تا پایان ۱۴۰۳ میخواهیم جزو سه PSP برتر کشور باشیم
امین مطیعی، مدیرعامل پرداخت نوین درباره رشد چهارپلهای این شرکت در رتبهبندی شاپرک طی دو سال گذشته و برنامههایشان میگوید
عصر تراکنش ۸۳ / امین مطیعی یکی از مدیران جوان صنعت پرداخت کشور است که فعالیت حرفهای خود را از صنعت مخابرات شروع کرده و سابقه ۱۰ سال فعالیت در صنعت پرداخت کشور را از سطحیترین تا عمیقترین لایهها دارد؛ فردی که با حضورش در شرکت پرداخت نوین آرین در مقام مدیرعامل توانسته این شرکت را در دو سال گذشته در رتبهبندیهای شاپرک چهار پله رشد دهد و از رتبه یازدهم به هفتم برساند. همین اتفاق و رشدی که این شرکت در دو سال گذشته تجربه کرده، باعث شده است که مطیعی این ادعا را داشته باشد که تا پایان سال ۱۴۰۳ جزو سه شرکت برتر PSP در کشور خواهند شد؛ ادعایی که به گفته مطیعی جسورانه، اما کاملاً شدنی است. به دلیل رشدهایی که در سالهای اخیر این شرکت تجربه کرده است، در گفتوگو با امین مطیعی، مدیرعامل پرداخت نوین آرین، به اقداماتشان و برنامههایی که در راستای رسیدن به جایگاه سه شرکت برتر PSP دارند، پرداختیم.
او خود را فردی معرفی میکند که همیشه به دنبال انجام کارهای متفاوت است و به همین دلیل نوآوری در خدمات موجود را کانون توجه پرداخت نوین در سال جاری قرار داده است. طبق صحبتهای مطیعی، در حال حاضر پرداخت نوین در وضعیتی باثبات و خدشهناپذیر قرار دارد و با هدف خود، فاصلهای دستیافتنی دارند. در ادامه گزارشی از این گفتوگو را میخوانید.
آنچه در این مطلب میخوانید
شروع فعالیت حرفهای در صنعت مخابرات
امین مطیعی متولد سال ۱۳۶۱ در شهر دزفول و دارای مدرک مهندسی برق از دانشگاه دزفول و کارشناسی ارشد مهندسی برق، گرایش مخابرات از دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهرانشمال است و تا پایان مقطع کارشناسی در دزفول زندگی کرده است. او بعد از فارغالتحصیلی در مقطع کارشناسی وارد شرکت نوکیا و صنعت مخابرات میشود: «از سال ۱۳۸۴ تا ابتدای سال ۱۳۹۴ در حوزه مخابرات کار کردم و سپس به صنعت پرداخت وارد شدم. در این سالها در شرکتهای نوکیا و زیمنس بهعنوان مدیر پروژههای مختلف کار میکردم و بعداً در شرکتی به نام NSN یا Nokia-Siemens Network که کنسرسیوم مشترک نوکیا و زیمنس بود مشغول به کار شدم. در آنجا پروژههای مخابراتی برای توسعه شبکه همراه اول و ایرانسل را انجام میدادیم. برجستهترین تجربه مخابراتی من این بود که اولین تست تماس ایرانسل را من و همکارانم بهصورت دوطرفه در سال ۱۳۸۵ صورت دادیم.»
فعالیتهای مطیعی در صنعت مخابرات تا توسعه فاز ۷ ایرانسل ادامه مییابد: «خود من در تهران ۱۵۰۰ نقطه را تحت پوشش ایرانسل درآوردم. تمام جاده تهران تا میامی در نزدیکی مشهد را من و همکارانم تحت پوشش موبایل درآوردیم. جاده تهران – فیروزکوه و تهران – هراز و جاده چالوس نیز در پروژه Road Site انجام میشد. من مدیر آن پروژه بودم و جادههای کشور را با سرعت زیادی تحت پوشش درآوردیم. یکی از خلاقیتهای جالب ما در نوکیا ایجاد سایتهایی به نام COW-Site (مخفف Carry On Wheel) بود.»
مطیعی تعریف میکند که اولین برخوردش با BTS موبایل مربوط به وقتی است که در حیاط دبیرستان محل تحصیلش وسیلهای نصب شد که میگفتند برای «موبایل» است: «در زنگ تفریح گاهی میدیدیم که عدهای روی آن سایت کار میکنند. صنعت مخابرات ما بهقدری لَخت بود که آن سایت هرگز روشن نشد تا بعدها که خودم بهعنوان مهندس ناظر از تهران مأمور شدم و آن سایت را در مدرسه خودم روشن کردم! درواقع چندین سال تجهیزات فیزیکی نصب شده بودند، ولی در مدار نیامده بودند. در گذشته، از زمان نصب تا روشن شدن یک BTS به فاصله مدرسه تا اشتغال به کار من زمان میبرد، ولی ما در نوکیا تمام آن تجهیزات را داخل یک کانکس گذاشتیم که دو چرخ داشت و بهصورت Carry On Wheel با دکل و تجهیزات کامل پشت یک ماشین بسته میشد و آن را داخل جاده چالوس، مثلاً، روی نقطه مرتفع گچسر نصب میکردیم تا در ایام تعطیلات نوروز ایرانسل را در شلوغی جادهها پوشش دهد. توسعه همزمان منابع انسانی، شبکه و زیرساختهای ایرانسل با برنامهریزی دقیقی صورت میگرفت و ما در ایرانسل بهسرعت تمام نقاطی را که همراه اول نتوانسته بود تحت پوشش درآورد پوشش دادیم. افراد بسیار شاخص و کلیدی در این صنعت و در این رقابت رشد کردند که اکنون بخشهای مهمی از کشور را اداره میکنند. با این حال تشدید تحریمها و فشارهای بینالمللی، باعث شد شرکتهای خارجی مثل نوکیا و زیمنس از کشور بروند. در این زمان، مدیرعامل وقت شرکت تجارت الکترونیک پارسیان، از من دعوت کرد که از صنعت مخابرات به صنعت پرداخت بروم. درنتیجه اواخر سال ۱۳۹۳ وارد شرکت تجارت الکترونیک پارسیان شدم.»
ورود به تجارت الکترونیک پارسیان و توسعه اپلیکیشن تاپ
ورود مطیعی به صنعت پرداخت از طریق شرکت تجارت الکترونیک پارسیان و در سمت مشاور و مسئول PMO و کنترل پروژه اتفاق میافتد و بعدها مدیر خدمات نوین این شرکت میشود: «در تجارت الکترونیک پارسیان یک واحد به نام خدمات نوین شکل دادیم که روی اپلیکیشنها کار میکرد. در آن سالها هنوز روندی به نام فینتک یا استارتاپ رایج نبود. لااقل خود من تا سال ۱۳۹۴ هنوز کلماتی مثل «فینتک» یا «استارتاپ» را نشنیده بودم؛ در سال ۱۳۹۵ بهتدریج چنین اصطلاحاتی رواج یافت. به یاد دارم تلاش زیادی روی توسعه اپلیکیشن تاپ انجام دادم و با حمایت مدیرعامل، همکاران فنی و مارکتینگ را نیز پای کار آوردم و طی ۸ یا ۹ ماه پروژهای را تحت عنوان اپلیکیشن تاپ کلید زدم.»
مطیعی که در آن زمان بر این عقیده بود که صنعت موبایل بهزودی دنیا را احاطه میکند و تمامی فعالیتهای مالی و غیرمالی روی این بستر انجام خواهد شد، انرژی زیادی را صرف توسعه اپلیکیشن تاپ کرد: «مدیران آن زمان هنوز به آینده صنعت پرداخت مبتنی بر موبایل باور نداشتند. آنها معتقد بودند این اپلیکیشنها بیکاربردند. در آن زمان تنها اپلیکیشن مشابه، «آپ» بود و هیچ رقیبی نداشت. من سرویس تلهپرداز در اپلیکیشن آپ را مدام بررسی میکردم تا متوجه عملکرد آن شوم تا اینکه در اتاق فکر تجارت الکترونیک پارسیان ایده استفاده از بارکد و پرداخت با موبایل با اتکا به بارکد توسط همکارانم مطرح شد. من این ایده را پسندیدم، ولی یکی از همکارانمان پیشنهاد داد به جای بارکد از کیوآر استفاده کنیم. من تا آن زمان اسم کیوآر را نشنیده بودم. درنتیجه از تلهپرداز ایده گرفتیم که به جای شماره ترمینال، یک کیوآر روی میز فروشندگان بگذاریم. درنتیجه راهاندازی اپلیکیشن را مدتی عقب انداختیم تا سرویس کیوآر را روی تاپ ایجاد کنیم.»
اولین ایدهپرداز کیوآر در صنعت پرداخت کشور
مطیعی، تیم تجارت الکترونیک پارسیان را اولین ایدهپرداز کیوآر در صنعت پرداخت کشور برمیشمارد و گواه این ادعا را این موضوع بیان میکند که کیوآر را در کشور برعکس دنیا توسعه دادهاند و این پدیده تاکنون در حال استفاده است. او در این باره میگوید: «در دنیا کیوآر توسط خریداران تولید میشد. بهویژه در بلوک شرق، کیوآر را خریداران تولید میکنند؛ فرضاً کسی که پنج کالا را میخواست بخرد، آنها را جلوی اسکنر قرار میداد، یک کیوآر تولید میشد، یک دستگاه ریدر هم روی میز پرداخت قرار داشت که پرداخت را انجام میداد. در دیگر سرویسهای روز دنیا فروشنده یک کیوآر برای خریدار میفرستد و او کیوآر را اسکن و پرداخت میکند. ما این ایده را برعکس پیاده کردیم و همچنان هم فعال است.»
درنهایت اپلیکیشن تاپ فعالیتهایش را در سال ۱۳۹۴ شروع میکند: «همانموقع، بهدرست یا غلط، شنیدیم که شرکت رقیب مبلغ بسیار زیادی را صرف تبلیغات در تلویزیون کرده است. ما میخواستیم اپلیکیشن خود را نامگذاری کنیم و یک فراخوان بین همکاران دادیم که ایده بیاورند؛ انواع و اقسام ایدهها آمد. نظر خودم روی «تاپ» بود؛ وقتی همکاران علت را جویا میشدند، میگفتم: باید روزی برسد که مردم به همدیگر بگویند «قبضت را با این اپلیکیشنها بده؛ با همین آپ و تاپ و این چیزها!» میخواستم روی موجی که آپ ایجاد کرده بود سوار شوم. امروز هم همه مردم کلمات آپ و تاپ و پات را با هم به کار میبرند. خوشبختانه تاپ بهمرور توسعه یافت و به جایگاه مناسبی رسید.»
ارتباط مستقیم با مشتریان
پس از شروع کار اپلیکیشن تاپ، بنا به درخواست مدیرعامل وقت، مطیعی در سال ۱۳۹۵ از حوزه توسعه اپلیکیشن به بخش مدیریت نمایندگیهای این شرکت رفت؛ نمایندگیهایی که وضعیت مساعدی نیز نداشتند. در آن زمان مطیعی یک تیم نوزدهنفره به هدف بهبود عملکرد نمایندگیهای این شرکت ترتیب داد: «این مقطع یکی از ماندگارترین خاطرات کاری من است. نمایندگان پارسیان آنموقع میگفتند: «دو سال است هیچکس سراغی از ما نگرفته؛ هیچکس نپرسیده که آیا مشکلی داریم یا نه؛ آیا کار میکنیم یا نه.» با نظارت سنگین و پالایش فوقالعاده، تمام کسانی را که توانمندی کاری نداشتند اصلاح یا جابهجا کردیم. در این فضا، ارتباط بسیار نزدیکی با مشتریان نیز داشتم. چند سال در آن فضا ماندم و سپس در سال ۱۳۹۶ با حفظ سمت در بخش نمایندگیها، معاون توسعه کسبوکار شرکت تجارت الکترونیک پارسیان شدم. در معاونت توسعه کسبوکار نیز فعالیتهای عمدهای به انجام رسید. هنگام خروج من از شرکت، ۲۱ یا ۲۲ قرارداد با بانکهای بزرگ داشتیم؛ ازجمله اینکه دویست هزار کارتخوان بانک سپه را از سایر PSPها به بانک پارسیان سواپ کردیم. این قرارداد یک جهش به حساب میآمد.»
مطیعی بعد از مدتی تصمیم میگیرد که فعالیتهایش را کاهش دهد و در این راستا در سال ۱۳۹۹ با اخذ یک نمایندگی از تجارت الکترونیک پارسیان در اهواز فعالیتش را شروع میکند: «یکی دو سال در شهرمان نمایندگی داشتم و آنجا با کارکنان دفتر و با مشتریان مستقیم تعامل میکردم و حقوق کارمندان را از جیب میپرداختم تا بعداً از بانک بگیرم. درواقع من در این سالها صنعت پرداخت را از عمیقترین تا سطحیترین لایهها تجربه کردهام. در سالهای ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۱ در شهرستان برای خودم کار میکردم و همزمان عضو هیئتمدیره شرکت نگاهپرداخت بانک کارآفرین هم شدم. درنهایت دوستان نگاهپرداخت، من را به بانک اقتصاد نوین و شرکت پرداخت نوین معرفی کردند که باعث شد در سال ۱۴۰۱ فعالیتم را در سمت مدیرعاملی در این شرکت شروع کنم.»
ورود به پرداخت نوین آرین
مطیعی قبل از ورود به پرداخت نوین، با دو PSP دیگر نیز وارد مذاکره برای همکاری شده بود، اما احساس خوبی که نسبت به این مجموعه داشت، باعث شد درنهایت فعالیتش را در سمت مدیرعاملی شرکت پرداخت نوین آرین شروع کند: «اعتقاد داشتم که بانک اقتصاد نوین و شرکتهای زیرمجموعه آن، شرکتهای نجیبی هستند که خیلی اهل سروصدا و نمایش و شلوغکاری در صنعت نیستند. لااقل ذهنیت من اینطور بود و همکاران مجموعه اقتصاد نوین را همیشه نجیب توصیف میکردم، زیرا در سالهای فعالیتم هرگز بازخوردی منفی از این مجموعه نشنیده و ندیده بودم. بعداً که به پرداخت نوین آمدم نیز همین حالت را دیدم؛ از همکاری با این شرکت بسیار خوشحالم. این شرکت و گروه بانک اقتصاد نوین به من حس آرامش میدهد؛ شاید این حس از مدیرعامل بانک یا شاید از تیم مدیریتی آن نشئت میگیرد.
معتقدم یکی از موقرترین هیئتمدیرهها را در پرداخت نوین آرین میتوانید ببینید؛ شخصیت و رفتار افراد حاضر در آنجا شایسته قدردانی است. هیئتمدیره پرداخت نوین پنج نفر هستند؛ آقای منصوری یکی از چهرههای شاخص به شمار میرود. آقای بهرام نیز از قدیمیهای صنعت پرداخت و صاحب قلم به حساب میآید. آقای کبیری نیز از قدیمیهای صنعت پرداخت است و قبلاً در بانک سامان کار میکرده و اکنون در بانک آینده است. آقای حقدادی، نائبرئیس و آقای پوربهبهانی عضو هیئتمدیره نیز از طرف بانک اقتصاد نوین نماینده هستند. فضای هیئتمدیره پرداخت نوین طوری است که دوستی و رفاقت نزدیکی با بدنه اجرایی دارند. این فضای مثبت را یکی از دستاوردهای خودم و هیئتمدیره شرکت میدانم؛ اتفاق نظر و هماهنگی سرمنشأ بسیاری از اتفاقهای خوب خواهد بود. رابطهام با عبدالحمید منصوری نیز برادرانه بوده است.»
کسب رضایت سهامداران؛ مهمترین هدف هر شرکتی
مطیعی مهمترین هدفی را که در کنار ارائه بهترین سرویس و رسیدگی به پرسنل در پرداخت نوین دنبال میکند کسب رضایت سهامداران میداند و میگوید که استاندارد شرکتهای دنیا نشان میدهد هرگاه کسب رضایت سهامدار اتفاق بیفتد، رضایت پرسنل و مشتری خودبهخود رخ میدهد؛ درنتیجه هدف نهایی او نیز کمک به توسعه شرکت است. او در این باره میگوید: «میخواهم مشتریان از سرویس ما بهرهمند شوند، ولی اگر سهامدار ناراضی باشد هیچکدام از آن کارها را نمیتوانم انجام دهم؛ نه میتوانم به پرسنل حقوق درستی بدهم، نه میتوانم به مشتریان سرویس خوبی ارائه کنم. یک مدیرعامل در عصر کنونی باید بداند که کسب رضایت سهامدار اولویت اصلی است.»
یکی از جنبههای رضایت سهامداران، سودآوری مالی است و اینکه احساس کنند شرکت در مسیری امیدوارکننده قرار دارد. به گفته مطیعی، او طی دو سال گذشته این دو هدف را محقق کرده است: «اگر به عدد و رقمهای شرکت پرداخت نوین بنگرید، متوجه پیشرفت این شرکت میشوید. یکی از ویژگیهای من این است که بودجه شرکتم را خودم تعیین میکنم. بودجه من کلیشهای نیست؛ سلول به سلول بودجه را با دقت و با کمک همکارانم مینویسم؛ میدانم که دقیقاً چقدر و کجا هزینه میکنم، چه اندازه درآمد محقق میشود و نهایتاً چه اندازه سود به دست میآید. پارسال دقیقاً صددرصد بودجه ما محقق شد؛ هم از نظر هزینه و هم از نظر درآمد.»
افزایش دوبرابری تراکنش و سود
طبق صحبتهای مطیعی، صورتهای مالی پرداخت نوین در عمده شاخصها رشد قابل توجهی نسبت به تمام دیگر فعالان این صنعت در دو سال گذشته را نشان میدهد: «تا چند سال قبل، حتی برای پرداخت حقوق هم مشکل داشتیم، اما اکنون یکی از اهداف مهم ما، استقلال نسبی مالی از سهامدار است. من نمیتوانم هرکجا به مشکل مالی میخورم دست در جیب سهامدار کنم و از او پول بخواهم؛ این کار با روح شرکتداری و PSP مغایر است. فکر میکنم طی یکی دو سال آینده به استقلال کامل مالی خواهیم رسید.»
توسعه بازار باید همزمان با افزایش درآمد و کاهش هزینه باشد. مدیرعامل پرداخت نوین با بیان این موضوع میگوید: «بعضی شرکتهای PSP کشبک انجام میدهند، ولی ما این موضوع را در دستور کار نداریم، زیرا اگر این کار را میکردم شرکتم سودآور نمیشد. سود عملیاتی من نسبت به سال گذشته دو برابر شده است؛ صورتهای مالی واضح و شفاف هستند و کاملاً حسابرسی شدهاند. ما سال گذشته دوبرابر افزایش تراکنش و دوبرابر افزایش سود داشتهایم.»
مدیرعاملی که بودجه شرکت را خودش طراحی کند میداند افزایش دوبرابری تراکنش و درآمد، ناگهان محقق نمیشود و بهتدریج رخ میدهد. او با بیان این موضوع میگوید: «پول پرداختی به پیمانکارها و پرسنل و سایر هزینههای ما نیز بهتدریج افزایش مییابد. ما نمیتوانیم ماهبهماه پرداختیها را افزایش دهیم، ولی قادریم به بهانههای مختلف در پرداخت به پرسنل و شرکای تجاری بهبود داشته باشیم و کار رفاهی کنیم. سطح حقوقی و پرداختهای ما نسبت به دو یا سه سال قبل، افزایش زیادی داشته است. البته تورم همواره جلوتر از افزایش حقوق پیش میرود، ولی سعی کردهایم پیمانکاران و پرسنل را راضی نگه داریم. من، توازن چرخه درآمد، هزینه و رضایت را شخصاً کنترل میکنم.»
طبق صحبتهای مدیرعامل پرداخت نوین، گردش مالی و تراکنشهای روزانه این شرکت در دو سال گذشته پنجبرابر افزایش داشته است. افزایش تراکنش نیز نیازمند زیرساخت فنی، نیروی انسانی، مانیتورینگ، کارتخوان و هزینههای بسیار است: «ما تجهیزات موردنیازمان را از جیب خودمان تأمین میکنیم و به مرحلهای رسیدهایم که کمترین وابستگی را به سهامدار داریم.»
مطیعی بر این باور است که امروز در پرداخت نوین با شرکتی پایدار و محکم طرف هستند و بخش عمده درآمد و افزایش سرمایه شرکت در سال جاری صرف توسعه بازار آنها خواهد شد: «همین الان اگر من از شرکت خداحافظی کنم و فرد دیگری جایم بنشیند با یک شرکت مرتب و منظم و بدون بدهی و بدون مسئله روبهرو میشود. اکنون در تمام استانها حداقل یک یا دو دفتر داریم و تمام کشور تحت پوشش پرداخت نوین هستند. در سالهای گذشته، پرداخت نوین در ۱۰ استان هیچ حضوری نداشت، ولی امروز در تمام شهرهای بزرگ و کوچک و حتی روستاها حاضر هستیم. من این شرکت را امروز خیلی بیشتر از قبل دوست دارم؛ هم زیرساخت فنی خوبی دارد و هم منابع انسانی خوب. روزی که من آمدم؛ ۱۳۰ یا ۱۴۰ نفر پرسنل داشتیم، ولی امروز ۸۵۰ نفریم و به تمام آنها سر موعد حقوق میدهیم. البته با وجود دوبرابر شدن سهم بازار پرداخت نوین و پنج برابر شدن تراکنشهای روزانه، پرسنل ستاد شرکت بزرگتر نشده است و ما فقط نیروهای صف را افزایش دادهایم.»
پرداخت نوین در آینه آمار
شرکت شاپرک هر ماه گزارش اقتصادی خود را از وضعیت صنعت پرداخت و از جایگاه شرکتهای PSP در بازار کشور منتشر میکند. مطیعی میگوید که پرداخت نوین در عمده شاخصها و مؤلفههای گزارش اقتصادی شاپرک در دو سال گذشته رتبه اول تا سوم را کسب کرده است. او در این باره توضیح میدهد: «از حیث خطای پذیرندگی که یکی از اندیکاتورهای زیرساختی فنی شرکت محسوب میشود، وضعیت خوبی داریم. البته معتقدم این شاخص باید در گزارش شاپرک اصلاح و تکمیل شود، ولی به هر حال کاهش چشمگیر در خطاهای سیستمی ما در گزارش شاپرک مشهود است. شرکتها از این بابت نوسان زیادی دارند؛ گاهی یک اختلال در ماه خاصی باعث پایین آمدن شاخص میشود، ولی بهطور کلی، ما جزو سه، چهار رتبه برتر هستیم. از حیث افزایش کارتخوان فعال، پرداخت نوین، بالاترین رشد را در کشور در یک سال گذشته داشته است. استراتژی ما در دو سال گذشته تمرکز بر مشتریان B2C بوده است و تاکنون وقت زیادی روی مشتریان B2B نگذاشتهایم، معتقدم شرکتی مانند پرداخت نوین با رتبه یازده و با یک درصد سهم بازارِ سالهای قبل، باید بنیه خودش را قوی کند. بنیه یعنی چه؟ یعنی اینکه اگر با یک مشتری بزرگ یا یک اپراتور قراردادی منعقد کردیم و فرداروز آن قرارداد فسخ شد، شرکت دچار مشکلات زیادی نشود. اکنون پرداخت نوین یک میلیون و سیصد هزار کارتخوان در دست مشتریان خرد دارد. این عدد در گذشته حداکثر دویست یا سیصد هزار بود. در حال حاضر پرداخت نوین در وضعیت باثباتی قرار دارد و خدشهناپذیر است.»
تعداد پذیرندگان پرداخت نوین ماهانه بهسرعت در حال رشد است. به گفته او، گاهی پیشرفت ماهانه آنها به اندازه کل ظرفیت یک شرکت PSP است: «گاهی رشد یک ماه خودمان به اندازه کل ظرفیت دو سال قبل پرداخت نوین میشود. ما رتبه اول از حیث کارتخوانهای تراکنشدار در سال ۱۴۰۲ را نیز کسب کردیم.»
از میان کارتخوانهایی که بهتازگی به شبکه پرداخت کشور اضافه شده، بیشترین سهم مربوط به پرداخت نوین آرین است. مطیعی در این باره توضیح میدهد: «ما بیشترین رشد را نشان دادهایم؛ نه اینکه بیشترین تراکنش یا بیشترین تعداد کارتخوان را داشته باشیم. طبق گزارش بانک مرکزی ما بیشترین سهم از حیث رشد مبلغ کارتخوانها را در سال گذشته داشتهایم. از حیث مبلغ کل نیز یعنی مجموع هر سه دستگاه کارتخوان، اینترنت و موبایل، رتبه دوم را بین PSPها داریم. باز هم تأکید میکنم، رتبه دوم از حیث رشد مبلغ کل تراکنشها و رتبه اول از حیث افزایش سهم مبلغ کارتخوانها.»
شرکت شاپرک همچنین هر سال گزارش مفصلی از وضعیت PSPهای مختلف از جنبه امنیت، قراردادها، فرایندها و حتی قفل در ساختمان، دوربینهای شرکت و… ارائه میدهد. مطیعی درباره این گزارش و بررسیهای شاپرک میگوید: «این کتابچه بسیار جالب است؛ به نظرم به دلیل همین کارها است که صنعت پرداخت کشور یکی از پیشروترین صنایع به شمار میرود و درگیر کمترین حملات سایبری میشود. آیا تا به حال شنیدهاید که یک شرکت پرداخت از مدار خارج شود یا اتفاقی برایش پیش بیاید؟ دلیلش همین ممیزیهای شاپرک و گزارشهای مفصل است. ما یکی از بیشترین رشدها را از حیث نمره ممیزی داشتهایم. تا دو سال قبل، نمره ما در این گزارشها ۶۰ یا ۷۰ بوده، ولی اکنون بالای ۹۰ هستیم؛ این رتبه در ماههای مختلف بالا و پایین میرود، ولی از حیث ممیزی شاپرک جزو سه رتبه برتر هستیم. درکل، در تمام شاخصهای آن کتابچه جایگاه نسبتاً مناسبی به دست آوردهایم.»
رسیدن به جمع سه PSP برتر کشور
برنامه پرداخت نوین آرین این است که طی امسال و سال آینده جزو سه PSP برتر کشور باشد. طبق صحبتهای مطیعی و با استناد به گزارشهای ماهانه شاپرک، پرداخت نوین طی دو سال گذشته از رتبه یازدهم به هفتم رسیده است و تا پایان ۱۴۰۳ امیدوار است که از هفتم به سوم برسند: «این یک ادعای جسورانه، ولی کاملاً شدنی است. من اعداد و ارقام این صنعت را حفظ هستم و با هدف خود، فاصلهای دستیافتنی داریم. هم از حیث مبلغ، هم از لحاظ تعداد تراکنش و دیگر شاخصها میتوانیم رشد خوبی داشته باشیم. در فروردینماه امسال، طی یک ماه ۰/۷۵ درصد، یعنی نزدیک به یک درصد در یک ماه رشد کردیم. اکنون کمی تا PSP چهارم فاصله داریم. اگر با همین روند جلو برویم، با فرض ثابت بودن رقبا، طی امسال و نهایتاً سال آینده جزو سه رتبه اول خواهیم بود.»
ارتقای جایگاه شرکت و قرار گرفتن در فهرست سه PSP برتر کشور، مهمترین برنامه پرداخت نوین تا پایان سال ۱۴۰۳ است: «مدیرعامل بانک و سهامداران شرکت این خواسته را از ما دارند و به نظر من نیز شدنی است.»
پرداخت نوین تا به حال هیچ افت رتبهای نداشته است
حوزه IPG در صنعت پرداخت کشور بیشترین نوسان را از حیث بازار رقابت نشان میدهد. گاهی ناگهان یک شرکت خودروساز ثبتنام خودرو را آغاز میکند و تمام عدد و رقمهای شرکتهای PSP جابهجا میشود. با این حال مطیعی توضیح میدهد که پرداخت نوین تنها شرکتی است که همیشه با شیب ثابت جلو آمده است. او میگوید: «در دو سال گذشته ما حتی یکبار هم افت رتبه نداشتهایم. شاید باورنکردنی به نظر برسد. ما حتی یک افت را هم تجربه نکردهایم؛ بهجز فروردین ۱۴۰۲ چون فروردین همیشه ماه نامتعارف صنعت پرداخت به شمار میرود. در فروردین به دلیل حجم بسیار زیاد سفرها، شرکت بهپرداخت که پشتیبان جایگاههای سوخت است، ناگهان رشد زیادی میکند. در ۱۰ سال گذشته همیشه این اتفاق رخ داده است. در اردیبهشت دوباره همهچیز به حالت عادی برمیگردد. اگر فروردین را نادیده بگیریم، در دو سال گذشته حتی یک ماه هم افت رتبه نداشتهایم و دائماً در حال صعود بودهایم، زیرا تمرکز خود را بر مشتریان خرد گذاشتهایم و با شیب ثابت جلو میرویم.»
خلاقیت لزوماً به معنی انجام کارهای محیرالعقول نیست
سان، اپلیکیشن پرداختی شرکت پرداخت نوین آرین است که فعالیت خود را از سال ۱۳۹۹ شروع کرد؛ اپلیکیشنی مانند اپلیکیشنهای شرکتهای پرداخت دیگر که خدمات پرتکرار کاربران را ارائه میدهد، اما وجه تمایز سان قرار است خلاقیتهایی باشند که مطیعی به دنبال آنها است. او در این باره توضیح میدهد: «ما نیز مانند همه شرکتها در اپلیکیشنمان امکان پرداخت قبض و امکان خرید شارژ گذاشتهایم؛ هرچه خوبان همه دارند، ما هم در این اپلیکیشن آوردهایم. من همیشه به دنبال انجام کار متفاوتم. اکنون روی میز من درخواست آمده که یک جشنواره بگذاریم، ولی من قبول نمیکنم زیرا خلاقیتی در آن نمیبینم؛ من یک کار متفاوت میخواهم. خلاقیت چیزی فراتر از «قبض بپرداز و جایزه بگیر» یا «شارژ بپرداز و جایزه بگیر» است. من بودجه شرکت را خرج چیزهایی نمیکنم که میدانم درآمدزا نیست و نتیجه نمیدهد.»
مدیرعامل پرداخت نوین آرین، رو آوردن به تبلیغات را در وضعیت سخت اقتصادی، درست نمیداند: «ترجیح میدهم به جای اینکه پنجاه میلیارد بودجه بگذارم و تبلیغات کنم، حقوق پرسنل ستاد و صف را بالا ببرم تا کارهای بسیار اساسیتری را به انجام برسانند. در اپلیکیشن سان، تمرکز ما روی این است که به مشتریانمان سرویس باکیفیت ارائه بدهیم. ما با تمرکز بر پذیرندگان و مشتریان کنونی و ارائه خدمت مناسب به آنها جذابیتهایی برای اپلیکیشن در سال جاری به وجود خواهیم آورد. مشتریان ما نوعی نیچ مارکت (Niche Market) در این اپلیکیشن هستند. بنابراین یا باید تبلیغات را بالا ببریم یا نیچ مارکت به وجود آوریم. حدود بیست خدمت نوآورانه در اپلیکیشن سان تعریف شدهاند که هنوز در دسترس نیستند، ولی در تلاشیم این خدمات را بهزودی ارائه دهیم. ما در پی شناخت نیاز مشتریان و صنعت هستیم و به آن پاسخ خواهیم داد.» به عقیده مطیعی، خلاقیت لزوماً به معنی انجام کارهای محیرالعقول نیست، بلکه همین که یک سرویس خوب و ساده فراهم شود، خلاقیت محسوب میشود.
شروع کار مرکز نوآوری دانه
پرداخت نوین در سال ۱۴۰۲ مرکز نوآوری خود را با نام «دانه» راهاندازی کرد. مطیعی میگوید این مرکز نوآوری، دانهای است که برای بعدها کاشتهاند. آنها به دنبال ارائه سرویسهای متنوع در مرکز نوآوری دانه با هدف ارتقای کل صنعت پرداخت کشور و همچنین تربیت نیروی متخصص هستند. او توضیح میدهد: «من اهل جنجال و نمایش نیستم؛ افراد زیادی پیشنهاد دادند که افتتاح آن را جشن بگیریم و اطلاعرسانی کنیم، ولی به نظر من تا وقتی که خروجی ندهد نباید آن را پررنگ جلوه دهیم. خروجی این مرکز باید روی دو حوزه باشد؛ اول اینکه ما در وضع موجود نیازمند خلاقیتیم؛ دوم اینکه لازم است کارهای جدید را برای آینده پیشبینی کنیم و از قافله عقب نمانیم. بعضی اتفاقها مثل صاعقه رخ میدهند و صنایع خاصی را از بین میبرند؛ ما مجبوریم چشم و گوش خود را باز نگه داریم و در عین حال در وضع موجود نیز کارهای خوبی انجام دهیم که در پرداخت نوین از طریق مرکز نوآوری دانه این اقدامات انجام خواهد شد.»
مطیعی با یادآوری این نکته که سالهاست اتفاق جدیدی برای تسهیل خدمات موجود صنعت پرداخت نیفتاده، میگوید: «اختلاف نظر من با بسیاری از افرادی که به دنبال خلاقیت هستند در این است که آنها به دنبال کارهای خارقالعاده دیگر هستند، ولی من میگویم که همین سرویسهای فعلی میتواند بهتر شود. کشورهای پیشرفته دنیا و حتی کشورهای اطراف خودمان همچنان همان سرویسهای سنتی کارتخوان را ارائه میدهند. در مراکز تجاری پیشرفته دوبی و ترکیه نیز هنوز با کارتخوان پول میپردازند؛ فقط NFC و چند قابلیت دیگر را به آن افزودهاند؛ ما هم میتوانیم! همین سرویسهای موجود نیازمند خلاقیتاند. من میخواهم در پرداخت نوین کاری کنم که همه به کارتخوانهای پرداخت نوین اشاره کنند و بگویند که اگر کارتخوان آن شرکت را بگیرید دغدغههایتان رفع میشود و خدمات خاصی دریافت میکنید.»
به عقیده مطیعی یک سال طول خواهد کشید تا نتیجه کار مرکز دانه قابل مشاهده شود؛ در عین حال شاید هم شکست بخورند: «شاید مسیری را برویم و به نتیجه نرسیم. با علم به همین قضیه جلو میرویم و سروصدا نمیکنیم. برای مرکز نوآوری دانه، بهجز هدفهای عملیاتی، دو هدف اصلی داریم: ۱- آماده بودن برای تحول و آن صاعقهای که گفتم؛ ۲- خلاقیت در وضع موجود. نهایتاً اگر نتوانیم کسبوکارمان را متحول کنیم، باید چند سرویس خوب و برجسته ارائه کنیم که قابل نمایش باشند. اکنون دو سرویس «بیجک» و «رابینهود» را داریم و بهزودی سرویسهای مختلفی را اضافه میکنیم؛ امیدواریم از بین تمام سرویسهایمان یکی را بتوان تبدیل به یک استارتاپ بزرگ کرد.»
در مرکز نوآوری دانه جوانانی با طیف سنی دوازده تا شانزده در حال فعالیتاند. مطیعی قصد دارد با جذب جوانان به این مرکز نوآوری، نیروهای متخصص چند سال آینده شرکتها را تربیت کند: «میخواهم کاری کنم که چند سال دیگر در صنعت پرداخت، افراد شاخصی وجود داشته باشد که بگویند کار خود را در پرداخت نوین شروع کردهاند و بهمرور حرفهای شدهاند. درواقع میخواهم تعدادی نیروی خلاق را به صنعت و کشور تحویل دهم که در جاهای مختلف مؤثر باشند. خود من هم که اینجا هستم همیشه میگویم که از پارسیان آمدهام. درنتیجه پرداخت نوین باید یک دانشگاه باشد.»
حرکت به سمت سالمسازی صنعت پرداخت با تولید کارتخوان
پرداخت نوین یک کارخانه تولید دستگاه کارتخوان نیز در دست احداث دارد که از مهرماه ۱۴۰۳ کارتخوانهایشان را خودشان در این کارخانه تولید خواهند کرد. مطیعی درباره دلایل راهاندازی این کارخانه میگوید: «نصب ماهانه دستگاههای کارتخوان پرداخت نوین عدد بسیار بالایی است؛ با اختلاف، رتبه اول را بین تمام PSPها داریم؛ بهجز یکی دو PSP که به ما نزدیک هستند، با بقیه اختلاف زیادی داریم. علاوهبر این، بسیاری از کارتخوانهای صنعت پرداخت دیگر در شأن این صنعت نیستند؛ استانداردهای امنیتی پایینی دارند و دست دوم و قدیمی هستند. میخواهیم با تولید کارتخوان، هم جوابگوی مصرف پرداخت نوین باشیم و هم نیاز شرکای تجاریمان را بشناسیم و پاسخ دهیم. امسال سال تولید است و سهامداران پرداخت نوین تأکید زیادی دارند که امکان تولید باکیفیت فراهم شود. اگر بتوانیم برای شرکای تجاری خود تسهیلاتی ایجاد کنیم یا پول کارتخوان را بهصورت قسطی و با قیمت پایینتر بگیریم، خودبهخود به سمت سالمسازی صنعت نیز میرویم. بنابراین هم ارتقای امنیتی اتفاق میافتد و هم کارتخوانها بهروز میشوند. خود من دوست ندارم کارتخوان دست دوم و فرسوده در دست مردم ببینم؛ کارتخوانها باید نو و آبرومند و دارای برند داخلی باشند. تاکنون نیز با یکی دو تولیدکننده چینی وارد مذاکره شدهایم که تمایل زیادی به همکاری نشان دادهاند. قرار است با طبقهبندی بازار، سه محصول کارتخوان سطح بالا، متوسط و اقتصادی برای اقشار گوناگون تولید کنیم.»
کارتخوان؛ پدیدهای مطلوب برای صنعت پرداخت کشور
صنعت پرداخت کشور یکی از صنایعی است که از ابتدا خلاقانه بوده و بهسرعت در زندگی مردم جای گرفته است، اما چند وقتی است که محکوم به عدم تحرک و عدم ارائه سرویسهای نوآورانه شده و به عقیده مطیعی نیز، این صنعت در ایران، مدتها است که سرویسها و محصولاتی تکراری و فاقد خلاقیت ارائه میدهد: «به همکارانم همیشه میگویم که یک لحظه تمام فرضیات ذهنی خود را کنار بگذارند و به این بیندیشند که چه کار کنیم که کارتخوانهایمان حتی یک مشتری را از دست ندهند. برای مثال اگر میشد، جلوی هر مغازه، فردی را میگذاشتم که پیشخوان خدمات ما باشد و به محض اینکه رول کاغذ تمام شد، یک رول از جیبش به مغازهدار بدهد؛ اگر آداپتور سوخت یک آداپتور بدهد و… . آیا این کار شدنی است؟ بله، شدنی است؛ فقط با فناوری اطلاعات. ابزار فناوری اطلاعات امکان این کار را فراهم کرده که بتوانیم در لحظه با مشتری حرف بزنیم و ما نیز در پرداخت نوین به دنبال این نوع نوآوریها هستیم.»
مدیرعامل پرداخت نوین آرین، رقابت ناسالم و مشکلات مالی را عامل اصلی عدم تحرک و نوآوری در صنعت پرداخت کشور قلمداد میکند: «در سالهای گذشته شرکتهایی مثل ما وضعیت مالی را با چنگ و دندان حفظ کردهاند. اصلاح نهاد قانونگذار از عهده من خارج است، ولی اگر من قانونگذار بودم، نظام Reverse Regulation یا نوعی از قانون همساز با خلاقیت را حاکم میکردم. ما باید بپذیریم که دوازده PSP عاقل و بالغ داریم که در عین حال نیازمند هدایت هستند. اگر نهادهای بالادستی مشوق خلاقیت باشند، شاید بتوان شرکتها را به این سمت آورد. متأسفانه از این بابت دچار سکون هستیم. اشتباه دیگر این است که خلاقیت را فقط به معنی انجام کارهای عجیبوغریب میدانیم. مردم از این نوع کارها استقبال نمیکنند. ما یک جامعه سنتی و عادتگرا داریم. نمیتوان کارت بانکی را بهراحتی از دست مردم خارج کرد؛ نمیتوان کارتخوانی را که روی میز گذاشتهاند از آنها گرفت، زیرا این کارتخوان به آنها احساس امنیت میدهد؛ سالیان سال تجربه کار با آن را داشتهاند، به آن عادت کردهاند.
در کل دنیا همچنان دستگاه کارتخوان یک ابزار راحت، امن و کارآمد تلقی میشود. پس چرا اصرار کنیم که آن را کنار بگذاریم؟ آیا صنایع هواپیمایی دائم به دنبال این هستند که وسیلهای بسازند تا دیگر به هواپیما نیاز نباشد؟ شاید خدمات آن را تغییر بدهند و کیفیت بال و کولر و سرویس خدمه را بهتر کنند. به نظر من کارتخوان یک پدیده مطلوب برای صنعت است؛ دنیا نیز همین را میگوید. دنیا به سمت کیوآر و اپلیکیشن میرود و کشور ما نیز به همان سمت میرود؛ به نظرم، ما در صنعت پرداخت، صرفنظر از عدم اتصال به بانکهای جهانی، از نظر کیفیت سرویس نسبت به دنیا عقب نماندهایم؛ کسبوکارهای خوبی داریم؛ شبکه پرداخت خوبی را رقم زدهایم؛ درنتیجه نباید به دنبال آن باشیم که تحول عجیبوغریبی ایجاد کنیم.»
به دنبال بهینهسازی وضع موجود
نوآوری در خدمات موجود، کانون توجه پرداخت نوین در سال جاری خواهد بود. یکی از نوآوریهای اخیر این شرکت تغییر متن پشت رولهای کاغذ پرداخت نوین است. مطیعی در این باره میگوید: «پشت تمام رولهای کاغذ ما اسم اپلیکیشن سان نوشته شده بود، ولی من تا به حال ندیدهام کسی آن تبلیغات را خوانده یا دیده باشد. درنتیجه تصمیم گرفتیم پشت رولهای کاغذ، با مردم حرف بزنیم. اکنون ما مجموعهای از رول کاغذ را داریم که پشتشان نوشته شده: «امروز یک صفحه کتاب بخوان» یا «من را زمین نینداز، در سطل زباله بینداز». این اقدام نیز نوعی خلاقیت است. روی بعضی کاغذها نوشته شده: «خرید با دل خوش»، این جمله انرژی مثبتی به مردم انتقال میدهد. چرا دائم دنبال کارهای تکراری و کلیشهای و عجیبوغریب باشیم؟ در همین رول هم میشود خلاقیت داشت. تمرکز من روی همین است که وضع موجود را بهینه کنم.»
۸۰درصد صرفهجویی در مصرف رول کاغذ
تجربه دو سال کار مطیعی در خط مقدم دفاتر خدمات و پشتیبانی، اهمیت استفاده از رول کاغذ را برای این مدیر جوان برجسته کرده است. در همین راستا، یکی از استراتژیهای کلان شرکت پرداخت نوین در کنترل منابع و مصارف، کاهش رول کارتخوان در سال ۱۴۰۲ بوده که طبق گفتههای او، بررسیها، موفقیت شرکت پرداخت نوین در این موضوع و درنهایت تأثیر آن بر سودآوری شرکت را نشان میدهد: «متوجه شدم بخش زیادی از رولهای کاغذمان در بازار سیاه فروخته میشود. همه PSPها میدانند که به ازای هر تراکنش باید متوسط سه سانتیمتر کاغذ استفاده شود و نهایتاً مصرف یک کارتخوان در ماه مشخص است. مادر سال ۱۴۰۲ عرضه رول را کاهش دادیم؛ قبلاً به دفاتر به ازای هر تراکنش مقدار مشخصی رول میدادیم و در حال حاضر این ضریب را کاهش دادهایم.
به این ترتیب، دفاتر پشتیبانی ناچار به بررسی محل نشت هزینه میشوند. با این حال، کاهش عرضه رول کاغذ فقط یکی از راهکارهای صرفهجویی در مصرف به شمار میرود، دومین راهکار ما این بود که هم برای مردم و هم کارمندان، جایزه گذاشتیم. این کار چند پیشنیاز داشت؛ لازم بود از طریق سوئیچها بفهمیم روی کدام کارتخوان بابت کدام تراکنش هیچ رولی پرینت نشده، سپس باید درصدی از پول آن رول را به پشتیبانها میدادیم. اکنون، این جایزه را بیشتر به پشتیبانها، دفاتر، کارمندان و مدیران آنها و همچنین به خود مردم میدهیم. به این ترتیب، آنها تشویق میشوند که مصرف رول کاغذ را کاهش دهند. پارسال تعداد تراکنشهای ما ۱۰۴درصد افزایش داشت، ولی مصرف رول فقط ۲۰ درصد زیاد شده بود؛ یعنی ۸۰ درصد صرفهجویی.»
آمادگی برای حذف رول کاغذ کارتخوانها
به عقیده مطیعی، شاید فقط ۱۰درصد از رسیدهای کاغذی که پرینت میشوند واقعاً لازم باشند: «فکر نمیکنم نیاز واقعی بیش از ۱۰درصد باشد؛ این عدد را حدسی میگویم، ولی حدس قریب به یقین است. من آمادهام که توزیع رول را قطع کنم، ولی بدنه اجرایی این اجازه را نمیدهد؛ چون بقیه PSPها رول کاغذ را بهفراوانی توزیع میکنند. با این حال اقدامی که ما از سال گذشته شروع کردیم، باعث صرفهجویی زیادی در استفاده از کاغذ شد. سایر شرکتهای PSP نیز باید همین کار را بکنند؛ باید عرضه را کاهش دهند تا ما هم بتوانیم کاهش بیشتری داشته باشیم. بعضی PSPها معتقدند مصرف زیاد کاغذ نشانه عملکرد مطلوب است. به نظرم صورتهای مالی آنها کنترل نمیشود یا ایرادی در کارشان است، ولی اگر من جای رگولاتور بودم درباره این موضوع تصمیم میگرفتم. شاید رگولاتور بگوید که وظیفه او نیست، ولی اگر من باشم نوعی Reverse Regulation را اعمال میکنم مبنی بر اینکه PSP ملزم شود هر سال بخشی از مصرف رول کاغذ را کاهش دهد. شرکت شاپرک باید در کتابچه خود، میزان مصرف رول را نیز با تراکنشها مقایسه کند. در این صورت، طی یک سال، هزار میلیارد تومان صرفهجویی میشود.»
یکی از راههای افزایش درآمد، کاهش هزینه است. به گفته مطیعی، اگر در مصرف کاغذ هزار میلیارد تومان صرفهجویی شود، حقوق پرسنل شرکتها میتواند بالاتر رود: «چند کارمند در این صنعت فعالاند؟ شاید ۱۰۰۰۰ نفر باشند؛ به ازای هزار میلیارد صرفهجویی، به هرکدامشان مبلغ قابل توجهی میرسد؛ این مبلغ را میتوان صرف حقوق و تجهیزات امنیتی و زیرساخت و… کرد. صد میلیون افزایش حقوق هر کارمند در سال! اصلاً میتوانیم ۵۰ درصد آن را به حقوق اضافه کنیم و ۵۰درصدش را صرف توسعه کنیم. من آمادهام که این صرفهجویی را عملی کنم.»
افزایش ۱۵درصدی درآمد با اصلاح نظام کارمزد
اردیبهشتماه ۱۴۰۲ بانک مرکزی پس از سالها چشمانتظاری صنعت بانکی و پرداخت کشور اعلام کرد که میخواهد نظام کارمزد را اصلاح کند و فاز اول آن را از تیرماه همان سال شروع کرد و بهمرور فاز دوم آن نیز اجرایی شد. اکنون بعد از یک سال که از شروع این اصلاح میگذرد، مطیعی این اقدام را کمک مؤثری به PSPها میداند و میگوید: «به نظرم این اصلاح، اقدام بسیار خوبی بود؛ من بارها بابت آن تشکر کردهام؛ هم مدل هوشمندانهای گذاشتهاند و هم نوعی از خوداصلاحی را در مدل پیشبینی کردهاند تا جلوی تخلف را بگیرند. در وضعیت تورم و افزایش نقدینگی، این کارمزدها بهمرور باید متعادل شوند. البته بهتر بود اعداد کارمزد را بالاتر میگذاشتند تا شرکتهای PSP از بحران مالی بیرون بیایند. در وضعیتی که تعداد تراکنشهای پرداخت نوین در یک سال گذشته دوبرابر شده، فقط ۱۵درصد افزایش درآمد از بابت اصلاح کارمزدها داشتهایم. با این حال، این مدل اصلاحی، به نظرم کاملاً بومی و درست طراحی شده است.»