عصر تراکنش ۶۳ / به احتمال زیاد اگر آتش‌سوزی ۲۰۲۰-۲۰۱۹ استرالیا اتفاق نمی‌افتاد، نوشتار حاضر به نکته‌ای تاریخی یا مرور شاخص‌های مطلوب توسعه در این کشور اختصاص پیدا می‌کرد، اما حالا همه‌چیز دچار تغییر شده است. این آتش‌سوزی مهیب در بخش‌های جنوب شرق استرالیا یعنی ایالت نیو‌ساوت‌ولز، استرالیای جنوبی، ویکتوریا، کوئینزلند و استرالیای غربی به نقطه‌عطفی در طرز تلقی و بینش مردم و نخبگان استرالیایی پیرامون آینده این کشور بدل شد.
وسعت این آتش‌سوزی تا تاریخ ششم ژانویه ۲۰۲۰، ۸٫۴ میلیون هکتار تخمین زده شده است؛ آتش‌سوزی‌ای که به مرگ بیش از یک میلیارد جاندار و انقراض بیش از ۳۰ گونه گیاهی و جانوری منتهی شد. بله! یک میلیارد جاندار. این رویداد آخرالزمانی، به‌علاوه برانگیختن خشم عمومی نسبت به سیاست‌های تغییرات آبوهوایی «اسکات موریسون»، نخست‌وزیر، نگاه بسیاری را در این کشور متوجه ابرچالش‌های آینده کرد. ابرچالش‌هایی که همواره در سال‌های اخیر کم‌اهمیت تلقی شده یا سعی شده فوریت و ضرورت آنها انکار شود.
ابرچالش‌های استرالیا
هر پنج سال یک بار، خزانه‌داری استرالیا گزارش آینده‌پژوهانه جالبی را منتشر می‌کند: «اقتصاد و بودجه در ۴۰ سال آینده چگونه خواهد بود؟» در این گزارش، به سه ابرچالش اشاره شده که موجب دگرگونی اساسی در استرالیا خواهند شد.
نقطه شروع تحلیل وزارت خزانه‌داری تغییرات آبوهوایی است؛ حرکتی جهانی که برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای شکل گرفته، به‌طوری که احتمالاً استرالیا به گذار از اقتصاد کربنی نیاز پیدا خواهد کرد؛ گذاری که بر اساس آن «برخی بخش‌ها باید با کاهش تقاضا برای صادرات سازگار شوند، در حالی که فرصت‌های جدیدی در بخش‌های دیگر به وجود می‌آید».
مسئله فقط کاهش شدیدی درآمدهای استرالیا از صادرات زغال‌سنگ و ال‌ان‌جی نیست. گرمایش زمین نیز به‌شدت این کشور را درگیر بحران‌های زیست‌محیطی ویرانگر خواهد کرد. استرالیا اکنون ۱.۴ درجه سانتی‌گراد گرم‌تر از دمای متوسط جهانی در دوران پیش از صنعتی‌شدن است. در واقع، دمای بالا، میزان رطوبت پایین، بارش کم باران و بادهای شدید، یعنی آتش‌سوزی‌های تکرارشونده گسترده.
ابرچالش دوم با پیری جمعیت در ارتباط است. بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۰ و ۲۰۶۰ تا ۲۰۶۱، تعداد استرالیایی‌های ۶۵ساله و بالاتر دوبرابر خواهد شد و به ۸.۹ میلیون نفر می‌رسد. ابرچالش سوم به تهدیدات ژئوپلیتیکی چین بازمی‌گردد که با گذشت زمان مدام بر دامنه آنها افزوده خواهد شد. مقابله با این تهدیدات نیازمند بازنگری اساسی در راهبردهای کلان امنیتی-نظامی است.
تاریخچه دلار استرالیا
دلار استرالیا (نشانه: $، اختصار:AUD) واحد پول استرالیا و قلمروهای خارجی آن شامل جزیره کریسمس، جزایر کوکوس (کیلینگ) و جزیره نورفلک است. این دلار همچنین به‌طور رسمی توسط سه کشور مستقل جزیره اقیانوس آرام به‌عنوان واحد پولی استفاده می‌شود؛ کیریباتی، نائورو و تووالو.
دلار استرالیا در ۱۴ فوریه ۱۹۶۶ برای جایگزینی پوند استرالیا با نرخ تبدیل دو دلار به یک پوند معرفی شد. در سال ۲۰۱۶، دلار استرالیا پنجمین ارز پرمعامله در بازارهای مالی جهانی بود و ۶.۹ درصد از سهم روزانه جهان را به خود اختصاص داد. در همان سال، ۷۱.۱۲ میلیارد دلار استرالیا، یا ۲۹۳۲ دلار استرالیا به ازای هر نفر در این کشور در گردش بود.
قبل از پذیرش دلار فعلی استرالیا در سال ۱۹۶۶ واحد پول این کشور پوند استرالیا بود که مانند پوند استرلینگ انگلیس به ۲۰ شیلینگ و هر شیلینگ به ۱۲ پنی تقسیم می‌شد. پوند استرالیا در سال ۱۹۱۰ با نرخ برابری یک پوند= ۱ پوند انگلیس معرفی شد تا اینکه در سال ۱۹۳۱ ارزش آن به یک پوند= ۰.۸ پوند انگلیس یا ۱۶ شیلینگ کاهش یافت.
در سال ۱۹۰۲، کمیته‌ای منتخب از مجلس نمایندگان، به ریاست «جرج ادواردز»، توصیه کرد که استرالیا یک ارز اعشاری را بر اساس تقسیم یک پوند به ۱۰ فلورین و یک فلورین به ۱۰۰ سنت تصویب کند. در سال ۱۹۳۷، کمیسیون سلطنتی بانکداری که توسط دولت «جورزف لیون» منصوب شدند، توصیه کرد که استرالیا «یک سیستم ضرب سکه اعشاری، بر اساس تقسیم پوند استرالیا به ۱۰۰۰ قسمت» اتخاذ کند.
پذیرش دلار
پوند استرالیا با دلار استرالیا در ۱۴ فوریه ۱۹۶۶ با نرخ تبدیل دو دلار استرالیا= یک پوند جایگزین شد. از آنجایی که استرالیا هنوز بخشی از منطقه استرلینگ مبادلات ثابت بود، نرخ مبادله به پوند استرلینگ بر اساس نرخ یک دلار استرالیا= هشت شیلینگ بریتانیا (یا یک پوند انگلیس= ۲.۵۰ دلار استرالیا و به عبارتی یک پوند انگلیس= ۲.۸۰ دلار آمریکا) ثابت شد. در سال ۱۹۶۷، زمانی که پوند استرلینگ در برابر دلار آمریکا از ۲.۸۰ دلار آمریکا به ۲.۴۰ دلار آمریکا کاهش یافت، استرالیا عملاً منطقه استرلینگ را ترک کرد، اما تصمیم گرفت پیوند خود را با دلار آمریکا بر اساس یک دلار استرالیا= ۱.۱۲ دلار آمریکا حفظ کند (از این رو ارزش آن در مقابل پوند استرلینگ افزایش یافت).
اولین نسخه‌های کاغذی دلار استرالیا در سال ۱۹۶۶ منتشر شد. اسکناس‌های ۱، ۲، ۱۰ و ۲۰ دلاری معادل‌های دقیقی در اسکناس‌های پوند سابق داشتند. اسکناس ۵دلاری در سال ۱۹۶۷، ۵۰دلاری در سال ۱۹۷۳ و ۱۰۰دلاری در سال ۱۹۸۴ منتشر شدند.
اسکناس ۵۰ دلاری و بازتاب استرالیا
در میان اسکناس‌های ۵، ۱۰، ۲۰، ۵۰ و ۱۰۰دلاری، به نظر می‌رسد اسکناس ۵۰دلاری بهتر و بیشتر تاریخ، فرهنگ و سیاست استرالیا را بازتاب می‌دهد. در واقع، این اسکناس شرح کشورشدن استرالیا و تلاش آن از رهگذر شاعران، نویسندگان و کنشگران پیشرو برای رسیدن به هویتی متمایز از امپراتوری بریتانیای کبیر را نشان می‌دهد.
روی این اسکناس«دیوید نگونایتپونی»، معروف به «دیوید اونایپون»، از بومیان استرالیا و متعلق به قوم نگاریندری بود. او واعظ، مخترع و نویسنده بود. کار کارستان اونایپون و دلیل ماندگاری او در تاریخ استرالیا، شکستن بسیاری از کلیشه‌ها در مورد بومیان استرالیا و نزدیک‌کردن جوامع بومی به مردمان مهاجر در اوج بدفهمی‌ها و ناملایمات بود. اونایپون شخصیتی چندوجهی و همه‌فن‌حریف داشت. او پنج سال تلاش کرد تا یک ماشین حرکت دائمی درست کند. به گفته برخی منابع، او برای ۱۹ اختراع به‌طور موقت حق اختراع گرفت، اما قادر نبود هیچ‌یک از اختراعات خود را به‌طور کامل ثبت کند. بین سال‌های ۱۹۱۰ و ۱۹۴۴ او دستگاه‌های مختلفی مانند یک دستگاه ضدگرانشی، یک چرخ چندشعاعی و یک ماشین پشم‌چینی اختراع کرد. اختراعات دیگر شامل یک موتور گریز از مرکز و یک پیشران مکانیکی بود. اونایپون به لئوناردو داوینچی استرالیا مشهور شد.
اونایپون نخستین نویسنده بومی بود که در اوایل دهه ۱۹۲۰ توسط دانشگاه آدلاید مأمور شد کتابی در مورد افسانه‌های بومیان جمع‌آوری کند. از سال ۱۹۲۴ به بعد او مقالات متعددی در مورد بومیان برای روزنامه سیدنی دیلی‌تلگراف نوشت. او سه کتابچه کوتاه از داستان‌های بومیان را در سال‌های ۱۹۲۷، ۱۹۲۸ و ۱۹۲۹ منتشر کرد. اونایپون همچنین درگیر مسائل سیاسی پیرامون امور بومیان بود و از حامیان سرسخت خودمختاری آنها محسوب می‌شد.
پشت اسکناس ۵۰ دلاری استرالیا، چهره «ادیت دیرکسی کوان»، اصلاح‌طلب اجتماعی و فعال حقوق و رفاه زنان و کودکان استرالیایی به چشم می‌خورد. او بیشتر به‌عنوان اولین زن استرالیایی شناخته می‌شود که در مقام نماینده مجلس خدمت کرده است.
در سال ۱۸۹۴، کوان یکی از بنیان‌گذاران باشگاه کاراکاتا، نخستین باشگاه اجتماعی زنان در استرالیا بود. او در جنبش حق رأی زنان نقشی برجسته ایفا کرد. کوان همچنین از مدافعان برجسته آموزش عمومی و حقوق کودکان (به‌ویژه آنهایی که از مادران مجرد متولد می‌شدند) بود. او در سال ۱۹۰۶ به تأسیس انجمن حمایت از کودکان کمک کرد که لابی‌های آن به ایجاد دادگاه کودکان در سال بعد منجر شد. کوان یکی از مؤسسان انجمن خدمات زنان در سال ۱۹۰۹ بود و در سال ۱۹۱۱ بانی تأسیس شعبه ایالتی شورای ملی زنان شد.
کوان در سال ۱۹۱۵ قاضی دادگاه کودکان و در سال ۱۹۲۰ قاضی صلح شد. در سال ۱۹۲۱، کوان به‌عنوان عضو حزب ناسیونالیست در مجلس قانون‌گذاری استرالیای غربی انتخاب شد و به نخستین نماینده زن در پارلمان استرالیا بدل شد.
خیلی دور، خیلی نزدیک
همان‌طور که گفته شد، آینده استرالیا با سه ابرچالش تغییرات آبوهوایی، پیری جمعیت و تهدیدات ژئوپلیتیکی چین پیوند خورده است. مشکل کار اینجاست که ابرچالش اول و سوم، جدای عزم داخلی و اصلاحات اساسی، نیازمند همکاری جهانی، دست‌کم با متحدان این کشور است. اگر استرالیا موفق به حل این چالش‌ها شود، به یکی از قدرت‌های جهانی بدل خواهد شد؛ در غیر این صورت افول کرده و جایگاهی مانند زلاندنو خواهد داشت.
جهت مشاهده فایل باکیفیت تصویر زیر، اینجا را کلیک کنید
[…] کار کارستان اونایپون / استرالیا به روایت اسکناس ۵۰ دلار… […]