دولتی بودن، بزرگ‌ترین علت عقب‌ماندگی صنعت لجستیک
در گفت‌وگو با مهرداد ملک‌محمدی، درباره وضعیت صنعت لجستیک کشور مطرح شد
حتماً بارها برای شما هم اتفاق افتاده است که محصولی را از طریق یک سایت یا پیج معتبر به‌صورت اینترنتی خریداری کنید؛ اما تا موقعی که به دستتان برسد، جان‌به‌لب شوید و به‌خاطر اشکالاتی و اختلالات صنعت پست و لجستیک کشور، اوج کلافگی را تجربه کنید. همان‌گونه که همگام با پیشرفت تکنولوژی در جهان، شاهد رشد آنلاین‌شاپ‌ها و فروشگاه‌های اینترنتی به طور تصاعدی در کشور هستیم، باید این مسئله را در نظر بگیریم که یکی از الزامات تحقق چنین بستری فراهم‌شدن زیرساخت‌های لجستیک و حمل‌ونقل است تا بتوان این خدمات و محصولات را با سرعت مطلوبی جابه‌جا کرد. در گفت‌وگو با مهرداد ملک‌محمدی، مدیرعامل شرکت تاپین سراغ بزرگ‌ترین معضلات حوزه لجستیک کشور رفته‌ایم تا بفهمیم علت عقب‌ماندگی این صنعت در کشور چیست. در ادامه گزارشی از این گفت‌وگو را می‌خوانید.
دو پیامد منفی دولتی‌بودن صنعت لجستیک
مهرداد ملک‌محمدی، مدیرعامل شرکت تاپین معتقد است که صنعت لجستیک از صنایع کلیدی هر کشور به شمار می‌رود و شاکله اصلی بسیاری از کسب‌وکارهای بزرگ امروز اقتصاد دیجیتال نظیر اسنپ و دیجی‌کالا، همین لجستیک افراد و کالاها می‌شود؛ اما ملک‌محمدی باور دارد دولتی بودن این صنعت در ایران باعث شده شرایط توسعه آن‌ها متفاوت از سایر مناطق دنیا باشد. ملک‌محمدی در این زمینه میگوید: «در کشور ما شرکت‌های پست و راه‌آهن به‌عنوان دو بازوی مهم و اصلی صنعت لجستیک دولتی هستند. دولتی شدن صنعت لجستیک دو پیامد منفی به همراه دارد؛ اول از همه این‌که نرخ دستوری در این حوزه باعث می‌شود نتوان متناسب با ارزش حقیقی خدمتی که ارائه می‌شود، کسب درآمد کرد. همین مسئله باعث می‌شود شرکت‌ها نتوانند نوآوری یا خلاقیت به خرج دهند و از بروز نوآوری جلوگیری می‌کند و به عقب‌ماندگی صنعت لجستیک کشور دامن می‌زند. دومین پیامد منفی دولتی شدن این صنعت هم این است که حضور بخش خصوصی را کم‌رنگ می‌کند و آن را به حاشیه می‌راند و رقابت آن با قسمت دولتی را ناممکن می‌کند.»
ملک‌محمدی معتقد است برای توسعه صنعت لجستیک کشور، لازم است قیمت‌گذاری مطابق با نیاز بازار رخ دهد و حضور رقبای دولتی که این ارزش‌گذاری را از طریق نرخ‌های دستوری انجام می‌دهند این تعادل را بر هم می‌زند. ملک‌محمدی میگوید هر چند در سال‌های گذشته رقابت در کسب‌وکارهای آنلاین حول ساختارهای فروش شکل گرفته بود و شرکت‌ها قصد داشتند با ارائه امکان مقایسه و محصولات متنوع سهم بیشتری از بازار را به خودشان اختصاص دهند، حالا این رقابت بر سر سرعت ارسال مرسوله، کوتاه‌ترین بازه زمانی برای رساندن مرسوله به مشتری و از این قبیل مؤلفه‌های لجستیکی اتفاق افتاده و برنده این رقابت کسی است که در حوزه لجستیک سرمایه‌گذاری می‌کند و محصول را در کوتاه‌ترین زمان ممکن و بالاترین کیفیت به دست مشتری می‌رساند.
ملک‌محمدی معتقد است که چالش مهاجرت سرمایه انسانی یکی از معضلات مهم توسعه این صنعت است؛ با این حال این قبیل مشکلات را صرفاً به همین حوزه محدود نمی‌داند و درباره معضلات رگولاتوری میگوید: «بلاتکلیفی فضای بیمه و مالیات تصمیم‌گیری و کار کردن را برای شرکت‌ها سخت کرده است.»
او مطالعه کتاب «از خوب به عالی» را برای صاحبان کسب‌وکار بسیار سودمند می‌داند و عملکرد گروه صنعتی گلرنگ را به‌خاطر اتخاذ استراتژی مدون و آگاهی نسبت به هدفی که دارد و الزامات آن الهام‌بخش در نظر می‌گیرد.
