می‌خواهیم جزو پانصد شرکت برتر ایران باشیم
مدیران رهند هوشمند از لزوم به‌کارگیری تفکر پلتفرمی فرایندمحور و چشم‌اندازهای این شرکت می‌گویند
عصر تراکنش ۷۹ و ۸۰ / رهند هوشمند که با تفکر پلتفرمی‌اش شناخته می‌شود، یکی از شرکت‌های فعال در صنعت طراحی و اجرای سامانه‌های مدرن نرم‌افزارهای صنعت مالی و بانکی کشور است؛ صنعتی نوظهور و البته پرطرفدار در اقتصاد ایران که نقش مهمی در تأمین زیرساخت‌های لازم برای تحقق ایده تحول دیجیتال دارد. طبق صحبت‌های مدیران این شرکت، اتخاذ تفکر پلتفرمی به عمیق‌تر شدن دانش آنها و میزان چابکی‌شان کمک کرده و به مزیت رقابتی آنها تبدیل شده است؛ مزیت رقابتی که آنها را برای قرار گرفتن در لیست پانصد شرکت برتر کشور طی دو، سه سال آینده امیدوار کرده است.
مدیران این شرکت معتقدند «ایده هوشمند» آنها، یعنی خط تولید کامل سرویس‌ها و فرایندهای دیجیتالی که طراحی، پیاده‌سازی و اتصال سرویس‌ها و فرایندهای کسب‌وکاری مختلف را ممکن می‌کند، می‌تواند بستر خوبی برای ایجاد یک نئوبانک واقعی باشد و می‌خواهند در سال ۱۴۰۳ قابلیت‌های جدیدی را به آن اضافه کنند. البته مزایای استفاده از تفکر پلتفرمی در همین‌ها خلاصه نمی‌شود و مزایای دیگری نیز دارد که اگر کنجکاوید، می‌توانید این گفت‌وگوی عصر تراکنش با شاهرخ آقاشیخ‌محمد، مدیر محصول و مدیر عملیات سی‌بانک و کیوبانک و سمیرا مجدی، هم‌بنیان‌گذار رهند هوشمند را بخوانید. آنها علاوه‌بر پرداختن به مزایای استفاده از تفکر پلتفرمی فرایندمحور درباره عملکرد شرکت رهند در سال ۱۴۰۲ و برنامه‌های آینده‌شان نیز صحبت می‌کنند.
چابکی و دانش عمیق؛ مزایای رقابتی رهند هوشمند
سمیرا مجدی، هم‌بنیان‌گذار رهند هوشمند است و پس از بیست سال فعالیت در حوزه فناوری اطلاعات، به دلیل علاقه‌ای که به کارآفرینی داشته است، به همراه همسرش این شرکت را تأسیس می‌کنند. با وجود این، او از سال ۱۳۹۶ تاکنون که رهند هوشمند را ایجاد کرده‌اند، فقط در سمت هم‌بنیان‌گذار این شرکت مشغول به کار نبوده و نقش مدیر پروژه و مدیر فنی برخی از تولیداتشان مانند سیپات را هم برعهده داشته است.
تحلیل فرایندی کسب‌وکارها، تولید سامانه‌های فرایندی در حوزه‌هایی نظیر پرداخت، ارزش‌افزوده، لیزینگ، بورس و این اواخر نیز تولید سامانه سیپات ازجمله تجاربی بوده که نگرش او به فناوری اطلاعات را در این سال‌ها متحول کرده است. مجدی درباره نحوه شرکتداری‌شان در رهند هوشمند می‌گوید: «شرکت رهند هوشمند از همان ابتدا با رویکرد جذب افراد مستعد و تمرکز روی مدل‌های تجاری پلتفرمی و کاهش فاصله زمانی میان خلق یک ایده تا ارائه محصول شروع به کار کرد. دامنه محصولات ما گسترده است و این تنوع باعث چابک‌تر شدن و عمیق‌تر شدن دانش ما شده است. این چابکی و دانش به خلق مدل پلتفرمی ما منجر شده و ما را از رقبایمان متمایز کرده است. البته این تنوع، پیچیدگی‌هایی هم دارد که کار تولید و پشتیبانی را دشوار می‌کند، اما ما تا به امروز از پس همه این موارد برآمده‌ایم.»
افزایش بهره‌وری و کارایی
تولید محصول فناورانه در جایی مانند ایران کار آسانی نیست؛ کشوری که در آن کسب‌وکارها مجبورند با مشکلاتی نظیر تورم، مهاجرت نیروهای انسانی متخصص، مشکل در تأمین منابع مالی پروژه‌‌ها و مسائل رگولاتوری دست‌وپنجه نرم کنند. مجدی با اشاره به این مهم درباره چالش‌هایی که در سال ۱۴۰۲ داشته‌اند، بیان می‌کند: «جذب و نگهداشت نیروی انسانی، هزینه‌های بالای تولید نرم‌افزار، دوره‌های طولانی مناقصات و بازگشت منابع حاصل از کار و جریان نقدینگی از مهم‌ترین مشکلاتی است که در سال ۱۴۰۲ با آنها درگیر بودیم و سعی کردیم با جمع‌وجور نگه داشتن شرکت و افزایش بهره‌وری و کارایی تا حد ممکن، خودمان را در منطقه امن نگه داریم. در همین راستا، ساختار قراردادهایمان را هم تغییر دادیم و با صرفه‌جویی و چابکی بیشتر در ارائه خدمات و محصولاتمان از پس این چالش‌ها برآمدیم.»
سیپات؛ تحقق ایده بانکداری اجتماعی
بنا بر صحبت‌های سمیرا مجدی، سیپات یک محصول دیجیتال در حوزه بانکداری اجتماعی است که با مشارکت بانک سینا و بنیاد علوی تولید شده است و ارائه تسهیلات به اقشار کم‌برخوردار جامعه به‌صورت غیرحضوری را محور قرار داده است. او در این باره می‌گوید: «بنیاد علوی به منظور توانمندسازی اقشار کم‌برخوردار و محروم جامعه در مناطق مختلف کشور، واجدین شرایط دریافت تسهیلات را از طریق نمایندگانش به سامانه سیپات معرفی می‌کند. پس از آن، سامانه مراحل احراز هویت و اعتبارسنجی اولیه و تأیید مدارک را پیش می‌برد.
سپس اعتبارسنجی نهایی در سیستم بانکداری کشور پیگیری می‌شود تا با توجه به توانایی متقاضی به دو صورت حضوری یا غیرحضوری از بستر یک سامانه کاملاً دیجیتال روال تسهیلات طی شود و در مدت کوتاهی از زمان معرفی، تسهیلات به آنها داده شود. هدف سیپات از همان ابتدا این بود که بین اکوسیستم‌های مختلف پل بزند و ارتباط و تعامل بین آنها را ممکن سازد. به همین منظور، با شناسایی نقطه تماس‌ها، جزئیات و توجه به نیازمندی‌های هر اکوسیستم و مؤلفه‌‌‌هایی که کاربر نهایی آنها را در سیستم منتشر می‌کند، آن هم در یک مسیر پرتعامل و ایستگاه‌های کاری متفاوت کار خودش را آغاز کرد. همچنین، نبود سیستم مشابه منجر به این شد که نیازهای سامانه به‌صورت تدریجی شکل بگیرد و این بزرگ‌ترین چالش ما در این پروژه بود.»
۱۴۰۳؛ اضافه کردن قابلیت‌های جدید به «ایده هوشمند»
رهند هوشمندی‌ها می‌خواهند در سال ۱۴۰۳ «ایده هوشمند» را توسعه دهند. هم‌بنیان‌گذار این شرکت درباره چگونگی توسعه آن و برنامههایی که برایش دارند، توضیح می‌دهد: «تمرکز ما در سال آینده روی توسعه پلتفرم «ایده هوشمند» با تقویت قابلیت‌های مبتنی بر هوش مصنوعی، پیام‌رسان‌های نسل پنجم سازمانی و زیرساخت‌های مالی است. همچنین، می‌خواهیم کانال‌های سخت‌افزاری آن را هم توسعه دهیم و از اینترنت اشیا استفاده کنیم. با توجه به منحنی رشد سازمان‌ها، رهند هوشمند در حال گذر از مرحله رشد سریع و ورود به مرحله بلوغ است و با پایبندی به برنامه‌ها و استراتژی‌هایش در مسیر ارائه محصولات جدید منطبق با فناوری‌های به‌روز قدم برمی‌دارد.»
سیپات و کیوبانک؛ دو محصول رهند
شرکت رهند هوشمند در سال ۱۴۰۲ برنده دو جایزه شده است. شاهرخ آقاشیخ‌محمد، مدیر محصول و مدیر عملیات سی‌بانک و کیوبانک، یکی از مدیران باسابقه صنایع مالی و بانکی کشور است و پس از حضور در شرکت‌هایی نظیر توسن، ثامن ارتباط عصر و رایان هم‌افزا از سال ۱۳۹۹ در شرکت رهند هوشمند مشغول به کار شده است. او درباره دریافت این جوایز می‌گوید: «کیوبانک درواقع دیجیتال‌بانک قرض‌الحسنه مهر ایران است که به‌تازگی به بهره‌برداری کاربران رسیده است و در نمایشگاه تراکنش امسال برنده شده است. این محصول علاوه‌بر سرویس‌های پایه‌ای نظیر احراز هویت دیجیتال، افتتاح حساب غیرحضوری، درخواست صدور کارت و ارائه خدمات بانکی و پرداخت، سرویس‌های دیگری مانند امضا و سفته دیجیتال را هم که باعث تسهیل دسترسی افراد به سبد تسهیلات بانک می‌شود دربرمی‌گیرد.
هدف اصلی این پلتفرم این است که سبک زندگی قرض‌الحسنه را در زندگی روزمره مردم جا بیندازد و ارائه تسهیلات متنوع کاملاً دیجیتال با نرخ پایین یکی از ویژگی‌های مهم و منحصربه‌فرد آن است. در حال حاضر نیز حداقل هشت طرح تسهیلات فردی و دو طرح تسهیلات تکلیفی فرزندآوری و ازدواج را دارد که قابل ارائه به متقاضیان است. این پلتفرم چندین تسهیلات هدفمند و شرکتی نیز دارد که باعث کنترل جریان نقدینگی می‌شود. این خدمت می‌تواند با اتصال به بازارگاهی به نام کیولند، جریان نقدینگی را از نقطه درخواست و اعطای تسهیلات با نرخ قرض‌الحسنه تا نقطه مصرف در بازار کنترل کند و وارد بازارهای مالی و واسطه‌گری نشود.»
سیپات نیز یکی دیگر از محصولات شرکت رهند هوشمند است که در این نمایشگاه موفق به دریافت جایزه شده است؛ محصولی که بنا بر صحبت‌های آقاشیخ‌محمد، محصولی فرایندی برای ارائه تسهیلات تکلیفی به متقاضیان است و یکی از سه محصول شخصی‌سازی‌شده برای بانک سینا است. او در این باره می‌گوید: «سیپات، سیمارت و سی‌بانک سه محصول شرکت رهند هوشمند هستند که در حد فاصل سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ برای بانک سینا طراحی و شخصی‌سازی شده‌اند. این سه محصول بر پایه یک پلتفرم یکپارچه و فرایندمحور طراحی شده‌اند. سامانه سیپات، این امکان را به سازمان‌های بزرگ می‌دهد که تسهیلات تکلیفی خود را با سرعت بیشتر، یکپارچگی بهتر و مطابق با بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های بانک مرکزی ارائه دهند و بر کل این جریان نظارت داشته باشند.»
ارائه تصویری ۳۶۰ درجه از رفتار مشتری
شرکت رهند سه محصول مهم دارد که همگی براساس یک پلتفرم کاملاً فرایندی ایجاد شده‌اند. آقاشیخ‌محمد در این باره توضیح می‌دهد: «اولین سامانه، یک سیستم مانیتورینگ بسیار قدرتمند است که کل جریان عملکردی سیستم را پایش می‌کند و برای گروه عملیات و پشتیبانی مناسب است و می‌تواند بر گزارش‌های ریزعملکردی، کارکردی، سیستمی و کاربری نظارت کند و در صورت بروز خطا اصلاحات لازم را انجام دهد.
دومین سامانه به اطلاعات پایه مربوط می‌شود و می‌تواند برای کاربران ادمینی مناسب باشد تا بتوانند جریان‌های کسب‌وکاری را تغییر دهند یا سبد محصولاتشان را بر بستر این پلتفرم توسعه دهند. سامانه هوش تجاری نیز سومین سامانه این پلتفرم است که به‌صورت کلان، مدل‌سازی جریان کسب‌وکاری را انجام می‌دهد و داشبوردهای متنوعی دارد. بیشتر داشبورهای ساخته‌شده در این حوزه منوط به کسب‌وکارها است تا بتوانند تصویری دقیق و جامع از شناسایی ارزش عمر مشتری و تصویری۳۶۰ درجه از رفتار مشتری ارائه دهند. همان‌طور که می‌دانید مزیت یک پلتفرم فرایندمحور این است که مراحل درخواست یک مشتری برای یک محصول را در سیستم ذخیره کند تا در آینده الگوی رفتاری او و روندهای حاکم بر آن را شناسایی و بعضاً پیش‌بینی کند. این موضوع برای بازاریاب‌ها و افرادی که می‌خواهند به محصولات خود تنوع ببخشند، امری ضروری و حیاتی است.»
نقش پلتفرم‌های فرایندمحور در امر نظارت
طبق صحبت‌های آقاشیخ‌محمد، یک سیستم فرایندمحور به‌صورت پیش‌فرض در خودش CDC را دارد و دیگر نیازی نیست که برای پیاده‌سازی آن در زمینه‌های هوش تجاری و ساختن انبار داده حجیم هزینه زیادی صرف شود. وظیفه کارشناسی که در زمینه هوش تجاری فعالیت می‌کند انتقال داده به انبار داده، مدل‌سازی انبار داده، بعدسازی و ایجاد فکت‌هایی است که به ساخت مدل و ایجاد داشبورد منتهی می‌شود. او با بیان این موارد می‌گوید: «فرض کنید محصولی به نام درخواست تسهیلات خرید کالا داریم.
از نظر تمام نرم‌افزارهای رایج بازار، افرادی که این تسهیلات را دریافت کرده‌اند، فقط همان کسانی هستند که برای دریافت تسهیلات درخواست داده‌اند، اما سامانه‌های فرایندمحور رهند هوشمند عملکرد متفاوتی دارند و شما به‌عنوان صاحب یک کسب‌وکار می‌توانید تمام فرایند را ببینید و بدانید که چه تعداد کاربر این سبد را انتخاب کرده‌اند و هریک تا چه مرحله‌ای پیش رفته‌اند و چند نفر از آنها تسهیلات مدنظرشان را دریافت کرده یا از دریافت آن منصرف شده‌اند. علاوه‌بر این، می‌توانید چرایی و چگونگی این تصمیم‌ها را هم زیر نظر بگیرید. این نظارت دقیق بهتان کمک می‌کند سبد محصول دقیق‌تری ارائه دهید و برای ساخت انبار داده‌های آرشیوشده و حجیم هزینه زیادی نپردازید و داشبورد مدنظرتان را با صرف کمترین هزینه و زمان در اختیار مدیران سازمان قرار دهید.»
کاهش ۱۰برابری هزینه‌های ساخت یک اکوسیستم دیجیتال
«ایده هوشمند» پلتفرمی برای ایجاد مؤلفه‌های دیجیتالی است و به بانک‌ها کمک می‌کند خدمات خود را به‌صورت غیرحضوری به مشتریان ارائه کنند و از این طریق هزینه‌های خود را کاهش دهند. او با اشاره به این پلتفرم، درباره کاربست هوش تجاری در آن توضیح می‌دهد: «این پلتفرم به معنای واقعی کلمه می‌تواند هزینه‌های ساخت یک اکوسیستم دیجیتال را تا ۱۰ برابر کمتر کند. این عدد اغراق‌شده نیست و از تجربه پروژه‌هایی که اجرا شده‌اند، به دست آمده است. این پلتفرم می‌تواند سرعت طراحی و پیاده‌سازی یک سیستم دیجیتال کلان را تا پنج برابر افزایش دهد؛ یعنی اگر بخواهید چنین سیستمی را برای یک سازمان یا واحد تولیدی طراحی و پیاده‌سازی کنید و زمان لازم برای این کار دو تا سه سال باشد، با استفاده از «ایده هوشمند» چیزی حدود شش تا هشت ماه جلو می‌افتید و این مسئله می‌تواند یک مزیت رقابتی مهم به حساب بیاید.
همچنین، اجزای ساختاریافته و به‌‌هم‌مرتبط این پلتفرم ما را از ساخت سیستم‌های واسط بی‌نیاز می‌کند. این پلتفرم لایه دیتابیس، تجربه کاربری و یوآی، عملیات و پشتیبانی، مانیتورینگ فنی و کاربری، گزارش‌های کلان، داشبوردهای هوش تجاری و اتصال به سرویس‌های بیرونی را طبق یک معماری درست در خود جای داده و چون در بستر داکر و کوبرنیتیز پیکربندی شده است، می‌تواند به‌راحتی مقیاس‌پذیر شود. همچنین، تاب‌آوری خوبی در سطح تعداد تراکنش دارد. اغراق نیست اگر بگویم این سیستم می‌تواند بستری برای نوشته شدن اولین کربنکینگ کاملاً فرایندی باشد که بعد از آن بانک بتواند اولین نئوبانک واقعی را در اختیار شرکای تجاری‌اش قرار دهد.»
رونمایی از اولین بات فرایندی در سال جدید
سال ۱۴۰۲ به پایان رسیده و کسب‌وکارهای مختلف خودشان را برای سال کاری جدید آماده می‌کنند و در همین راستا برنامههایی را در نظر گرفته‌اند. بنا بر صحبت‌های مدیر محصول و مدیر عملیات سی‌بانک و کیوبانک شرکت رهند هوشمند، این شرکت نیز برای سال ۱۴۰۳ برنامههایی دارد که چشم‌انداز پیش روی آن را روشن می‌کند. او درباره اقداماتی که می‌خواهند در سال جدید انجام دهند، می‌گوید: «شرکت رهند هوشمند توجه زیادی به خلق ایده‌های جدید و نوآورانه دارد؛ اقدامی که به داشتن ذهن مدیریتی باز، شکستن چهارچوب‌ها و باورهای نادرست گذشته، اعتماد به نیروی انسانی و توسعه آن، به‌کارگیری تجارب و ساخت اولین‌ها در صنایع مالی و بانکی نیاز دارد.
شرکت رهند هوشمند می‌خواهد در سال ۱۴۰۳ حداقل یک یا دو مشتری بانکی جدید داشته باشد. همچنین، سبد محصولات نرم‌افزاری‌اش را متنوع‌تر کند و سطح ارائه سرویس به مشتریان فعلی‌اش، یعنی بانک سینا و قرض‌الحسنه مهر ایران را ارتقا دهد. امیدواریم در سال پیش رو، از اولین بات کاملاً فرایندی‌مان نیز رونمایی کنیم. علاوه‌بر این موارد، قرار است تمرکز بیشتری روی هوش تجاری و کلان‌داده نیز داشته باشیم و در مسیر ایجاد یک نئوبانک واقعی قدم برداریم و تا دو، سه سال دیگر جزو پانصد شرکت برتر ایران شویم. بدیهی است که تمام این موارد فقط با توسعه نیروی انسانی میسر می‌شود و تیم مدیریتی شرکت ما به این موضوع باور دارد و برای عملیاتی شدن آن تمام تلاشش را می‌کند.»