. به مناسبت رویداد زیرساخت دیجیتال ایران که کارخانه نوآوری رسانه راه‌کار در ۲۱ آبان‌ماه برگزار می‌کند، به سراغ حسام حبیب‌اله، معاون فناوری اطلاعات بانک شهر، رفتیم و با او درباره وضعیت و چالش‌های سخت‌افزارها در صنعت بانکی کشور گفت‌وگو کردیم. طبق صحبت‌های او، صنعت بانکی کشور در حوزه‌هایی مثل دستگاه کارت‌خوان و دستگاه خودپرداز وضعیت خوبی دارد و حتی اگر خودکفا نباشیم هم از پس تأمین آنها برمی‌آییم، اما درباره سرور و تجهیزات مراکز داده اوضاع این‌طور نیست. در ادامه گزارشی از این گفت‌وگو را می‌خوانید.
گران بودن تجهیزات حوزه فناوری
تأمین تجهیزات زیرساخت و سخت‌افزار یکی از مسائل و چالش‌هایی است که صنعت بانکی ایران با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند و اگر از تحریم‌ها که دلیل اصلی سخت شدن تأمین سخت‌افزار و زیرساخت در کشور است، بگذریم، به بوروکراسی و تشریفات اداری طولانی و پیچیده‌ای می‌رسیم که خرید تجهیزات را به تعویق می‌اندازد و باعث روی زمین ماندن نیازهای صنعت بانکی می‌شود. حسام حبیب‌اله، معاون فناوری اطلاعات بانک شهر با اشاره به این مسئله می‌گوید: «بانک‌ها برای تأمین تجهیزات و زیرساخت‌هایشان تشریفاتی پیچیده و طولانی دارند و چون تجهیزات حوزه فناوری گران هستند، خریدن آنها حساسیت زیادی دارد؛ یعنی حتی اگر بانک‌ها مشکل تأمین نقدینگی و بودجه هم نداشته باشند که معمولاً ندارند، گیر مناقصه‌ها می‌افتند و همین مسئله باعث می‌شود که رفع نیازی که امروز وجود دارد، حتی تا یک سال هم به تعویق بیفتد و سفارش‌ها تا مدت‌ها به دست بازیگران صنعت بانکی کشور نرسد.»
کافی نبودن ارز تخصیص‌یافته به شرکت‌های بازرگانی
بیشتر تجهیزات و سخت‌افزارهایی که در صنعت بانکی کشور استفاده می‌شوند، وارداتی‌اند و ارز تخصیصی به شرکت‌های بازرگانی که در این حوزه فعالیت می‌کنند هم می‌تواند برای تأمین نیازهای صنعت بانکی چالش‌برانگیز باشد. او در این باره بیان می‌کند: «ارز تخصیص‌یافته به شرکت‌های بازرگانی کم است و این شرکت‌ها با محدودیت‌های ارزی روبه‌رو هستند. آنها مجبورند یک سال انتظار بکشند تا با ارزی که دوباره می‌گیرند تجهیزات مورد نیاز کشور را بخرند. برای رفع این مشکل لازم است وزارتخانه‌های مربوطه وارد عمل شوند و سقف ارز تخصیصی به این شرکت‌ها را حداقل در حوزه‌هایی مانند فناوری اطلاعات بالا ببرند.»
وضعیت سرور و تجهیزات مراکز داده خوب نیست
حبیب‌اله درباره نیازهای شبکه بانکی کشور به سخت‌افزارها و وضعیت این حوزه، توضیح می‌دهد: «صنعت بانکی کشور در حوزه‌هایی مثل دستگاه کارت‌خوان و دستگاه خودپرداز به لطف شرکت‌هایی که لایسنس تولید این محصولات را گرفته‌اند، وضعیت خوبی دارد و اگر خودکفا نباشیم هم از پس تأمین آنها برمی‌آییم، اما درباره سرور و تجهیزات مراکز داده این‌طور نیست. تجهیزات حوزه امنیت نیز در این سال‌ها مهم شده‌اند؛ تجهیزانی مانند HSM. ما در این حوزه به دلیل تحریم‌ها با کاستی روبه‌رو هستیم. امنیت موضوع اول بانک است و ما به تجهیزات و زیرساخت‌های آن نیاز داریم. راه برون‌رفت از این وضعیت این است که شرکت‌های بازرگانی فعال در زمینه واردات تجهیزات و سخت‌افزارها را تقویت کنیم و سقف ارز تخصیص‌یافته به آنها را افزایش دهیم. علاوه‌بر این، اگر بانک مرکزی سخت‌گیری در اعطای مجوز تأسیس شرکت‌های تخصصی تولید و بازرگانی تجهیزات فناوری اطلاعات را کنار بگذارد و اجازه دهد که بانک‌ها وارد بازرگانی حوزه فناوری اطلاعات شوند و نیازهای خود و دیگران را برطرف کنند، اتفاق‌های خوبی می‌افتد.»
لزوم حذف تجهیزات قدیمی از شبکه بانکی
بانک‌ها باید براساس الزامات نهادهای بالادستی مانند افتا، پدافند غیرعامل، ریسک فناوری اطلاعات و چهارچوب کنترل‌های امنیتی کار کنند و قواعد آنها را در نظر بگیرند و همین نکته روی توسعه سخت‌افزار در صنعت بانکی کشور اثر می‌گذارد. معاون فناوری اطلاعات بانک شهر با تأکید بر این مسئله اظهار می‌کند: «بانک‌ها نباید از تجهیزاتی که دوره پشتیبانی شرکت تولیدکننده از آنها منقضی شده است، استفاده کنند و این به مفهوم ضرورت نوسازی بهش قابل توجهی از تجهیزات فناوری اطلاعات شبکه بانکی است. در این راستا به حمایت وزارتخانه‌ها، بانک مرکزی و مدیران عامل و هیئت‌مدیره بانک‌ها نیاز داریم.»
