هزینه‌های پشتیبانی‌مان به‌شدت بالا رفته است
در گفت‌وگو با مظاهر مرجانی، بنیان‌گذار پارمیس درباره اجرای طرح سامانه مؤدیان مطرح شد
عصر تراکنش ۸۲ / شرکت پارمیس یکی از ارائه‌دهندگان نرم‌افزارهای مالی و مدیریتی در ایران است که بیش از هشت محصول عمده دارد و همگی در حوزه مدیریت مالی با جوامع هدف متفاوت فعال‌اند. این شرکت اخیراً امکان دسترسی به نرم‌افزار پارمیس‌استار و زیرسیستم‌های آن را از طریق فضای ابری برای مشتریانش فراهم کرده و همچنین، در تلاش است وارد فضای بین‌المللی شود. در گفت‌وگو با مظاهر مرجانی، بنیان‌گذار شرکت پارمیس، درباره روند توسعه این شرکت در سال گذشته، چشم‌اندازی که برای سال جدید متصورند و البته چالش‌هایی که اجرای طرح سامانه مؤدیان برایشان ایجاد کرده، بحث کردیم.
بنا به گفته مرجانی، شرکت‌های نرمافزاری در سال گذشته تلاش کردند سامانه مؤدیان را به نرم‌افزارهایشان متصل کنند و پارمیس هم از این قاعده مستثنا نبود؛ با این حال این مسئله هزینه‌های سنگینی را به پارمیس تحمیل کرد؛ به‌طوری که تماس‌هایی که مرکز پشتیبانی پارمیس دریافت می‌کند، حدود ۳۵ درصد افزایش یافته و به‌شدت هزینه‌های پشتیبانی آنها بالا رفته است. بنیان‌گذار پارمیس بر این باور است که چنین پروژه‌ای از لحاظ مقیاس می‌تواند بزرگ‌ترین پروژه نرمافزاری کشور باشد که متأسفانه سامانه فعلی آمادگی مدیریت چنین ابعادی را ندارد. در ادامه گزارشی از گفت‌وگوی عصر تراکنش را با مظاهر مرجانی می‌خوانید.
گسترش وسعت فعالیت‌ها
پارمیس نرمافزاری است که کار خود را از کف بازار آغاز کرد و به‌نوعی در آنجا به دنیا آمد. در سالی که گذشت، این شرکت تلاش کرد در جهت تداوم روند پیشرفت خود حرکت کند. در سال‌های گذشته توجه پارمیس بیشتر به توسعه نرم‌افزارهای حسابداری، انبارداری و خزانه‌داری معطوف بود، اما با گذشت زمان، مدیران شرکت به این مسئله پی بردند که خلاصه کردن نیاز بازار در مسائل مالی اتفاق خوبی را رقم نمی‌زند و باید مکانیزم‌هایی را به وجود آورند تا به مسائل حوزه مدیریتی و توسعه کسب‌وکار هم پاسخ مناسبی داده شود؛ درنتیجه پارمیس در سال ۱۴۰۲ تلاش کرد نرم‌افزارهایی با قابلیت‌های جدید را توسعه دهد.
مظاهر مرجانی، بنیان‌گذار شرکت پارمیس، در این باره می‌گوید: «تولید نرم‌افزار، جهان پیچیده‌ای است که معمولاً نمی‌توان در آن به‌یک‌باره اتفاق تازه‌ای را رقم زد. معمولاً همان نرم‌افزارهای قدیمی به مرور زمان توسعه می‌یابند و امکانات جدیدی به آنها اضافه می‌شود. نرم‌افزارهای مالی نیز به همین صورت عمل میکنند. هرچقدر که یک نرم‌افزار مالی قدیمی‌تر باشد، عملکرد کامل‌تری از خود نشان می‌دهد؛ زیرا با گذشت زمان و دریافت بازخوردهای متعدد از کاربرها، نواقص خود را برطرف می‌کند. با این حال در پارمیس در سال ۱۴۰۲ تلاش کردیم علاوه‌بر بهبود نرم‌افزارهای قدیمی، زیرسیستم‌های جدیدتری را توسعه دهیم و نگاه سنتی رایج نسبت به این نوع نرم‌افزارها را متحول کنیم.»
مرجانی توضیح می‌دهد که قسمت عمده نرم‌افزارهای مالی بازار روی چند زیرسیستم کلیدی و خاص مثل حسابداری و انبارداری تمرکز کرده‌اند، اما آنها در پارمیس تلاش کرده‌اند پا را از این محدوده فراتر بگذارند و تصمیمی جسورانه و پرهزینه بگیرند. او می‌گوید: «ما بابت این موضوع خوشحالیم، زیرا احساس می‌کنم که امروز این جامعیت برای مخاطب ارزش‌افزوده به وجود آورده است. برای مثال شرکت‌های مختلفی در بازار امروز هستند که صرفاً در بخش توسعه CRM یا راه‌اندازی فروشگاه‌های اینترنتی فعالیت میکنند و دیگر به مواردی نظیر انبارداری یا حسابداری این فروشگاه‌ها کاری ندارند. در حالی که هریک از این حوزه‌ها فقط یکی از زیرسیستم‌های پارمیس هستند و وقتی کاربر نرم‌افزار ما را تهیه می‌کند به‌طور یکپارچه به همه این امکانات دسترسی دارد و به همین واسطه استهلاک‌های ناشی از گستردگی کار از بین می‌رود. این یکی از دستاوردهای شیرین ما در سال گذشته بود که نشان می‌داد وسعت فعالیت‌های ما زیاد شده است، هرچند که زحمات زیادی برای تیم فنی ما ایجاد کرد.»
مرجانی باور دارد که این نگاه به پارمیس کمک کرده تا بتواند چند قدم جلوتر از نیاز مشتری بایستد و آن را پیش‌بینی کند و گاهی با ارائه امکانات جدید، آنها را به پیشرفت ترغیب کند.
کمبود سرمایه انسانی متخصص
به لحاظ مختصات مکانی و زمانی ایران امروز، دسته‌ای از چالش‌ها را می‌توان مشکلات عمومی تمام کسب‌وکارها قلمداد کرد؛ مواردی نظیر نقدینگی، تورم، کوچک شدن بازار و ناامیدی، اما برخی از چالش‌ها مختص یک صنعت خاص هستند، مثلاً چالش دسترسی کافی به نیروی انسانی متخصص هر حوزه که هرچقدر آن صنعت دارای فناوری پیشرفته‌تری باشد، این مسئله برایش بغرنج‌تر خواهد شد؛ زیرا پیدا کردن افراد با تخصص کافی که مانده باشند و قصد مهاجرت هم نداشته باشند کار بسیار سختی است. مرجانی با بیان این موضوع می‌گوید: «یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که سال گذشته با آن روبه‌رو بودیم و در سال جدید هم باید با آن دست‌وپنجه نرم کنیم، چالش کمبود و نگهداری منابع انسانی است. فرض کنید هریک از این حوزه‌ها یک سیستم هستند و ورودی و خروجی دارند.
در سیستم منابع انسانی متخصص یک کشور توسعه‌یافته (برای مثال یک کشور اروپایی) می‌توان فارغ‌التحصیلان آموزش عالی آن کشور را یکی از ورودی‌های اصلی در نظر گرفت که پس از اتمام تحصیل وارد بازار کار می‌شوند؛ ورودی دیگر دانش‌آموختگان و متخصصان علمی سایر کشورها هستند که برای اشتغال به کشور مذکور مهاجرت میکنند و مجموع این موارد ورودی کلی بازار کار تخصصی را تشکیل می‌دهند. وقتی شرایط زیرساخت‌های یک کشور مناسب باشد، هم از پس نگهداری نیروهای فارغ‌التحصیل نظام آموزشی خودش برمی‌آید و هم نیروهای متخصص سایر کشورها را جذب می‌کند و مجموعه این اتفاق‌ها به‌طور کلی شرایط سرمایه انسانی آن کشور را در وضعیت مطلوبی قرار می‌دهد؛ زیرا میزان ورودی بالا است و مقدار خروجی حداقل است.»
در این زمینه، محاسبه چنین معادله‌ای درباره وضعیت ایران، نتایج غم‌انگیزی را رقم می‌زند. او می‌گوید با مقایسه کیفیت دانشگاه‌های ایران و کشورهای توسعه‌یافته متوجه می‌شویم بخش عمده جامعه تحصیل‌کرده ما از تخصص کافی برخوردار نیست و متأسفانه صنایع ما قادر نیستند همین حداقل دانش‌آموختگان را متقاعد کنند که بمانند. نرخ مهاجرت آنها به طرز چشمگیری بالا است و متخصصی هم از سایر کشورها حاضر نمی‌شود برای کار به اینجا بیاید. مثلاً نمی‌توان مهندس کامپیوتری را مجاب کرد که در ازای اقامت در ایران و مقدار مشخصی حقوق بیاید و در یک شرکت نرمافزاری ایرانی کار کند. یعنی ورودی بسیار محدود است و خروجی بسیار زیاد. از طرفی مرجانی معتقد است بازار فناوری اطلاعات ایران در سال‌های اخیر با رشدی ناگهانی نیز مواجه شده است. او توضیح می‌دهد: «درست یا غلط، تمام صنایع به دیجیتالی شدن رو آورده‌اند و دوست دارند برای خودشان یک اپلیکیشن داشته باشند. ضمن اینکه هر شرکتی واحد نرمافزاری یا طراحی سایت خودش را تأسیس کرده و همین موضوع یکی از عواملی است که منجر به افزایش تقاضا شده و با توجه به محدودیت عرضه، نوعی بحران جدی در حوزه سرمایه انسانی به وجود آورده است.»
مرجانی معتقد است بزرگ‌ترین چالش پارمیس در سال گذشته همین مسئله عدم جذب نیروی انسانی بوده که البته سرعت آن از نرخ پیشرفت پارمیس کمتر بوده است.
بی‌ثباتی اقتصادی و رکود؛ مهم‌ترین چالش‌های سال پیش رو
مرجانی ۱۴۰۳ را نسبت به ۱۴۰۲، سال سخت‌تری برای کسب‌وکارها می‌داند و باور دارد بقا در فضای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کشور در سال پیش رو به‌مراتب از سال‌های گذشته دشوارتر خواهد بود. او در این زمینه می‌گوید: «در سال‌های اخیر همیشه با چالش تحریم‌ها روبه‌رو بوده‌ایم، اما در تمام این مدت تهدید جنگ آن‌قدر موضوعیت نداشته است. امسال، با توجه به مسائل ابتدای سال، ترس از بروز چنین اتفاقی تأثیری منفی روی بازار گذاشته است. حتی اگر احتمال بروز چنین چیزی کم به نظر برسد، باز هم آثار خود را بر فضای اقتصادی کشور تحمیل می‌کند؛ زیرا صنایع مختلف به این نتیجه می‌رسند که وضعیت ناپایدار است، درنتیجه نسبت به توسعه کسب‌وکار خودشان مردد می‌شوند و دست نگه می‌دارند و با ترس بیشتری هزینه میکنند.
ما مستقیماً با کارآفرینان در تعامل هستیم و شاهدیم که مشکلاتی نظیر کمبود برق و گاز خطوط تولید را با محدودیت مواجه میکنند و زمزمه‌هایی از طرف اداره برق می‌شنویم که در تابستان امسال در تأمین برق اختلال‌هایی به وجود خواهد آمد. از طرفی مشکلات قدیمی هم کماکان پابرجا هستند و برای حل آنها تمهیدی اندیشیده نشده است. مشکل کمبود نقدینگی کماکان باقی است، معضلات و دغدغه‌های مالیاتی هنوز هستند و با اینکه هیچ‌کس نمی‌داند واقعاً در آینده چه اتفاقی رخ خواهد داد و امیدوارم شرایط نامطلوبی پیش نیاید، از نشانه‌ها این‌طور برمی‌آید که با سال سخت‌تری نسبت به ۱۴۰۲ مواجه خواهیم بود. در این شرایط حرکت کردن شبیه دویدن روی تردمیل است. باید تلاش بسیاری کنی و بدوی، اما قرار نیست جابه‌جا شوی و جلوتر بروی. صرفاً درتلاشی تا زنده بمانی و زمین نخوری.»
فضای ابری و مزیت‌های منحصربه‌فرد
مرجانی می‌گوید امروزه مشتریان پارمیس را طیف وسیعی از مشاغل، از خرده‌فروشگاه‌ها گرفته تا صنایع بزرگ، دربرمی‌گیرد. ورود پارمیس به حوزه فضای ابری نیز به دو دلیل عمده اتفاق افتاد: دلیل اول افزایش میزان آشنایی مردم با این فناوری بود که نمونه‌هایی از کاربرد آن را لمس یا در محصولات خارجی رؤیت کرده بودند و مزایای آن را می‌شناختند و دلیل دوم هم این بود که محصولات با قیمت‌های اقتصادی‌تری به مشتریان ارائه شوند؛ زیرا وقتی کاربری نرم‌افزار یکپارچه را از شرکت پارمیس می‌خرید، باید به‌طور جداگانه سرورهای آن را هم خریداری می‌کرد و هزینه‌های نگهداری و پایش سرور و استخدام متخصصی که این کارها را انجام دهد نیز به‌طور مستقل به این زنجیره تحمیل می‌شد. به همین دلیل شرکت پارمیس تلاش کرد با مهیا کردن بستر دسترسی به نرم‌افزار پارمیس‌استار و زیرسیستم‌های آن از طریق فضای ابری، این مشکلات را برطرف کند تا صنایع بتوانند به جای اینکه نرم‌افزار را روی سرورهای خودشان و در محل نگهداری آنها نصب کنند، یک اکانت ابری بخرند و هزینه آن را به‌صورت ماهانه و سالانه پرداخت کنند.
مرجانی می‌گوید در سال ۱۴۰۲ فاز اول این پروژه به‌خوبی پیش رفت و حالا یکی از برنامه‌های اصلی آنها در حوزه توسعه بازار، توسعه و فروش بیشتر همین زیرساخت ابری است. او توضیح می‌دهد: «قرار نیست در تحقق سوددهی این سیستم عجله به خرج دهیم. هروقت نسبت به سرعت نرم‌افزار، امنیت، دقت و مناسب بودن آن اطمینان حاصل کردیم، وارد بازاریابی جدی و انبوه این محصول خواهیم شد؛ البته که همین حالا نیز این محصول مشتریان زیادی دارد.»
سامانه مؤدیان مالیاتی؛ پرحاشیه و پراشکال
بنیان‌گذار پارمیس می‌گوید شرکت‌های نرمافزاری پس از وضع قانون جدید توسط سازمان امور مالیاتی تمام تلاششان را کرده‌اند تا سامانه مؤدیان را به نرم‌افزارهای خودشان متصل کنند و پارمیس هم از این قاعده مستثنا نبوده و تلاش کرده به کاربرها و مؤدیان کمک کند فاکتورهای خود را با کمترین هزینه به سامانه ارسال کنند. با این حال خود این مسئله هزینه‌های سنگینی را به پارمیس تحمیل کرده است. مرجانی در این باره این‌طور توضیح می‌دهد: «آمارهای اخیر نشان می‌دهد تماس‌هایی که مرکز پشتیبانی پارمیس دریافت میکنند، به‌واسطه این قانون حدود ۳۵درصد افزایش یافته و به‌شدت هزینه‌های پشتیبانی ما را بالا برده است.
بخش زیادی از این مسئله به‌موجب نفس این قانون و ابهاماتی که حول آن وجود دارد رخ می‌دهد و متأسفانه خود سازمان امور مالیاتی هم درباره این موارد پاسخ‌گو نیست. کاربرها وقتی پاسخ مناسبی از این سازمان دریافت نمی‌کنند با ما تماس می‌گیرند و همین مسئله باعث شده یکی از دغدغه‌های ما این باشد که همه قوانین این حوزه را به پشتیبانان خود آموزش دهیم تا مؤدیان را راهنمایی کنند. چنین کاری مسلماً در حوزه وظایف ما نیست، اما باری است که روی دوش ما افتاده و دوست نداریم از آن شانه خالی کنیم؛ زیرا رنج آن متوجه مردم می‌شود. چنین پروژه‌ای از لحاظ مقیاس می‌تواند بزرگ‌ترین پروژه نرمافزاری کشور باشد که متأسفانه سامانه فعلی آمادگی مدیریت چنین ابعادی را به‌هیچ‌وجه ندارد.»
مرجانی می‌گوید که مقوله مالیات و جریمه، دو جزء جدایی‌ناپذیر رگولاتوری بوده‌اند و این مسئله همواره مؤدیان را ترسانده است؛ حالا هم این سامانه، با وجود ایرادات فنی و نرمافزاری بی‌شماری که به طراحی آن وارد است اضطراب شدیدی به کسب‌وکارها وارد کرده است. او توضیح می‌دهد: «تغییرات و به‌روزرسانی‌های مکرر این سامانه که در بارگذاری فاکتورها اختلال ایجاد می‌کند و پیگیری مداوم این روند، یکی از عوامل استهلاک انرژی شرکت پارمیس در سال گذشته به شمار می‌آید. با این حال همکاران ما در پارمیس همیشه تلاش کرده‌اند در این روند طاقت‌فرسا کاربران را همراهی کنند.»
چشم‌انداز و دورنمای آینده
توسعه خدمات ابری و تکمیل تعدادی از زیرسیستم‌های ناقص پارمیس، ازجمله مهم‌ترین برنامه‌های این شرکت در سال پیش رو هستند. مرجانی با بیان این موارد می‌گوید که این شرکت در تلاش است ساختاری را به وجود آورد که بتوان از طریق آن، اپلیکیشن‌های پارمیس را به‌صورت چندزبانه اجرا کرد تا پارمیس از این طریق وارد فضای بین‌المللی شود. او در این باره می‌گوید: «این مسئله بسیار چالش‌برانگیز است و اگر مثلاً برای صادر کردن یک محصول مانند شیرآلات تغییر بسته‌بندی محصول کفایت می‌کند، در حوزه نرم‌افزار چنین چیزی وجود ندارد و باید زبان، فرهنگ و رگولاتوری آن کشور و بسیاری از عوامل دیگر را در تهیه آن نسخه اعمال کرد. در این بین تحریم‌ها نیز چالش بزرگی را در این زمینه ایجاد میکنند و باعث می‌شوند نتوان آن‌طور که بایدوشاید به این مسئله پرداخت. با وجود تمام این مسائل، در تلاشیم تا در سال ۱۴۰۳، حداقل زیرساخت‌های لازم برای ورود به چنین فضایی را به وجود آوریم.»
