عصر تراکنش ۶۳ / شاید بپرسید رمزارز (کریپتوکارنسی) چیست؟ این پرسش مانند بسیاری از پرسش‌های دیگری که به تعریف مربوط می‌شوند، چند پاسخ دارد. رمزارز بخش پررونقی در حوزه استارتاپ‌های فناوری است. در عین حال نوعی پول دیجیتال، یا کوینی مثل «بیت‌کوین»، «اتر» یا «مونرو» است. رمزارز می‌تواند ابزار و روشی برای نقد کردن پول‌های ناشی از فعالیت‌های مجرمانه و بزهکاری نیز باشد.
در واقع رمزارز نوعی فناوری است که با استفاده از روش‌های رمزنگاری، تبادل واحدهای ارزش در بستر اینترنت را بدون وابستگی به هرگونه واسطه‌ای ممکن می‌کند. فردی با نام مستعار می‌تواند با استفاده از رمزارز، بدون دخالت بانک‌ها، شرکت‌های پرداخت یا هر نوع مرجع دیگری، یک واحد ارزش را به فرد دیگری با نام مستعار ارسال کند. درستی این انتقال با مجموعه توزیع‌شده‌ای از کامپیوترها تأمین می‌شود که هیچ‌کدام‌شان نمی‌توانند به‌تنهایی آن پرداخت را متوقف کنند یا تغییر دهند.
رمزارز چالشی برای سازوکار متعارف سیستم مالی در چند قرن اخیر و کانال‌هایی است که ایجاد و نگهداری آن‌ها بر عهده واسطه‌ها و موجودیت‌های شخص ثالثی بوده که درستی تراکنش‌ها را ضمانت می‌کرده‌اند. همچنین تلاشی برای آسان‌تر کردن انتقال پول دور از چشم و دسترسی دولت‌هاست. هدف نهایی واسطه‌زدایی، حذف بیشترین لایه‌های انسانی ممکن از تراکنش‌ها و ارتباطات و مستقیم و همتابه‌همتا کردن رابطه‌هاست (دست‌کم نیت این بوده، اما واقعیت فنی در بسیاری از موارد به‌هیچ‌وجه بی‌نقص نبوده است).
در حال حاضر موضوع به‌آرامی از حیطه فناوری خارج و به حیطه فلسفه سیاسی وارد می‌شود و حقیقت این است که رمزارز همان‌طور که برنامه‌ای مالی است، برنامه‌ای سیاسی هم هست. یکی دیگر از اهداف کلیدی رمزارز غیرمتمرکزسازی است. مفهوم غیرمتمرکزسازی می‌گوید سیستم را نباید فقط یک یا چند نقش‌آفرین کنترل کنند. غیرمتمرکزسازی مانند واسطه‌زدایی یکی از مشخصه‌های عصر اینترنت است، عصری که در آن سیاست‌مداران تلاش می‌کنند رسانه‌ها و راستی‌آزمایان را دور بزنند و با توییت‌هایشان نظر رأی‌دهندگان را به نفع خود تغییر دهند و عصری که در آن تجارت الکترونیکی بسیاری از فروشگاه‌های سنتی را به ورطه نابودی کشانده است. به همین دلیل است که گاهی تعریف «پول اینترنتی» برای رمزارز بسیار منطقی به نظر می‌رسد.
این کتاب می‌خواهد با بررسی دوباره گام‌هایی که رمزارز برداشته است، به جزئیات این پاسخ‌های گوناگون بپردازد. همچنین تاریخ رمزارز را از ابتدا، یعنی سه دهه پیش تا آخرین تحولاتش، تعریف می‌کند. این کتاب رویدادنگاری سیر تکامل رمزارز، اصول پیش‌برنده آن و اقدامات مخترعان و سازندگانش است. در پنج فصل که هرکدام بر دوره خاصی از رمزارز تمرکز می‌کنند (در این صنعت دوره‌ها هرکدام فقط چند ماه طول می‌کشند)، تلاش می‌کنم پاسخی تا حد ممکن مفصل به این پرسش بدهم که «رمزارز چیست و چرا باید به آن اهمیت بدهیم؟»