مطالبه اکوسیستم از رئیس‌جمهور (بخش اول)؛ اعتماد به بخش خصوصی و رفع نگاه امنیت
مطالبات حمید محمدی، هم‌بنیان‌گذار دیجی‌کالا؛ شهاب جوانمردی، مدیرعامل فناپ؛ مازیار نوربخش، رئیس هیئت‌مدیره هوگر؛ مهرداد ملک‌محمدی، مدیرعامل تاپین؛ شاهین طبری، بنیان‌گذار چارگون؛ جواد عامل، مدیرعامل مسیریاب نشان؛ امید امین‌زاده، معاون عملیات آبان‌تتر؛ محمد یعقوبی، مدیرعامل یوبیتکس؛ فاطمه جعفری، مدیرعامل شرکت مدیریت اعتبارات کاریزما و امین خادمی‌واحد، مدیرعامل اقساط‌مارکت از دولت مسعود پزشکیان
بیش از هفتاد فعال شناخته‌شده حوزه اقتصاد دیجیتال و نوآوری در گفت‌وگو با «رسانه‌های راه‌کار»، مهم‌ترین مطالبات استارتاپ‌ها و کسب‌وکارهای نوآور را از دولت مسعود پزشکیان، نهمین رئیس‌جمهور ایران مطرح کرد‌ه‌اند.
فعالان بخش‌های مختلف اکوسیستم استارتاپی و نوآوری کشور در این نظرسنجی تحلیلی، علاوه‌بر بیان مطالبات خود، پیشنهادهایی نیز درباره وزارت ارتباطات و معاونت علمی ریاست‌جمهوری داشته‌اند. در بخش اول این گزارش می‌توانید دیدگاه‌های حمید محمدی، هم‌بنیان‌گذار دیجی‌کالا؛ شهاب جوانمردی، مدیرعامل فناپ؛ مازیار نوربخش، رئیس هیئت‌مدیره هوگر؛ مهرداد ملک‌محمدی، مدیرعامل تاپین؛ شاهین طبری، بنیان‌گذار چارگون؛ جواد عامل، مدیرعامل مسیریاب نشان؛ امید امین‌زاده، معاون عملیات آبان‌تتر؛ محمد یعقوبی، مدیرعامل یوبیتکس؛ فاطمه جعفری، مدیرعامل شرکت مدیریت اعتبارات کاریزما و امین خادمی‌واحد، مدیرعامل اقساط‌مارکت را بخوانید.
سایر بخش‌های این گزارش به مرور منتشر خواهد شد. بخش‌های منتشر شده را در اینجا مشاهده کنید.
حمید محمدی، هم‌بنیان‌گذار دیجی‌کالا:
اولین و مهم‌ترین مطالبه این است که نگاه امنیتی و تهدید که نسبت به پلتفرم‌ها و فضای اقتصاد دیجیتال وجود دارد به نگاه فرصت و ظرفیت رشد و بهبود اقتصاد تغییر کند. دوم کمک به فضایی است که در آن اقتصاد دیجیتال ساخته شود تا بالاخره بتوانیم در اکوسیستم اقتصاد کشور که از قدیمی‌ترین اکوسیستم‌های منطقه است شاهد موفقیت‌هایی از جنس یونیکورن و غیره باشیم.
موضوع دیگر فرایند ورود شرکت‌های بزرگ حوزه اقتصاد دیجیتال به بورس و رفع موانع غیرکسب‌وکاری در این زمینه است. مطالبه دیگر، کمک به فضایی است که در آن پلتفرم‌هایی که ذاتاً شفاف هستند بتوانند در کنار کانال‌های دیگر عرضه کالا و خدمات که شفافیت ندارند، رقابت‌پذیری خود را حفظ کنند.
سیاست‌هایی مانند ممنوعیت واردات، مالیات، ارزش افزوده و عرضه کالای قاچاق باعث می‌شود کالا و خدمات در کانال‌های غیرشفاف و خاکستری عرضه شوند و این مسئله، رقابت‌پذیری را برای ارائه کالا در فضای شفاف محدود می‌کند. نمونه این موضوع حجم بزرگ محصولاتی است که در کانال‌های تلگرامی و اینستاگرامی قابلیت فروش دارند، اما در دیجی‌کالا که پلتفرمی شفاف است عرضه نمی‌شوند.
در حوزه وزارت ارتباطات، مهم‌ترین موضوع اینترنت است. مباحثی مثل پهنای باند، ضریب نفوذ، فیلترینگ، آزاد شدن پلتفرم‌های بزرگ و مهم خارجی مثل اینستاگرام و تلگرام ازجمله خواسته‌های ما و اکثر مردم است.
قرار گرفتن وزارت ارتباطات و معاونت علمی در کنار کسب‌وکارها، به شکلی که مسائل و چالش‌ها را برای آنها حل کنند، از دیگر مطالبات ماست، اما همیشه رویکرد این دو نهاد، سکوت در برابر مشکلات کسب‌وکارهای اقتصاد دیجیتال بوده است.
شهاب جوانمردی، مدیرعامل فناپ:
اگر بخواهم توصیه‌ای به رئیس‌جمهور منتخب در عرصه اقتصاد دیجیتال و فناوری داشته باشم، به دو کلان‌محور اشاره می‌کنم؛ اول اینکه لطفاً نگاه‌شان به عرصه اقتصاد دیجیتال از منظر «بخشی» نباشد؛ زیرا به نظر می‌رسد این نگاه برای ما راهگشا نیست و رئیس‌جمهور باید دو نگاه را در این عرصه همراه خود داشته باشد؛ فناوری را به منزله یک ابزار راهگشا برای مسائل اساسی کشور در نظر بگیرد و به اقتصاد دیجیتال به‌عنوان یک بخش پیشرو، توسعه‌یابنده و ایجادکننده مزیت رقابتی برای کشور نگاه کند. همان‌طور که به اقتصاد یک نگاه گسترده و وسیع دارند، باید به اقتصاد دیجیتال نیز به این شیوه نگاه کنند و موضوع را محدود و بسته نکنند.
کلان‌محور دوم من این است که رئیس‌جمهور نه‌تنها در این مسئله، بلکه در مسائل دیگر نیز باید ابتدا اولویت‌ها، دوم قابلیت‌ها و امکانات و سوم فرصت‌ها را برای یک طرح اقدامی پیش روی خود بگذارد. ما تا زمانی که اولویت‌های کشور برای حل مسائل را استخراج نکنیم و بخواهیم دل‌مان را به برخی مسائل جزئی و حل آنها خوش کنیم، باز هم آن اتفاق جدی در کشور نمی‌افتد؛ ولی اگر اولویت‌های کشور مشخص شود، آن موقع با تمام قوا و با ابزارها و امکاناتی که داریم، می‌توانیم بخش جدی‌تری از منابع را به حل آنها اختصاص دهیم. اولویت‌های ما باید حل مسائل اساسی و کلیدی کشور باشد که دامن‌گیر کشور شده‌‌اند و مهم است که توان‌مان را در این حوزه‌ها به کار بگیریم. بعد از آن باید ببینیم چه قابلیت‌ها و فرصت‌هایی برای حل آن مسئله داریم. برای مثال اگر قابلیت‌ها و فرصت‌هایی در حوزه سرمایه‌های انسانی داریم و مردمان ما فناوری‌‌دوست هستند، یا زیرساخت‌های فناورانه خوبی را در کشور ایجاد کرده‌ایم، علاوه‌بر اینکه باید به مشکلات اساسی مانند تورم، آلودگی، بحران آب و جمعیت بپردازیم، می‌توانیم یک نگاه مکمل امیدزا داشته باشیم تا آن امکانات و فرصت‌ها را در توسعه اشتغال و غیره به کار گیریم.
مازیار نوربخش، رئیس هیئت‌مدیره هوگر:
می‌خواهم به چند موضوع اشاره کنم که آقای پزشکیان باید به آنها توجه کنند: یکی بحث کیفیت اینترنت از منظر سرعت آن است. همچنین لزوم کاهش اختلال‌ها و کاهش یا حذف فیلترینگ‌هایی که انجام شده است. موضوع بعدی که بسیار مهم است، به‌ویژه برای شرکت‌های فناوری اطلاعات‌محور، چالش‌های مربوط به تأمین اجتماعی است که باید حل شوند. موضوع بعدی نیز مربوط به تعدد مجوزها و سختگیری در ارائه مجوزهاست که کارهای شرکت‌ها را ماه‌ها و سال‌ها به تأخیر می‌اندازند. به نظر من اینها از مسائل مهم شرکت‌های فناوری‌محورند که باید به آنها رسیدگی بیشتری شود.
مهرداد ملک‌محمدی، مدیرعامل تاپین:
فیلترینگ یکی از مسائلی است که می‌توان به آن اشاره کرد. همچنین چالش اصلی این حوزه، قانون‌گذاری است. ما نمی‌توانیم واکنش ارگان‌های حاکمیتی درباره فعالیت‌هایمان را پیش‌بینی کنیم و این نهادها کاملاً سلیقه‌ای با ما برخورد می‌کنند. اگر رفتارها شفاف شود و ما در جایگاه بخش خصوصی خواسته‌ها و چهارچوب‌های رگولاتوری را به شکل روشن بدانیم، می‌توانیم با برنامه‌ریزی پیش برویم. در غیر این صورت با بحران‌های لحظه‌ای مواجه می‌شویم که موجب فیلترشدن سیستم‌ها یا سایت‌های ما یا غیراقتصادی شدن فرایندهایمان می‌شود.
برای وزارت ارتباطات فرد خاصی را مدنظر ندارم، ولی پیشنهاد من برای معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری سورنا ستاری است.
شاهین طبری، بنیان‌گذار چارگون:
اکنون بسیاری از درها به روی کشور ما بسته است؛ بنابراین توجه به اقتصاد دیجیتال می‌تواند راهی برای گشایش وضعیت امروز کشورمان باشد.
جواد عامل، مدیرعامل مسیریاب نشان:
رفع کامل محدودیت‌ها در دسترسی آزاد کاربران به اینترنت، حذف اختلالات فراگیر در سیستم موقعیت‌یاب GPS و رفع کاستی‌های قانونی در حوزه امنیت داده‌های کاربران و حریم خصوصی از مطالبات حوزه اقتصاد دیجیتال از دولت آینده است.
امید امین‌زاده، معاون عملیات آبان‌تتر:
تنها درخواستی که می‌توان از دولت جدید داشت این است که به مفاهیم بنیادی اقتصاد رقابتی و بازار آزاد برگردد. اشکال اصلی دولت قبلی مداخله در این بازار و اکوسیستم بود و در گذشته محدودیت‌هایی برای واریز کاربران اعمال شده است. ما انتظار داریم نظام تک‌نرخی ارز را داشته باشیم و مداخله در بازار کنترل شود؛ در نتیجه اگر نگاه دولت این باشد که با کنترل ورود نقدینگی یا انواع محدودیت‌هایی که قرار داده‌اند قیمت ارز را کنترل کنند، طبیعتاً اشتباه بزرگی است و در نهایت نتیجه مدنظر آنها حاصل نمی‌شود. با حذف محدودیت‌ها می‌توانیم کشف قیمت واقعی باشیم و در نهایت قیمت ارز به سمت واقعی و تک‌نرخی شدن در تمام بازارها برود.
نکته دیگر، انحصارهایی است که در شبکه پرداخت لحاظ شده است. این شرکت‌ها باید بتوانند مانند همه شرکت‌های حوزه تجارت الکترونیک و اقتصاد دیجیتال از شبکه پرداخت کشور استفاده کنند و نباید محدود به خدمات پرداخت‌یاری‌ها باشند. دخالت‌‌های دولت در این زمینه باعث ناکارآمدی بازار می‌شود. دولت باید به دنبال حقوق مصرف‌کننده باشد و موضوعاتی مثل پول‌شویی، تأمین مالی تروریسم و غیره را با تنظیم‌گری دنبال کند.
رکن بعدی این است که دولت بتواند تعریفی از مفهوم رمزارز و اشکال مختلف دارایی دیجیتال که در صرافی‌های مختلف در حال مبادله است، داشته باشد. زمانی که درباره تعریف مفهوم آنها به نتیجه برسند، پس از آن می‌توان درباره رگولاتوری این حوزه نیز تصمیم‌گیری کرد.
فاطمه جعفری، مدیرعامل شرکت مدیریت اعتبارات کاریزما:
به‌طور کلی چهار مطالبه از آقای پزشکیان دارم؛ اول، ایفای نقش تسهیلگری و نظارت در اقتصاد و کاهش دیدگاه‌های تنظیم‌گری بازار و قیمت‌گذاری دستوری. دوم، هموار کردن زمین بازی اقتصادی برای همه بازیگران با افزایش شفافیت اقتصادی، حذف رانت‌ها و امکان توسعه بخش خصوصی با کوچک کردن دولت. سوم، استفاده از توان و ظرفیت بازار سرمایه و بخش خصوصی برای تأمین منابع پروژه‌های ملی و زیرساخت‌های اصلی کشور و چهارم، برطرف کردن ریسک سیستماتیک و سیاسی از بازار با ایجاد ثبات سیاست‌گذاری‌های اقتصادی.
امین خادمی‌واحد، مدیرعامل اقساط‌مارکت:
به نظر من دولت مسعود پزشکیان باید به تسهیل مسیر توسعه لندتک‌ها و ارائه تسهیلات ارزان به حوزه BNPL بپردازد. لندتک‌ها نقش مهمی در توسعه فراگیری مالی و افزایش قدرت خرید مردم دارند و باید بتوانند رشد کنند.
