رتبه هفتم جهان خواهیم شد
احسان ترکمن، مدیرعامل جدید شرکت پرداخت الکترونیک سامان درباره چشم‌انداز این شرکت می‌گوید
عصر تراکنش ۶۷ / وقتی از نوآوری در صنعت پرداخت کشور صحبت می‌کنیم، یکی از نام‌هایی که حتماً از گوشه ذهن‌مان عبور می‌کند، شرکت پرداخت الکترونیک سامان (سپ) است؛ شرکتی که نخستین ارائه‌دهنده بسیاری از خدماتی بوده که به نوبه خود خدمات تأثیرگذاری در صنعت پرداخت کشور بودند و همین موضوع نیز باعث شده سپ، نقش بسیار مهمی در توسعه فناوری‌های پرداخت در ایران داشته باشد. اوایل بهمن‌ماه سال جاری مدیرعامل این شرکت تغییر کرد و احسان ترکمن از این پس مدیرعاملی این شرکت را بر عهده دارد.
همین موضوع دلیلی شد تا در گفت‌وگویی با او از برنامه‌هایش برای این شرکت بپرسیم. سپ در آخرین گزارش نیلسون ریپورت موفق به کسب رتبه سیزدهم جهان و رتبه نخست خاورمیانه در بین شرکت‌های صنعت پرداخت در سال ۲۰۲۱ شد و به گفته ترکمن در تلاش هستند تا در سال‌های پیش رو جایگاه هفتم این رتبه‌بندی را به خود اختصاص دهند. او اصلاح نظام کارمزد را امری مهم و ضروری برای صنعت پرداخت کشور قلمداد می‌کند که می‌تواند شرکت‌های پرداخت را از حالت تقابلی با یکدیگر و نیز با بانک‌ها خارج کند. او همچنین افزایش ضریب تأثیرگذاری موبایل و توجه به نیازهای نسل زد را دو عامل مهم برای پررنگ‌شدن اهمیت بازاندیشی در خدمات اپلیکیشن ۷۲۴ و بهبود آن می‌داند و بیان می‌کند که این مهم را در دستور کار سال ۱۴۰۲ خود قرار داده‌اند.
تلاش برای ارائه خدمات جامع
سپ از سال ۱۳۹۵ تاکنون کوشیده محصولات و خدمات خود را بر اساس نیازهای بازار ارائه دهد. احسان ترکمن، مدیرعامل جدید شرکت پرداخت الکترونیک سامان در این‌باره می‌گوید: «از سال ۱۳۹۵ که برنامه استراتژیک شرکت تدوین شد، اولویت ما ارائه خدمات جامعی بود که تمام نیازهای پذیرندگان را برطرف کند و در واقع هدف فرعی ما کسب رتبه نخست در گزارش‌های اقتصادی شاپرک بود. البته طی سال‌های گذشته توانسته‌ایم در برخی موارد اول و در برخی موارد دیگر در رده‌های ابتدایی قرار بگیریم. خدمات، راهکارها و محصولات ما باید آن‌قدر چابک، آسان و امن باشد که میزان وفاداری مشتریان را در حوزه کارت‌خوان به حداکثر برساند.
او با اشاره به وضعیت مناسب و سودآور سپ در چند سال گذشته بیان می‌کند: «من شرکت را در اوج موفقیت آن که کسب رتبه سیزدهم جهان و اول ایران در بین شرکت‌های صنعت پرداخت در سال ۲۰۲۱ بود، تحویل گرفتم. تیم کنونی سپ از گذشته تاکنون تغییر چندانی نکرده و نخواهد کرد، زیرا نیروهای انسانی خوبی داریم که به توسعه ما کمک می‌کنند. شرکت برای سودآوری بیشتر باید امکان‌های موجود در بازار را بررسی کند و متناسب با اهدافی که تبیین کرده، ریسک‌های فعلی را مدیریت کند.»
سپ در آخرین گزارش نیلسون ریپورت موفق به کسب رتبه سیزدهم جهان و رتبه نخست خاورمیانه در بین شرکت‌های صنعت پرداخت در سال ۲۰۲۱ شد. ترکمن درباره این دستاورد می‌گوید: «این نشریه جهانی شرکت‌های پرداختی جهان را بر اساس عملکرد و شاخص‌های جهانی بررسی می‌کند و طبیعتاً قرار گرفتن نام سپ در آن افتخار بزرگی است، چراکه علاوه بر اینکه نشان‌دهنده عملکرد موفق ما بوده، باعث مورد توجه قرار گرفتن بیش از پیش برند سپ نیز می‌شود. با توجه به بهبود هرساله رتبه ما در این نشریه، هدف‌مان این است که در سال‌های پیش رو جایگاه هفتم این رتبه‌بندی را به خودمان اختصاص دهیم و هفتمین شرکت پرداختی جهان شویم. به همین منظور در وهله نخست باید روی افزایش تعداد و مبلغ تراکنش‌ها با حفظ سودآوری، سهم بازار و رضایت مشتری تمرکز کنیم.»
نظام کارمزد؛ علت اصلی تقابل کسب‌وکارها
پرداخت الکترونیک سامان در گزارش‌های اقتصادی دی‌ماه و بهمن‌ماه ۱۴۰۱ جایگاه نخست خود در بین پی‌اس‌پی‌های کشور را از دست داد و به جایگاه دوم نزول کرد. مدیرعامل جدید این شرکت در این‌باره می‌گوید: «مدل کارمزدی کنونی که در سال ۱۳۹۴ توسط بانک مرکزی تعریف شده، کسب‌وکارها و بانک‌ها را مقابل یکدیگر قرار می‌دهد؛ برای بانک مبلغ تراکنش و رسوب پول اولویت دارد و برای شرکت‌های پرداخت تعداد تراکنش. در نتیجه درآمد پی‌اس‌پی‌ها به‌دلیل جمع‌آوری بسیاری از دستگاه‌هایی که به لحاظ میزان مبلغ دریافتی، مقرون‌به‌صرفه نبوده‌اند، کاهش یافته است. این در حالی است که کسب جایگاه نخست و کسب بازار در کنار سودآوری ارزشمند است.»
ترکمن اضافه می‌کند که سپ در روزهایی که پرداخت از طریق USSD در اپراتورها توسعه چندانی پیدا نکرده بود، نخستین شرکت پرداختی ارائه‌دهنده USSD بود و این خدمت را از طریق انعقاد قرارداد انحصاری پنج‌ساله با شرکت TKC ارائه داده بود. او به پرسود نبودن درآمدهای حاصل از نرم‌افزار ۷۲۴ نسبت به دستگاه کارت‌خوان اشاره می‌کند و می‌گوید: «ضریب نفوذ موبایل در سال‌های گذشته افزایش یافته و نسل زد خواهان دیجیتالی‌شدن همه‌چیز است؛ در نتیجه باید روی ارتقای اپلیکیشن ۷۲۴ کار کنیم تا از طریق این نرم‌افزار بتوانیم سهم خود از بازار را بگیریم.»
چالش‌ها
۱۴۰۱ برای کسب‌وکارهای اقتصاد دیجیتال ایران، سال سختی بود. ترکمن درباره دشواری‌های این سال می‌گوید: «از سال ۱۳۹۶ تاکنون شاهد افزایش افسارگسیخته قیمت دلار و بالا رفتن هزینه زیرساخت‌‌ها و تجهیزات هستیم؛ سالیانه ۴۰ درصد به هزینهها و ۲۰ درصد به درآمدها اضافه می‌شود و این عدم توازن بین هزینهها و درآمدها به کاهش حاشیه سود شرکت‌ها منجر شده است. بازار صنعت پرداخت به اقیانوس قرمزی تبدیل شده که رقابت سخت و کشنده میان سازمان‌ها را می‌طلبد. افزایش قیمت دلار، تورم و تحریم‌های ظالمانه و عدم افزایش درآمدها متناسب با رشد هزینهها، در کنار کمبود منابع و نیروی انسانی، توسعه کسب‌وکار در سال‌های آتی و انجام مقررات اعلامی از طرف نهادهای ناظر را با مشکل و کُندی مواجه کرده است.»
هم‌اکنون جذب و نگهداشت نیروی انسانی به چالشی عمومی برای همه کسب‌وکارها تبدیل شده و وضعیت سخت اقتصادی نیز باعث مهاجرت و حتی دورکاری متخصصان ایرانی برای کارفرمای خارجی می‌شود. ترکمن با اشاره به این مسئله می‌گوید: «نیروی انسانی متخصص سرمایه هر سازمانی است و ما از این جهت بسیار خوش‌شانس و حرفه‌ای بوده‌ایم که طی ۱۵ سال گذشته، توانسته‌ایم تیم خود را حفظ کنیم.»
همسو با فناوری‌های جدید
اواسط تیرماه ۱۴۰۱ هویت بصری سپ بازآفرینی شد. سپ در آستانه ورود به سومین دهه فعالیتش تصمیم گرفت با سرعت فناوری و نیازهای مشتریان نسل جدیدش همسو شده و هویت بصری، مأموریت، رویکرد و استراتژی‌های خود را به‌روز‌رسانی کند. ترکمن معتقد است این شرکت سرعت تغییرات فناوری در جهان را به‌درستی درک کرده و به همین منظور اقدام به ری‌برندینگ (بازآفرینی برند) کرده است. او درباره این تصمیم می‌گوید: «مأموریت اصلی سپ ارزش‌آفرینی برای مشتریان است. هر راهکاری که به افزایش سودآوری مشتریان هدف‌مان منجر شود، در دامنه فعالیت سپ یا شرکای تجاری سپ قرار خواهد گرفت. این ری‌برندینگ پیش‌نیاز تحقق استراتژی‌های بازاریابی شرکت است که فقط به تغییر محتوای بصری منتهی نشده و تا همسویی خدمات با سلیقه نسل جدید پیش رفته و ارزش پیشنهادی جذابی به مخاطبان سپ ارائه می‌دهد.»
به گفته ترکمن، ایجاد ارتباط تعاملی و دوسویه، انتقال حس اعتماد به مخاطب، چابکی و پیشرو بودن، ارائه شخصیتی پویا در بستر فناوری و افزایش سرعت برآورده‌کردن نیازهای مشتریان، از جمله اهداف اصلی ری‌برندینگ سپ هستند. او در این‌باره توضیح می‌دهد: «در سپ تلاش داریم به‌روزترین و کامل‌ترین راهکارهای پرداخت با ترکیب فناوری و تجارت را ارائه دهیم. در همین راستا در سال جاری علاوه بر ری‌برندینگ، با هدف گسترش خدمات پرداخت و سهولت کاربری، از نسخه جدید اپلیکیشن ۷۲۴ رونمایی شد. از دیگر استراتژی‌های شرکت برای این اپلیکیشن تعامل ۷×۲۴ با کاربر است تا در هفت روز هفته و ۲۴ ساعت شبانه‌روز پاسخگوی کاربران باشیم.»
برنامه‌ریزی پنج‌ساله؛ غیرممکن
بنا بر صحبت‌های مدیرعامل سپ، پیشرفت و تغییرات فناوری در جهان و تأثیر آن بر کسب‌وکارهای مرتبط، امکان برنامه‌ریزی بلندمدت را سلب کرده و صاحبان مشاغل بایستی به رصد روزانه وضعیت و شرایط پیشرفت بپردازند تا برای ارتقای جایگاه خود تلاش کنند. او توضیح می‌دهد که سپ نیز مانند تمامی کسب‌وکارها، اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدتی دارد که برای دستیابی به آنها برنامه‌ریزی می‌کند، اما ممکن است به‌دلیل سرعت رشد فناوری تغییراتی حاصل شود.
ترکمن بیان می‌کند که در سال ۱۴۰۲ بر ارتقای کمی و کیفی نرم‌افزار ۷۲۴، افزایش تراکنش‌های دستگاه کارت‌خوان و مطالبه‌گری برای اصلاح نظام کارمزد متمرکز می‌شوند؛ البته برای دستیابی به اهداف‌شان به کمک مالی گروه مالی سامان نیاز دارند.