عصر تراکنش ۹۳؛ سید مصطفی پاکزادیان، مدیرعامل شرکت معتمد همراه فن آوا / یک نظام مالیاتی کارآمد و شفاف، نقشی اساسی در رشد اقتصادی، توسعه پایدار و تأمین منابع مالی دولت ایفا می‌کند. در عصری که محیط اقتصادی و فناوری به‌سرعت در حال تحول است، ساختار مالیاتی کشور نیز باید به‌طور مستمر به‌روز و بهینه‌سازی شود. در سال‌های اخیر، فعالان اقتصادی و متخصصان مالیاتی با چالش‌هایی در زمینه نظارت و انطباق مواجه بوده‌اند که بر کارآمدی و شفافیت نظام مالیاتی تأثیر گذاشته است.
در حالی که نظام مالیاتی کشور در مسیر بهبود و ارتقای شفافیت حرکت می‌کند، برخی جنبه‌های نظارتی هنوز نیازمند اصلاح و بهینه‌سازی هستند. از جمله مهم‌ترین این چالش‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
هماهنگی در اجرای مقررات: بهبود فرایندهای اجرایی و تسهیل درک قوانین توسط مؤدیان مالیاتی از جمله موضوعاتی است که می‌تواند انطباق مالیاتی را ساده‌تر کند.
افزایش شفافیت و دسترسی به اطلاعات: توسعه بسترهای اطلاعاتی و ارتقای سازوکارهای اطلاع‌رسانی می‌تواند به بهبود تعامل میان مؤدیان و سازمان‌های مالیاتی کمک کند.
تحول دیجیتال در نظام مالیاتی: پیشرفت در دیجیتالی‌سازی فرایندها، نیازمند هماهنگی بیشتر میان بخش‌های مختلف اقتصادی و مالیاتی است تا بهره‌وری افزایش یابد.
بهینه‌سازی فرایندهای حل اختلاف مالیاتی: تسریع و تسهیل روند رسیدگی به پرونده‌های مالیاتی از طریق تقویت زیرساخت‌های دیجیتال و رویه‌های استاندارد می‌تواند گامی مهم در افزایش رضایت مؤدیان باشد.
این موارد نشان می‌دهد که با اصلاحات مناسب و بهره‌گیری هدفمند از فناوری، می‌توان فرایندهای مالیاتی را کارآمدتر ساخت و انطباق را تسهیل کرد.
راهکارها و بهترین تجارب جهانی
برای بهبود روندهای مالیاتی و افزایش کارایی نظام مالیاتی، استفاده از تجارب بین‌المللی موفق و فناوری‌های نوین ضروری است. راه‌حل‌هایی که می‌توانند مؤثر واقع شوند عبارتند از:
توسعه چهارچوب‌های اجرایی پایدار: ایجاد رویه‌های استاندارد و پیش‌بینی‌پذیر می‌تواند به کاهش پیچیدگی‌ها و افزایش همکاری میان مؤدیان و سازمان‌های مالیاتی کمک کند.
گسترش شفافیت و اطلاع‌رسانی دقیق: تدوین دستورالعمل‌های روشن و بهره‌گیری از سامانه‌های هوشمند می‌تواند درک بهتر مقررات را برای مؤدیان تسهیل کند.
استفاده از فناوری‌های نوین در نظام مالیاتی: کشورهای موفق با بهره‌گیری از فناوری‌های هوشمند در مالیات، توانسته‌اند فرایندهای خود را بهینه‌سازی کنند. این رویکرد می‌تواند در کشور ما نیز مورد استفاده قرار گیرد.
بهبود فرایندهای حل اختلاف مالیاتی: بهره‌گیری از سازوکارهای دیجیتال و نهادهای تخصصی برای حل اختلافات مالیاتی می‌تواند کارایی رسیدگی‌ها را افزایش دهد و تعامل میان مؤدیان و سازمان‌های مالیاتی را بهبود بخشد.
چشم‌انداز ۱۴۰۴: آینده‌ای هوشمند برای مالیات
در افق ۱۴۰۴، انتظار می‌رود نظام مالیاتی کشور به ساختاری منعطف، داده‌محور و شفاف تبدیل شود که بتواند با حمایت از فعالیت‌های اقتصادی، تأمین مالی پایدار دولت را تضمین کند. برای تحقق این چشم‌انداز، اقدامات زیر ضروری است:
بهینه‌سازی ساختارهای مالیاتی برای توسعه اقتصادی: ایجاد تعادل میان حمایت از کسب‌وکارها و افزایش درآمدهای مالیاتی از طریق روش‌های مدرن و کارآمد.
تحول دیجیتال و هوشمندسازی نظام مالیاتی: بهره‌گیری از فناوری‌های نوین برای بهبود فرایندهای مالیاتی و افزایش شفافیت.
تقویت مشوق‌های مالیاتی هدفمند: طراحی مکانیزم‌های تشویقی برای افزایش همکاری مؤدیان و کاهش فشار مالیاتی بر کسب‌وکارهای کوچک.
افزایش همکاری میان دولت، متخصصان مالیاتی و بخش خصوصی: مشارکت فعال همه ذی‌نفعان در فرایند سیاست‌گذاری مالیاتی می‌تواند به کارآمدی بیشتر نظام مالیاتی منجر شود.
متخصصان مالیاتی و کسب‌وکارها می‌توانند با به‌روز نگه‌داشتن دانش خود و بهره‌گیری از فناوری‌های جدید، نقش مهمی در تحول نظام مالیاتی ایفا کنند.
نتیجه‌گیری
نظام مالیاتی کشور در مسیر بهینه‌سازی و افزایش کارایی قرار دارد و با اصلاحات مناسب، می‌توان چالش‌های موجود را مدیریت کرد. شفافیت بیشتر، بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و تعامل مستمر میان دولت و فعالان اقتصادی، از جمله عوامل کلیدی برای ارتقای سیستم مالیاتی است.
آینده مالیات در کشور به همکاری مؤثر میان سیاست‌گذاران، متخصصان مالیاتی و فعالان اقتصادی بستگی دارد. با رویکردی مبتنی بر داده، اجرای اصلاحات ساختاری و افزایش شفافیت، می‌توان به یک نظام مالیاتی پایدار و کارآمد دست یافت که هم برای دولت و هم برای مؤدیان مزایای متعددی به همراه داشته باشد.
