تمرکز روی نسل زد، سرمایه‌گذاری برای آینده‌ای نزدیک است
تغییر را بپذیرید و بخشی از داستان باشید
عصر تراکنش ۷۰؛ مینا حاجی، سردبیر ماهنامه عصر تراکنش / نسل زد که با نام‌های نسل نت و نسل اینترنت نیز شناخته می‌شود، نسل عجیب و غریبی است که درک‌شان و رصد الگوی رفتاری‌شان کاری پیچیده و متفاوت از تمام دوره‌های قبلی است. شاید عمق پیچیدگی موضوع زمانی برایتان روشن‌تر شود که بدانید حتی برای من نویسنده این یادداشت که خود نیز یک نسل زدی هستم، درک نسل زدی‌ها کار سختی است! نسل زد از ابتدای تولدش، زندگی کاملاً دیجیتالی داشته و دنیای بدون موبایل و کامپیوتر را ندیده و همین موضوع باعث شده منطق نگاه‌کردن این نسل به هر اتفاق و پدیده و محصولی، با منطق نگاه نسل‌های پیشین متفاوت باشد. نسل زد اکنون نه‌تنها خود بخش مهمی از منابع انسانی کسب‌وکارها و نهادها و ارگان‌ها را تشکیل می‌دهد، بلکه این افراد بخشی از مشتریان کنونی و در آینده‌ای نزدیک مهم‌ترین گروه مشتریان خدمات و محصولات در هر صنعتی خواهند بود و صنعت مالی نیز از این قاعده مستثنی نیست.
نکته مهم این است که هر جوان ۱۸سالهای یقیناً از همان ۱۸سالگی یا حتی پیش‌تر به حساب بانکی برای خودش نیاز دارد، ولی ورود به نیازهایی مثل خرید خودرو یا مسکن ممکن است در دهه‌های بعدی زندگی‌اش رخ دهد. در نتیجه بازیگران صنایع مالی کشور اعم از بانک‌ها، شرکت‌های پرداخت، کارگزاران بورس و بیمه‌ای و همه کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ این صنایع و در ادامه، تمام صنایع کشور باید این را بدانند که این نسل نسبت به نسل‌های قبل از خود به شیوه دیگری به زندگی نگاه می‌کند. در نتیجه برای اینکه بتوان آنها را جذب محصولات و خدمات خود کرد، باید از روش‌های قبلی دست کشید و با نوآوری و استفاده از فناوری‌های نو به روش‌های جدید روی آورد؛ آن هم نه به خاطر اینکه ژست فناوری قشنگ است، بلکه به این خاطر که این نسل بدون اینکه خودش بخواهد از روز اول زندگی‌اش با فناوری عجین شده است.
فناوری و نوآوری، عوامل مهمی هستند که در صورت عدم توجه به آنها، شرایط غیر قابل بازگشتی را به صنایع مالی تحمیل خواهد کرد و متأسفانه رگولاتور که خود باید در پیشرفت این صنایع کمک‌کننده باشد، یکی از موانع اصلی و بازدارنده برای کسب‌وکارها جهت تغییر نگاه سنتی و توجه به نیازهای نسل زد است.
وقتی به رفتارهای رگولاتورهایی مانند بانک مرکزی یا سازمان بورس نگاه می‌کنیم، هیچ نشانه‌ای از تغییر مدل‌های ذهنی در مدیران آنها نمی‌بینیم و هنوز هم مدیران نهادهای رگولاتور ما تلاش می‌کنند با آیین‌نامه‌ها، مصوبه‌ها و مجوزها همه‌چیز را مدیریت کنند و هیچ اعتقادی به این ندارند که به جای این همه مجوزدهی و قانون‌گذاری به سمت قانون‌زدایی حرکت و دستورالعمل‌های اجرایی را به چهارچوب‌های نظارتی تبدیل کنند.
البته رگولاتورها برای حفظ ظاهر و گرفتن عکس یادگاری با ژست فناوری، حرکت‌های خوبی مانند سندباکس را نیز در صنعت بانک و بورس کشور کلید زده‌اند، ولی همین حرکت‌ها هم در نهایت با بی‌توجهی و بی‌میلی رگولاتورها، هیچ خروجی مملوسی نداشتند و مسکوت باقی ماندند. البته با ایجاد چند نئوبانک و اقداماتی که در این زمینه در کشور انجام شده، گامی به سمت توجه به این نسل و برآورده‌شدن نیازهای آنها برداشته شده، اما همین چند نئوبانک نیز در یک مرحله از مسیر قفل شده‌اند و به‌دلیل فشارهای رگولاتور مسیر توسعه‌شان متوقف شده است.
پدید آمدن نئوبانک‌ها، لندتک‌ها و سیستم‌های احراز هویت دیجیتال فعالیت‌های خوبی است که متناسب با رفتار مالی و سبک زندگی نسل جدید طراحی شده‌اند، ولی کافی نیستند و هنوز بسیار جای کار دارند و از سوی رگولاتور نیز دچار چالش‌هایی هستند. عموم رگولاتورهای مالی کشور هیچ نیازی به نوآوری نمی‌بینند و همین موضوع منشاء بسیاری از چالش‌هایی است که کسب‌وکارهای فعال در این صنایع با آن روبه‌رو هستند. امیدوارم هرچه زودتر رگولاتورهای کشور قدرت نهفته در فناوری را درک کرده و سعی کنند تغییر و تحولات را بپذیرند و بخشی از داستان باشند، نه در خاطرات!
کسب‌وکارهای موفق و پیشرو و فراتر از آن صنایع آینده، آنهایی خواهند بود که به‌سرعت خود را با نسل جدید و تغییر و تحولات آن همراه کنند. این را بپذیرید که آنهایی برندگان ۲۰ سال آینده خواهند بود که این نسل را درک می‌کنند و آنهایی که از این نسل و تحولات آن درکی ندارند، بازندگان سالهای آتی خواهند بود.
به نظر می‌رسد مدیران صنایع مالی کشور هنوز دغدغه روشنی از نیازهای نسل زد ندارند و بیشتر درگیر روزمرگی‌های خود هستند و این دقیقاً همان جایی است که رقبایی که حتی فکرش را نمی‌کنید، زمین بازی را از آنِ خود خواهند کرد. برای مثال چرا یک اپلیکیشن بازی که محبوبیت بالایی دارد و نسل زدی‌ها روزی یک یا چند ساعت را برایش صرف می‌کنند، به یکباره نیازهای مالی کاربران خود را نیز رفع و رجوع نکند؟ درست است که تاکنون خیلی به موضوع نسل زد در صنایع مالی کشور پرداخته نشده، ولی کتاب «زیکونومی» از معدود منابع فارسی در خصوص نسل زد با نگاه به کسب‌وکارهاست که با خواندن آن می‌توانید درک درستی از نیازهای این نسل پیدا کنید و سپس کسب‌وکار خودتان را آماده مواجهه با این نسل کنید.
تمرکز روی نسل زد، سرمایه‌گذاری برای آینده‌ای نزدیک است و باید تغییر را هرچه سریع‌تر شروع کنید؛ تغییراتی که ابتدا باید از نوع نگاه و رویکردتان به مسائل روز شروع شود و سپس به مدل کسب‌وکارتان و سایر بخش‌ها تسری یابد. اینکه کسب‌وکار شما در آینده موفق یا شکست‌خورده باشد، بستگی به نگاه امروز شما به نسل زد دارد.
