آیا فین‌تک 2.0 در ایران پا می‌گیرد؟
با رشد بخش‌های گوناگون فین‌تک اکنون مشتریان به کانالی یکپارچه برای خدمات فین‌تکی دسترسی دارند
عصر تراکنش ۵۸؛ مینا والی، مدیر مسئول ماهنامه عصر تراکنش/ در بحبوحه پاندمی و پدیده‌ای که برای برخی روش‌ها همچون کاتالیزور بود، مفهومی در جهان خلق شد با عنوان فین‌تک 2.0؛ مفهومی جدید در جهان که شاید گفتن درباره آن در میان انبوهی از چالش‌های اقتصادی و غیراقتصادی امروز کاری بیهوده و بی‌فایده باشد.
هنوز هم ما نتوانسته‌ایم به اندازه‌ای که در دنیا اتفاق افتاده، طعم خوش فین‌تک 1.0 را بچشیم، چه برسد به اینکه بخواهیم از فین‌تک 2.0 بگوییم. فین‌تک در دنیا و در سال‌های گذشته فرازوفرودهای زیادی داشته است. قبل از پدیده کرونا برخی در جهان به آینده فین‌تک امیدی نداشتند و نسبت به پیش‌بینی‌هایی که درباره آینده این صنعت می‌شد، بدبین بودند، ولی در دوران کرونا ما شاهد شتاب در رشد خیره‌کننده کسب‌وکارهای فین‌تکی جهان بودیم. کسب‌وکارهای فین‌تک طوری در این دوران رشد کردند که انگار دقیقاً برای دنیای مواجه‌شده با پاندمی ساخته شده بودند و تمام این سال‌ها در حال تمرین برای نشان‌دادن قابلیت‌هایشان در دوران پاندمی بودند.
پیش از این مردم به‌خوبی با برخی بخش‌های فین‌تک همچون پرداخت به‌خوبی آشنا شده بودند و این خدمات به بخشی غیر قابل حذف از زندگی‌شان تبدیل شده بود، اما در دوران پاندمی سایر بخش‌های فین‌تک نیز که تا پیش از این موفق به جذب بخش عمده جامعه نشده بودند، توانستند رشد قابل توجهی را در جذب کاربر تجربه کنند. این‌گونه بخش‌های گوناگون فین‌تک؛ از سرمایه‌گذاری و ولث‌تک گرفته تا حوزه‌های نویی مانند رمزارزها به شکلی وارد زندگی مردم شدند که انگار ده‌ها سال است که در زندگی مردم حضور دارند.
حالا که به نظر می‌رسد کرونا رفتنی نیست و مانند یک بیماری مزمن در کنار ما می‌ماند، هم از آن تب‌وتاب روزهای اوج پاندمی دور شده‌ایم و هم دیگر نمی‌توانیم به قبل از کرونا بازگردیم. فین‌تک‌ها که زمانی با هدف کمرنگ‌کردن سیستم‌های مالی سنتی ظهور کرده بودند، اکنون به یک جریان اصلی تبدیل شده‌اند و گاهی اوقات رفتارهایی انجام می‌دهند که از نهادهای سنتی سر نمی‌زند. به نظر می‌رسد انحصارگرایی و حاکمیت غول‌های فناوری در جهان به نقطه مهمی رسیده است. حالا فین‌تک شکل و شمایل خودش را پیدا کرده و به نظر می‌رسد تصویری که از فین‌تک داریم تا سال‌ها بدون تغییر می‌ماند.
اما فین‌تک 2.0 رنگ‌وبوی دیگری دارد. فین‌تک 1.0 را با نام‌هایی همچون آکورنز، ونمو و رابین‌هود می‌شناسیم، اما در فین‌تک 2.0 یکپارچگی مهم‌ترین موضوع است. حالا به اندازه کافی بخش‌های گوناگون فین‌تک رشد کرده‌اند و ما اکنون به درگاه‌ها و کانال‌هایی نیاز داریم که همه‌چیز را از آنجا دنبال کنیم. فرقی نمی‌کند برای کارهای بانکداری و پرداخت بخواهیم وارد آن اپلیکیشن شویم، یا برای سرمایه‌گذاری یا خرید بیمه.
حالا یک سوپراپ مالی مهم‌ترین نیاز مشتریان است. این کاری نیست که از عهده یک بانک یا یک کسب‌وکار مالی به‌تنهایی برآید. در دوران ظهور نئوبانک‌ها در ایران و در میان انبوه چالش‌هایی که کسب‌وکارهای پرداخت دارند و در میانه اوضاع عجیب کسب‌وکارهای استارتاپی بیمه و امیدها و ناامیدی‌های کسب‌وکارهای بخش سرمایه‌گذاری، ما چگونه می‌توانیم به فین‌تک 2.0 امیدوار باشیم؟ قطعاً اگر بخواهیم نیمه خالی لیوان را ببینیم، می‌توانیم صدها دلیل برای نشدن و نتوانستن پیدا کنیم. ولی به نظر می‌رسد همان‌گونه که فین‌تک 1.0 در ایران راه خودش را پیدا کرد و با وجود همه چالش‌ها و محدودیت‌ها ما شاهد رشد بسیاری از کسب‌وکارهای فین‌تکی در ایران بودیم، می‌توانیم امیدوار باشیم که فین‌تک 2.0 هم راه خودش را پیدا کند.
این امیدواری در شرایطی است که این روزها به نظر می‌رسد شرایط بدتر از گذشته شده و بسیاری از نیروهای فنی، ایران را ترک کرده‌اند و این ناامیدی حتی به مدیران ارشد کسب‌وکارها هم سرایت کرده است. هر کدام از ما که جایی فعالیت می‌کنیم، جدا از شرایط و جامعه نیستیم. این روزها بهانه و دستاویز برای ناامیدی و انجام‌ندادن و کاری‌نکردن بسیار بیشتر از بهانه برای انجام‌دادن است.
امیدوارم فرصت‌هایی را که مثل ابر از کنار ما می‌گذرند، درک کنیم و با تغییر در مقررات و به کار گرفتن شیوه‌های نوین نظارت، زمینه رشد کسب‌وکارهای نوپای حوزه فین‌تک 2.0 را فراهم کنیم.
اگر روزی عابربانک‌ها، کارت‌های پلاستیکی پرداخت، اوراق بهادارسازی و بانکداری موبایلی نمودهایی از تحول دیجیتال بودند و ما دیدیم که چگونه ظهور فین‌تک‌ها به تغییر بانک‌ها کمک کرد، به نظر می‌رسد این بار تغییر از درون شروع می‌شود. حالا مرز بین کسب‌وکارهای مالی در حوزه‌های گوناگون کمرنگ‌تر از قبل شده و تفکیکی که وجود داشت، کمرنگ‌تر شده است. امیدوارم شاهد رشد کسب‌وکارهایی باشیم که با تغییر جهان تغییر می‌کنند و منطق جدیدی را به خدمت می‌گیرند.
[…] آیا فین‌تک ۲/۰ در ایران پا می‌گیرد؟ یادداشتی از مینا والی، مدیر مسئول ماهنامه عصر تراکنش […]