عصر تراکنش ۹۴؛ میناوالی،مدیرمسئول ماهنامه عصر تراکنش / فین‌تک با استفاده از فناوری و ارائه خدمات نوآورانه کمک کرده است اثربخشی ابزارهای مالی افزایش یابد؛ اما در مسیر سرمایه‌گذاری برای تولید، فین‌تک چه کمکی می‌تواند بکند؟ و چرا کرادفاندینگ یا تأمین مالی جمعی را می‌توان مهم‌ترین دستاورد فین‌تک در این مسیر دانست؟
کرادفاندینگ؛ ابزاری برای توسعه اقتصادی
کرادفاندینگ یا تأمین مالی جمعی با امکانات و تسهیلاتی که ایجاد کرده است در سال‌های اخیر به یکی از ابزارهای نوین و اثربخش در توسعه اقتصادی ایران تبدیل شده، به‌ویژه با توجه به شعار سال ۱۴۰۴ که بر سرمایه‌گذاری برای تولید تأکید دارد. اما کرادفاندینگ دقیقاً چه نقشی در اقتصاد ایران ایفا می‌کند؟
۱. تأمین مالی برای کسب‌وکارها، به‌ویژه SMEها و استارتاپ‌ها
کرادفاندینگ به کسب‌وکارهای کوچک، نوپا و دانش‌بنیان کمک می‌کند تا بدون نیاز به دریافت وام یا انتشار اوراق سنتی، سرمایه مورد نیاز خود را جذب کنند؛ چه برای اجرای طرح‌های جدید، چه تأمین مواد اولیه یا خرید تجهیزات. این امر، زمینه‌ساز راه‌اندازی کسب‌وکارهای جدید و توسعه فعالیت‌های موجود است.
۲. هدایت سرمایه‌های خرد به سمت تولید
سرمایه‌های خرد مردمی که ممکن است در بازارهای غیرمولد باقی بمانند، از طریق پلتفرم‌های آنلاین کرادفاندینگ به پروژه‌های تولیدی و خدماتی هدایت می‌شوند. این سازوکار، به شکلی مؤثر جریان نقدینگی را به سمت تولید سوق می‌دهد.
۳. دسترسی گسترده به فرصت‌های سرمایه‌گذاری
کرادفاندینگ به افراد امکان می‌دهد در طرح‌های متنوعی از صنایع مختلف (مانند دارو، فناوری اطلاعات، کشاورزی، هنر و غیره) مشارکت کنند. حداقل سرمایه‌گذاری پایین، باعث شده این ابزار برای طیف وسیعی از مردم قابل‌دسترس باشد.
۴. شفافیت و نظارت
در ایران، فعالیت سکوهای کرادفاندینگ تحت نظارت فرابورس و با مجوز رسمی انجام می‌شود. طرح‌ها توسط نهادهای عامل مانند شرکت‌های تأمین سرمایه و کارگزاری‌ها ارزیابی می‌شوند. برخی پلتفرم‌ها نیز با ارائه تضمین اصل سرمایه یا امکان بازخرید گواهی مشارکت، ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش می‌دهند.
۵. رشد بازار و جذب نقدینگی
اگرچه بازار کرادفاندینگ در ایران نوپاست، اما در حال رشد است. تا زمستان ۱۴۰۲، بیش از ۴ همت از طریق این سکوها برای کسب‌وکارهای مختلف تأمین مالی شده و تعداد سکوهای دارای مجوز به ۴۷ مورد رسیده است.
کرادفاندینگ و شعار سال ۱۴۰۴
رهبر انقلاب در پیام نوروزی، سرمایه‌گذاری برای تولید را یکی از الزامات حیاتی برای بهبود وضعیت اقتصادی و معیشت مردم دانستند و بر نقش مردم در به‌کارگیری سرمایه‌های خرد و کلان در این مسیر تأکید کردند. در همین راستا، کرادفاندینگ می‌تواند نقشی محوری ایفا کند. اما کرادفاندینگ چگونه می‌تواند به تحقق شعار سال کمک کند؟
هدایت مؤثر سرمایه‌های مردمی به تولید: کرادفاندینگ ابزاری عملی برای تبدیل شعار به عمل است؛ با شناسایی ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری و هدایت منابع مالی به طرح‌های تولیدی.
افزایش حجم تأمین مالی تولیدی: انتظار می‌رود تمرکز پلتفرم‌ها بر معرفی و تأمین مالی پروژه‌های تولیدی (صنعتی، کشاورزی، دانش‌بنیان و غیره) بیشتر شود.
جذابیت برای سرمایه‌گذاران خرد: میانگین بازدهی بالای طرح‌های کرادفاندینگ (مانند ۳۳.۸ درصد در سال ۱۴۰۲) و امکان ورود با مبالغ کم، این ابزار را برای عموم مردم جذاب کرده است.
حمایت و تسهیلگری نهادهای حاکمیتی: تقویت چارچوب‌های نظارتی توسط فرابورس، بانک مرکزی و سایر نهادها، می‌تواند اعتماد عمومی را افزایش داده و زمینه رشد این بازار را فراهم کند.
آینده بهتر با کرادفاندینگ
کرادفاندینگ در ایران، ابزاری نو اما آینده‌دار است که با هدایت سرمایه‌های مردمی به سمت تولید، می‌تواند نقش مهمی در توسعه اقتصادی ایفا کند. در سالی که سرمایه‌گذاری برای تولید به عنوان شعار ملی تعیین شده، می‌توان انتظار داشت این ابزار بیش از پیش در کانون توجه قرار گیرد و زمینه مشارکت گسترده مردم در تقویت بنیان‌های تولید کشور را ایجاد کند.
ما در ماهنامه عصر تراکنش آماده‌ایم دیدگاه‌های کارشناسان، فعالان فین‌تک و صاحبان کسب‌وکارها را درخصوص راهکارهای توسعه کرادفاندینگ و رفع موانع آن منتشر کنیم؛ به امید آنکه با هم‌افزایی بیشتر، ظرفیت این ابزار برای تحقق شعار سال و توسعه اقتصاد ایران به شکلی کامل فعال شود.
