به‌دنبال جذب سرمایه‌گذار استراتژیک هستیم
سعید قدوسی‌نژاد، مدیرعامل فینوتک درباره برنامه‌های این شرکت در سال جدید می‌گوید
عکس: نسیم اعتمادی
عصر تراکنش ۶۷ / فینوتک که یکی از بال‌های نوآوری باز ارتباط فرداست، فعالیت خود را از سال ۱۳۹۵ با ارائه ۱۲ وب‌سرویس بانکی آغاز کرد و اکنون بیش از ۲۰۰ وب‌سرویس بانکی و غیربانکی به کسب‌وکارها ارائه می‌دهد. سعید قدوسی‌نژاد، مدیرعامل فینوتک می‌گوید که سال ۱۴۰۱ برای کسب‌وکارهای اقتصاد دیجیتال ایران، سال سختی بوده و بسیاری از آنها در نیمه دوم سال متضرر شده‌اند.
با این حال فینوتک با تمرکز بر بهبود کیفیت ارائه خدمات، متنوع‌سازی سبد محصولات، ارائه سرویس‌های پیامکی، پشتیبانی، دایرکت‌دبیت و تعمیم منطق احراز هویت دیجیتال به سایر حوزه‌ها سر پا مانده است. او فضای حاکم بر کشور را بی‌ثبات و آشفته می‌داند و معتقد است در چنین وضعیتی افراد و شرکت‌ها انگیزه خود را از دست می‌دهند و نه‌تنها بازیگران جدیدی به بازار اضافه نمی‌شوند، بلکه بازیگران کنونی نیز برای بقای کسب‌وکارشان با مشکل تأمین نیروی انسانی، تأمین مالی و همچنین ابهام در رگولاتوری روبه‌رو می‌شوند.
او مزیت رقابتی فینوتک را مشتری‌محوری‌اش می‌داند و بیان می‌کند که مالک داده‌های بانکی، کاربران نهایی هستند و کسب‌وکارها نباید بدون اخذ اجازه از آنها استفاده کنند. قدوسی‌نژاد اولویت اصلی فینوتک در سال جدید را حفظ حیات آن می‌داند و می‌گوید که در سال جدید به‌دنبال جذب سرمایه‌گذار استراتژیک هستند. در ادامه گزارشی از گفت‌وگوی عصر تراکنش با او را می‌خوانید.
روزهای سخت اقتصاد دیجیتال ایران
اقتصاد دیجیتال ایران در سال ۱۴۰۱ روزهای سختی را سپری کرد. نیمه دوم سال به‌دلیل محدودیت‌های اعمال‌شده بر اینترنت، تحمیل‌‌کننده ضرر و زیان‌های مالی بسیاری بود و بسیاری از کسب‌وکارهای این حوزه را از برنامه‌هایشان عقب انداخت. علاوه بر این، فضای عمومی حاکم بر جامعه نیز به لحاظ اجتماعی-سیاسی آشفته بود و دست‌ودل افراد به کار کردن نمی‌رفت. سعید قدوسی‌نژاد، مدیرعامل فینوتک با اشاره به این مسئله می‌گوید: «با وجود مشکلات فراوانی که حادث شد، ما تمام تلاش‌مان را کردیم تا سرویس‌هایمان را تنوع ببخشیم و علاوه بر ارائه خدمات متنوع به دیگران، به لحاظ کسب‌وکاری نیز به یک گروه خاص از مشتریان وابسته نباشیم. همین اقدام ما باعث شد که با سقوط برخی بخش‌های بازار، سر پا بمانیم و حتی در برخی بخش‌ها نیز رشد بیشتری نسبت به قبل داشتیم. اما اگر شرایط محیطی فراهم بود، عملکردمان بهتر می‌شد و از پتانسیل‌های بالقوه بازار فین‌تک ایران استفاده بیشتری می‌کردیم.»
فینوتک در سالی که گذشت، ارائه‌دهنده چند سرویس جزئی و بزرگ بوده است. قدوسی‌نژاد درباره این سرویس‌ها توضیح می‌دهد: «سرویس‌های بزرگ دردسرهای بیشتری دارند و برخی از آنها هنوز به بازار نرسیده‌اند. سرویس افتتاح حساب غیرحضوری یکی از سرویس‌هایی است که وقت زیادی صرف آن کردیم. فلسفه وجودی این سرویس این است که بانک‌ها بتوانند روی اپ یا سایتی که متعلق به خودشان نیست، جذب کاربر و افتتاح حساب داشته باشند. در واقع مشتری این سرویس بانک‌ها و شرکت‌های ثالث هستند.
همچنین روی سرویس پیامک و اضافه‌کردن بانک‌ها نیز وقت گذاشتیم و یکسری اقدامات داخلی نیز انجام دادیم؛ برای مثال بهبود مستندهای فنی و مانیتورینگ. علاوه بر این، بخش جدیدی به بخش پشتیبانی اضافه کردیم که در صورت نیاز مشتریان، پرسنل ما بتوانند به سیستم آنها متصل شوند و خدمت مورد نیاز را دریافت کنند. علاوه بر این پنلی را ایجاد کرده‌ایم که مشتریانی که توسعه‌دهنده ندارند، بتوانند از سرویس‌های عمومی ما استفاده کنند. این پنل برای کارگزاری‌های بورس، شرکت‌های بیمه و لیزینگ‌ها طراحی شده و دیگران هم می‌توانند از آن استفاده کنند. روی سرویس‌های مربوط به چک نیز کار کرده‌ایم و در حال حاضر فروشگاه‌هایی که فروش اقساطی دارند، می‌توانند از سرویس‌های صیاد استفاده کنند. همچنین با شرکت‌های OMS بورس، مانند رایان همافزا و صحرا قرارداد بسته‌ایم و هم‌اکنون صندوق‌های بورس می‌توانند تسویه‌هایشان را روی پنل رایان همافزا انجام دهند.»
مالک اصلی دیتا؛ کاربر نهایی
سیستم احراز هویت دیجیتال یکی از سرویس‌های اصلی است که فینوتک وقت زیادی را برای طراحی و بهبود آن صرف کرده است. بنا بر صحبت‌های قدوسی‌نژاد، این سیستم سه ویژگی کلیدی دارد که شامل عدم دخالت صد درصدی انسان، قابلیت ارائه در بستر شرکت‌های ثالث و پاسخگویی آنی می‌شود. به نظر او، ارائه سیستم احراز هویت دیجیتال در بستر اپ‌ها و سایت‌های ثالث، ویژگی بسیار مهمی است که هر جایی را که کاربر حضور داشته باشد، به شعبه بانک تبدیل می‌کند و دیگر لازم نیست بانک‌ها از مشتریان خود بخواهند که عضو باشگاه مشتریان شوند، از وب‌سایت و نرم‌افزارهای آنها استفاده کرده یا به‌صورت حضوری به بانک مراجعه کنند. این سرویس برای بانک‌های کوچکی که توان افزایش شعب فیزیکی خود را ندارند، کارآمد است.
قدوسی‌نژاد درباره تعمیم منطق این سرویس به حوزه‌های دیگر می‌گوید: «همین منطق را می‌توان به سایر حوزه‌ها نیز تعمیم داد؛ سرویس اعتبار یا وام در محل دقیقاً از همین منطق پیروی می‌کند و به فرد این امکان را می‌دهد که در همان محلی که خرید خود را انجام می‌دهد، وام بگیرد. از این منطق برای بهبود روندهای هلث‌تک‌ها نیز می‌توان بهره برد؛ می‌توان همین کاری را که با دیتابیس‌های بانک انجام می‌دهیم، با داده‌های دیگر نیز انجام داد و با اخذ اجازه از کاربران برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات‌شان با کسب‌وکارها، به خلق ارزش‌های جدید دست زد. اگر این اتفاق بیفتد، می‌توان از مفاهیمی مانند دیتای سلامت افراد، دیتای اعتباری افراد و امثالهم صحبت کرد.
کاربر نهایی، مالک داده است و هر کسی که بخواهد این اطلاعات را در اختیار داشته باشد، باید از کاربر نهایی اجازه بگیرد و این اخذ اجازه، هسته اصلی فینوتک است. مثال آن دایرکت‌دبیت است، به این معنی که اگر فردی بخواهد به‌صورت تکرارشونده از حساب بانکی‌اش به یک کسب‌وکار مشخص پول واریز کند، مالک اصلی دسترسی به حساب، خودش است و باید اجازه بدهد.»
قانون بد؛ بدتر از بی‌قانونی
رگولاتوری، جذب و نگهداشت نیروی انسانی، وضعیت بی‌ثبات اقتصادی و نارضایتی‌های اجتماعی از جمله مسائلی است که اقتصاد ایران را با چالش روبه‌رو کرده است. مدیرعامل فینوتک به این موارد اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد که رگولاتورهای اروپایی رویکرد توسعه‌محور دارند و معمولاً استانداردهای کارآمدی وضع می‌کنند. در واقع ناظر و بسترساز هستند، اما رگولاتورهای ایرانی معمولاً سلیقه‌ای و با نگاهِ بخشی رفتار می‌کنند. علاوه بر این، به جای اینکه به توسعه کسب‌وکارهای اقتصاد دیجیتال ایران کمک کنند، معمولاً در نهایت مانع پیشرفت آنها می‌شوند و با تصویب قوانین محدودکننده، انگیزه بازیگران حوزه‌های مختلف آن را کاهش می‌دهند.
او اضافه می‌کند که از بین رفتن انگیزه باعث افزایش نرخ مهاجرت متخصصان می‌شود و شرکت‌ها برای تأمین نیروی کار خود به مشکل برمی‌خورند: «در چنین وضعیتی افرادی که قصد ورود به بازار را دارند نیز ریسک نمی‌کنند و رقابت شکل نمی‌گیرد. در نتیجه کسب‌وکارهای فعال برای بهبود روندها و محصولات خود تلاش مضاعف نمی‌کنند.»
قدوسی‌نژاد وضعیت کنونی کشور را نابسامان می‌داند و معتقد است با چنین وضعیتی تنها می‌توان به بقا فکر کرد و برنامه‌ریزی برای آینده بسیار دشوار است و اگر در روی همین پاشنه بچرخد، بسیاری از کسب‌وکارهای B2B ورشکست می‌شوند، زیرا وقتی مشتریان‌شان کار نکنند، آنها نیز امکان کسب درآمد و پیشرفت ندارند. او می‌گوید: «قانون بد، بدتر از بی‌قانونی است و موجب ترویج قانون‌گریزی می‌شود.»
مشتری‌محوری؛ مزیت رقابتی فینوتک
مدیرعامل فینوتک بر این باور است که صنعت بانکداری باز در ایران به بلوغ نرسیده و جای رشد زیادی دارد. به همین علت آن فضای رقابتی که باید، شکل نگرفته و نمی‌توان در چنین فضایی از مزیت رقابتی فینوتک در مقایسه با دیگران و همچنین سهم آن از بازار صحبت کرد. او بیان می‌کند: «تصور ما این است که روحیه مشتری‌محوری به ما کمک می‌کند تا با شناخت بهتر نیازهای مشتریان خدمات خود را گسترش دهیم و بین افزایش تعداد مشتریان و ارتقای کیفیت خدمات‌مان، گزینه دوم را انتخاب کنیم.»
اولویت با بقاست
اولویت اصلی ما در سال ۱۴۰۲ بقا و پایداری کسب‌وکار است. این جمله‌ای است که مدیرعامل فینوتک بر آن تأکید می‌کند و می‌گوید: «به نظر می‌رسد سال جدید نیز سال سختی خواهد بود و در چنین وضعیتی اثرگذاری و خلق ارزش دشوار می‌شود. اولویت اصلی ما در سال ۱۴۰۲ تلاش برای حفظ داشته‌هایمان است تا حداقل بتوانیم به حیات خود ادامه دهیم. باید چابک‌تر شویم و با پیوستن به بازارهای جدیدی که وابستگی کمتری به شرایط محیطی دارند، دامنه فعالیت‌های خود را گسترش دهیم. فینوتک در سال گذشته عملکرد خوبی داشته و سود‌ده بوده است.
ما برای آنچه امروز هستیم تلاش‌های زیادی کرده‌ایم و دل‌مان می‌خواهد استقلال مالی و عملکردی خود را حفظ کنیم. یکی از اقدامات ما در سال جدید، تلاش برای جذب سرمایه‌گذار استراتژیک خواهد بود تا بتوانیم زمینه‌های فعالیت جدیدی فراهم کنیم و اهداف بزرگ‌تری را برای آینده در نظر بگیریم. علاوه بر این بر آنیم از طریق تعامل با نهادهای حکومتی، داده‌های بزرگ حکومتی را هم باز کنیم و دامنه خدمات فینوتک را گسترش دهیم. این کار می‌تواند زمینه توسعه کسب‌وکارهای زیادی را فراهم کند.»
