رشد CVCها به معنای نابودی VCها نیست
گفت‌وگو با آرین افشار، مدیر ارشد رشد تارا درباره ورود CVCها به حوزه سرمایه‌گذاری خطرپذیر
اینوتکس ۲۰۲۴ از ۱۸ تا ۲۱ اردیبهشت‌ماه امسال در پارک فناوری پردیس برگزار شد و استودیو راه‌کار نیز در این چهار روز میزبان ۶۱ نفر از فعالان، مدیران و کارشناسان صنایع مالی و نوآوری کشور بود تا با آنها درباره مسائل و چالش‌های مختلفی که دارند، صحبت کند. آرین افشار، مدیر ارشد رشد تارا یکی از مهمان‌های این استودیو بود و درباره ورود هلدینگ‌های صنعتی بزرگ به حوزه سرمایه‌گذاری خطرپذیر، لزوم جدایی دو مقوله اعتبار و وام و کسب‌وکارهای الهام‌بخش داخل کشور صحبت کرد. در ادامه جزئیات این گفت‌وگو را می‌خوانید.
VCها چرخ مولد اکوسیستم هستند
در سال‌های اخیر شاهد ورود هلدینگ‌های صنعتی به اکوسیستم نوآوری کشور بوده‌ایم و برخی بر این باورند که این هلدینگ‌ها می‌توانند در آینده به بازیگران اصلی سرمایه‌گذاری خطرپذیر کشور تبدیل شوند. آرین افشار، مدیر ارشد رشد تارا در این باره می‌گوید: «به‌واسطه مشکلات بزرگ اقتصادی، مهاجرت نیروی کار و بسیاری از مسائل و چالش‌های دیگر، صنعت سرمایه‌گذاری خطرپذیر در ایران دچار مشکل شده است. وقتی نیروی متخصص وجود ندارد، ایجاد کسب‌وکارهای دیجیتال سخت می‌شود و اتفاقاتی از این قبیل می‌افتد، بدیهی است که سرمایه‌گذاری در حوزه‌ها و صنایع شرکتی بیشتر شود که ما آن را با نام CVC می‌شناسیم. به همین واسطه می‌بینیم که هلدینگ‌های بزرگ وارد اکوسیستم فناوری و نوآوری می‌شوند تا به عمل تملیک و ادغام بپردازند و سهام‌هایی که دریافت می‌کنند از عرف سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر بیشتر است. سرمایه‌گذاران خطرپذیر با مذاکرات ۱۰ تا ۲۰درصدی سراغ استارتاپ‌ها می‌روند، اما سرمایه‌گذارهای شرکتی بین ۵۰ تا ۷۰درصد سهم‌ها را در قالب افزایش سرمایه می‌خرند. CVCها در یکی دو سال آينده شکل بهتری پیدا می‌کنند و مکانیزم‌های اقتصادی‌شان هم مشخص‌تر می‌شود، اما این به‌معنای از بین رفتن VCها نیست، چون آنها چرخ مولد اکوسیستم هستند و تیم‌ها را بزرگ می‌کنند. CVCها فقط می‌توانند در امر نگهداشت تیم‌ها مؤثر باشند و سهم بازار آنها را افزایش دهند.»
اعتبار و وام دو جایگاه متفاوت دارند
در سال‌های اخیر سبک زندگی مردم تغییر کرده و تا حد زیادی دیجیتال شده و به موازات آن روش‌های پرداخت و دریافت وام و اعتبار هم متفاوت شده است. افشار در این باره بیان می‌کند: «امروز اعتبار به دو صورت مختلف معنا می‌شود؛ روشی برای پرداخت و راهی برای جبران کمبود نقدینگی در دست مردم برای گذران زندگی روزمره‌شان. وام برای ایجاد یا خرید دارایی است و اعتبار برای برطرف شدن نیازهای کوچک و روزمره زندگی است. در چند سال گذشته وام‌های خرد هم به مردم داده شده است. اعتبار در سال‌های آینده جایگزین این وام‌ها می‌شود، چراکه چنین وام‌های خردی برای بانک‌ها و سایر مؤسسات مالی پردردسر و کم‌سود است. وام به‌زودی جایگاه خود را پیدا می‌کند و برای مبالغ بالا با بازپرداخت‌های طولانی می‌شود. اعتبارسنجی درست می‌تواند چالش‌های روزمره مردم را از بین ببرد.»
به نظر او، همه شرکت‌هایی که در این وضعیت اقتصادی در ایران مانده‌اند و فعالیت می‌کنند، الهام‌بخش هستند و از تارا، بلوبانک و ابرآروان به‌عنوان نمونه‌هایی از کسب‌وکارهای موفق در سال‌های گذشته یاد می‌کند. «قانون بی‌قانونی» نیز عنوان کتابی است که افشار خواندن آن را به دیگران پیشنهاد می‌دهد.
