رشد تأمین مالی جمعی در ایران چشمگیر است
در گفت‌وگو با علی عمیدی، مدیرعامل کارن کراد مطرح شد
تأمین مالی جمعی یکی از رویکردهای نوین در حوزه سرمایه‌گذاری است که با هدف تأمین منابع مالی لازم برای راه‌اندازی و توسعه کسب‌وکارهای نوپا از طریق مشارکت جمعی افراد به وجود آمده است. تأمین مالی جمعی در ایران از سال ۱۳۹۷ وارد ادبیات مالی و سرمایه‌گذاری کشور شد و در این سال دستورالعمل آن از سوی شورای عالی بورس و اوراق بهادار به تصویب رسید و پس از نهایی‌شدن سازوکارهای اجرایی و نیز مشخص‌شدن ارکان و بازیگران مختلف آن، در سال ۱۳۹۹ اولین طرح‌های تأمین مالی جمعی آغاز به جمع‌آوری منابع مورد نیاز پروژه‌ها از عموم مردم کردند. در گفت‌وگو با علی عمیدی، مدیرعامل کارن‌کراد درباره چالش‌های فعالیت در حوزه تأمین مالی جمعی صحبت کرده‌ایم که در ادامه گزارشی از آن را می‌خوانید.
رقابتی شدن فضای کرادفاندینگ در ایران
علی عمیدی، مدیرعامل کارن‌کراد رشد حوزه کرادفاندینگ در ایران را در سال‌های اخیر چشمگیر توصیف می‌کند و میگوید: «روز اولی که مجوز فعالیت در این حوزه صادر شد، عملکرد چهار الی پنج سازمان را در بر می‌گرفت، ولی حالا ۲۶ مجموعه چنین مجوزی را اخذ کرده‌اند. در گذشته بیشتر طرح‌ها توسط سرمایه‌گذاران حقوقی تأمین مالی می‌شدند، اما در حال حاضر رقابت چشمگیری میان پلتفرم‌ها وجود دارد تا حداکثر مشتریان را در میان کاربرهای حقیقی جذب کنند. این مسئله قدرتی را به این بخش داده تا بتوانند از سرمایه‌های مردم به‌عنوان یک پشتوانه استفاده کنند. با وجود این، رشد ناگهانی این ابزار برخی از پلتفرم‌ها را غافلگیر کرد؛ زیرا تمهیدات لازم را برای پاسخ دادن به چنین حجمی از تقاضا را نداشتیم و حتی حالا هم در برخی از بازه‌ها متقاضیان ممکن است در صف قرار بگیرند. در ابتدا این نگرانی برای رگولاتور هم اتفاق افتاد که رشد ناگهانی چنین مارکتی ممکن است چه خطراتی را با خودش به همراه آورد، اما با گذشت زمان نهادها توانستند خودشان را با این رشد عجیب تطبیق دهند.»
عمیدی معتقد است افراد با حضور در این حوزه، از این مسئله با خبر هستند که قرار است سودی بیشتر از نرخ‌های سود ثابت کشور عایدشان شود و در عوض باید این خطر را هم به جان بخرند که اصلاً در یک کسب‌وکار با تمام خطراتی که ذاتاً در خودش جای داده حاضر شوند. او میگوید: «قانون‌گذار ابزارهای نظارتی را به شدت در این حوزه فعال کرده تا از هر جریانی که ممکن است در مسیر این توسعه خللی به وجود بیاورد، ممانعت کند و شرایط خاص کشور ما این ابزار را برای استفاده در داخل کشور به نحوی بومی کرده است؛ به طوری‌که این ابزار به شکلی مستقل از نظیر آن چیزی که در دنیا سراغ داریم توسعه یافته است.»
عمیدی صحبت‌هایش را این‌‌طور ادامه می‌دهد: «حضور بسیاری از سرمایه‌گذاری‌ها و کارگزاری‌های بزرگ در این حوزه نشان می‌دهد که قرار است این ابزار در آینده با اقبال بیشتری مواجه شود، زیرا نهادهای مالی ابزار مالی را هم بلدند و می‌دانند که چینش و چیدمان آن‌ها باید به نحوی هدایت شود که بهترین سینرژی ممکن از خلال آن‌ها به وقوع بپیوندد.»
با این حال عمیدی معتقد است تحرکات رگولاتوری اشتباه در برخی از مقاطع، ممکن است این فضای مثبت را دستخوش تغییر کند. او توضیح می‌دهد: «با این وجود و با توجه به شرایط فعلی، به نظر می‌رسد کرادفاندینگ ذاتاً به لحاظ اقتصادی توجیه‌پذیر است و بدون هیچ‌گونه رانتی به طور ارگانیک شکل گرفته و همین مسئله این شرایط را تضمین می‌کند که این حوزه در آینده نیز روند روبه‌رشدی را پشت سر بگذارد.»
عمیدی پیش‌بینی‌ناپذیر بودن شرایط را بزرگ‌ترین چالش کسب‌وکارها در سال جدید قلمداد می‌کند و میگوید: «نرخ وقوع اتفاقات غیرمترقبه در کشور از حد معمول بسیار فراتر است. در ابتدای سال کاری برای یک جریانی برنامه‌ریزی می‌کنیم و اتفاقی که رخ می‌دهد و چیزی که در عمل پیش می‌بریم کاملا متفاوت است. البته می‌توان از طریق برخی ابزارها با این عدم ثبات مقابله کرد و این مسئله نشدنی نیست و قصدم این نیست که تلقی ناامیدکننده‌ای از این شرایط داشته باشم، اما به هر حال این تغییر توامان شرایط، چالش‌های مخصوص خودش را هم دارد و کسب‌وکارها را آزار می‌دهد.»
عمیدی فعالیت‌های مجموعه گلرنگ را در حوزه کسب‌وکارهای استارتاپی ستودنی می‌داند و به مخاطبان استودیو راه‌کار توصیه می‌کند که در این شرایط کشور، کتاب «سازگاری ایرانی» به قلم دکتر بازرگان را بخوانند زیرا فرهنگ را به‌عنوان مجموعه‌ای از ارزش‌ها و باورهای جمعی یک جامعه درنظر می‌گیرد و ناخودآگاه فرهنگی کشور را وامی‌کاود.
