قیمت دستوری به معنای پایین بودن کیفیت و زیان دائمی مصرف‌کننده است
در گفت‌وگو با بابک عقیلی‌نسب، مدیرعامل پستکس مطرح شد
لجستیک با همه تغییراتی که در چند سال گذشته به خود دیده، هنوز یکی از صنایع و بازارهای بیگانه با نوآوری است. هنوز بازیگران اصلی آن در بخش جاده‌ای پست دولتی و در بخش شهری پیک و آژانس است و هنوز راه درازی به‌خصوص در حوزه جابه‌جایی خرده‌بار بین‌شهری مانده که تشنه نوآوری و کسب‌وکارهای جدید است. استودیو راه‌کار در گفت‌وگو با بابک عقیلی‌نسب، مدیرعامل پستکس در اینوتکس ۲۰۲۴ به وضعیت صنعت لجستیک در به‌کارگیری از نوآوری پرداخت که در ادامه گزارشی از آن را می‌خوانید.
بیگانگی صنعت لجستیک کشور با فناوری
طبق صحبت‌های بابک عقیلی‌نسب، مدیرعامل پستکس، چند عامل دست‌‌به‌دست هم می‌دهند که صنعت لجستیک خرده‌فروشی یا پُستی کشور کمی کندتر از بخش‌های دیگر در به‌روزرسانی خود عمل کنند. یکی از این عوامل این است که شرکت‌های فعال در این حوزه، شرکت‌های قدیمی‌ای هستند که تنه پیری دارند و در نتیجه نیازمند تحول عمیق سازمانی و تحول در منابع انسانی خود هستند و همین موضوع روند به‌روزرسانی را کمی کند می‌کند. او می‌گوید: «در هفت سال گذشته تحولات زیادی در صنعت پست کشور؛ به‌خصوص در شرکت ملی پست اتفاق افتاده، اما اینکه از صنعت لجستیک ایران انتظار داشته باشیم که مانند کشورهای پیشرفته یا مثل آمازون رفتار کند، قطعاً درست نیست زیرا به هر صورت کشور ما درگیر مسئله مهمی مانند تحریم است. تا زمانی که کشور دچار تحریم است نمی‌توان انتظار داشت دریچه‌های فناوری رو به این صنعت باز شود.»
او همچنین توضیح داد: «تحریم، کهنگی صنعت و نگرشی که به پست وجود دارد باعث می‌شود این صنعت کندتر از بخش‌های دیگر در کشور عمل کند. اما پلتفرم‌های تازه‌ای مانند پستکس یا بازیگرانی مانند گروه صنعتی گلرنگ و گروه صنعتی انتخاب اوضاع را تغییر خواهند داد.»
ایجاد دو هاب در صنعت لجستیک کشور
مدیرعامل پستکس بر این باور است که اتفاقات خارق‌العاده و شگفت‌انگیزی در آینده نزدیک برای این صنعت رخ نخواهد داد: «اما می‌توان پیش‌بینی کرد که ظرفیت‌های تازه‌ای برای صنعت لجستیک ایجاد شود. برای مثال امسال شاهد ایجاد دو هاب قدرتمند در صنعت لجستیک کشور بودیم و شرکت تیپاکس در حال ساخت K20 خود است. قطعاً چنین اتفاقاتی ظرفیت پستی کشور را افزایش خواهد داد و در نتیجه شاهد افزایش کیفیت خدمات پستی خواهیم بود.»
او خاطرنشان کرد: «البته امیدوارم سازمان تنظیم مقررات و سازمان حمایت از حقوق مصرف‌کننده دست از قیمت‌گذاری روی صنعت پست بردارد و اجازه دهد صنعت پستی کشور به صورت آزادانه عمل کند. این موضوع که ایجاد قیمت دستوری، خدمت به مصرف‌کننده است کاملاً اشتباه است. قیمت دستوری به معنای پایین بودن کیفیت و زیان دائمی مصرف‌کننده است.»
عوامل فرساینده کار در ایران
عقیلی‌نسب سپس در خصوص مهم‌ترین چالش‌های مدیرعامل‌های شرکت‌های ایرانی صحبت کرد و گفت: «سه عامل فرساینده برای مدیران عامل در کشور وجود دارد. یکی از این عوامل کمبود منابع انسانی متخصص است. منابع انسانی کشور مانند یک رودخانه خروشان در حال مهاجرت به خارج از کشور هستند و اکثر مدیران عامل فعال در حوزه فناوری با چالش کمبود نیروی انسانی مواجه هستند. سرعت مهاجرت در ایران آنقدر زیاد است که اگر فکری به حال آن نشود تا پنج سال آینده با کمبود شدید نیروی انسانی روبه‌رو خواهیم بود.»
او درباره دیگر چالش‌های مدیران عامل اینطور توضیح داد: «موضوع دیگر بحث قوانین دست‌وپاگیر و دخالت‌های بی‌مورد در حوزه کسب‌وکارهای اینترنتی است. برای مثال اینماد یکی از این دخالت‌های بی‌مورد است که همچون سایه شومی بر سر صنعت تجارت الکترونیک کشور افتاده است. در نهایت هم می‌توان تأمین مالی را از دیگر مشکلات مدیران عامل دانست. در این تورم افسارگسیخته فقط پول است که کسب‌وکار را زنده نگه می‌دارد. این پول نباید از طریق وام برای کسب‌وکارها احصا شود، بلکه باید توسط سرمایه‌گذاران واقعی و نه غول‌های به ظاهر سرمایه‌دار تأمین شود.»
سلونیست؛ کسب‌وکاری الهام‌بخش
عقیلی‌نسب در ادامه درباره اینکه کدام مجموعه الهام‌بخش‌ترین کسب‌وکار در اکوسیستم استارتاپی بوده گفت: «از کسب‌وکارهای داخلی نمی‌توانم مثال بزنم، اما از شرکت‌های خارجی می‌توانم «سلونیست» را به‌عنوان یک شرکت الهام‌بخش معرفی کنم، زیرا از ساختار این شرکت استفاده کردیم و توانستیم با الهام از آن یک فضای فرایندکاوی ایجاد کنیم. نتیجه این الهام را هم در ۲.۵ میلیون مرسوله‌ای که توسط پستکس ارسال شد می‌توان دید. همچنین در پی این الهام‌بخشی از شرکت سلونیست بود که توانستیم حجم عظیمی از غرامت‌های پستی را کاهش دهیم.»
در پایان سردبیر ماهنامه عصر تراکنش از عقیلی‌نسب خواست یک کتاب الهام‌بخش نیز معرفی کند و او در این‌باره گفت: «کافه وصال از کتاب‌هایی است که یکی از مدیران صنعتی کشور آن را تألیف کرده است. این کتاب درباره کافه‌ای در خیابان وصال تهران است. شخصیت داستان هنگامی که از هیئت‌مدیره به سمت مدیرعاملی ارتقا پیدا می‌کند داستان خود را در خصوص عبور از مافیای تولید روغن ماشین و ایده‌هایی که در کافه وصال در ذهنش شکل می‌گیرد، روایت می‌کند.»
