هم‌سرمایه‌گذاری، پول هوشمند و سرمایه‌گذاری بینالمللی
محمدمهدی عباسخانی، مدیرعامل «حرکت اول» درباره برنامه‌های این شرکت برای سال آینده می‌گوید
عکس: حامد کریم‌زاده
عصر تراکنش ۶۷ / امروزه، بخش بزرگی از پیشرفت اقتصاد و فناوری مرهون نقش‌آفرینی وی‌سی‌هاست؛ شرکت‌های خطرپذیری که آینده فناوری را با حمایت از کارآفرینان و ایده‌های نوآور استارتاپ‌ها تضمین می‌کنند و شریان‌های حیاتی اکوسیستم استارتاپی در جهان به‌شمار می‌آیند.
«حرکت اول» که در سال ۱۳۹۷ به‌عنوان هلدینگ سرمایه‌گذاری خطرپذیر گروه همراه اول تأسیس شد، یکی از سرمایه‌گذاران این حوزه است که علاوه بر سرمایه، تخصص و تجربه را نیز برای کسب‌وکارها به ارمغان می‌آورد و با هدف توانمندسازی و توسعه کسب‌وکارها به تأمین مالی، شکل‌دهی شبکه ارتباطی و ایجاد بازار آنها کمک می‌کند.
محمدمهدی عباسخانی، مدیرعامل حرکت اول مأموریت این شرکت را توانمندسازی و توسعه اکوسیستم نوآوری کشور می‌داند و جسارت، همراهی و توانمندسازی را عناصر کلیدی این مجموعه معرفی می‌کند و می‌گوید که پول هوشمند، هم‌سرمایه‌گذاری و سرمایه‌گذاری بینالمللی، کلیدواژه‌های اصلی مسیر پیش روی آنها در سال ۱۴۰۲ است. عباسخانی بر این باور است که مشکلات منابع انسانی و کمبود نیروی متخصص بزرگ‌ترین چالش امروز و آینده ایران است.
بنا به گفته عباسخانی تفاوت حرکت اول با سایر وی‌سی‌‌ها در این است که حرکت اولی‌ها، امضای یک قرارداد را به معنای پایان معامله در نظر نمی‌گیرند و با استارتاپهای پرتفوی خود روابط دوستانه دارند. در این شماره از ماهنامه عصر تراکنش به سراغ محمدمهدی عباسخانی، مدیرعامل حرکت اول رفتیم تا درباره عملکرد، چالش‌ها و چشم‌انداز این شرکت صحبت کنیم. در ادامه گفت‌وگوی عصر تراکنش با او را می‌خوانید.
دستاوردهای سال ۱۴۰۱
حرکت اول در راستای برنامه راهبردی ۵ ساله شرکت ارتباطات سیار (همراه اول)، به‌عنوان هلدینگ سرمایه‌گذاری خطرپذیر این شرکت تأسیس شد و مأموریت خود را توانمندسازی اکوسیستم دیجیتال و سرمایه‌گذاری در کسب‌وکارهای جسور و توانمند با قابلیت مقیا‌س‌پذیری بالا معرفی می‌کند. محمدمهدی عباسخانی، مدیرعامل این شرکت درباره عملکردشان در سال ۱۴۰۱ می‌گوید:
«حرکت اول شرایط همکاری مشترک و امکان استفاده از خدمات و زیرساخت‌های فنی، تبلیغاتی و شبکه ارتباطی گروه همراه اول را به شرکت‌های سبد سرمایه‌گذاری خود ارائه داده و حجم و نوع پیاده‌سازی آن در قالب پول هوشمند، برای اولین‌بار در اکوسیستم نوآوری و کارآفرینی ایران اجرا شده است. همچنین حرکت اول در سال مالی 1401 با افزایش چک‌سایز خود قرارداد بزرگ تزریق سرمایه اکوسیستم را با کسب‌وکار «فلای‌تودی» منعقد کرده و طبق گزارش انجمن سرمایه‌گذاری خطرپذیر کشور به لحاظ حجم سرمایه‌گذاری و چک‌سایز، حرکت اول بزرگ‌ترین عضو انجمن معرفی شده است.»
بنا بر صحبت‌های او، سرمایه‌گذاری در صندوق بینالمللی و مشارکت در سرمایه‌گذاری‌های برون‌مرزی، بخشی از اقدامات عملیاتی حرکت اول در سال ۱۴۰۱ بوده و همانند سال‌های قبل از ایده‌های نوآور دانشگاهی در قالب سرمایه‌گذاری شتاب‌دهی با مشارکت سه هاب شیراز، اصفهان و بهشتی حمایت کرده‌اند. علاوه بر این مسیر توانمندسازی اکوسیستم را از طریق ارتباط با فعالان و مشارکت در رویدادهای تخصصی ادامه داده و زمینه‌ساز حضور استارتاپهای پرتفوی خود در رویدادهای مهم بینالمللی مانند جیتکس شده است. به‌طور کلی تسهیلگری جهت ورود استارتاپهای پرتفوی به بازارهای بینالمللی و کسب بازده ارزی از برنامه‌های حرکت اول بوده و خواهد بود.
عباسخانی اشتراک دانش و تجربه را عامل مهمی در توسعه کشور می‌داند و می‌گوید: «برای ارتقای دانش اکوسیستم دو کتاب «تحلیل ناب» و «ساختن» را ترجمه و راهی بازار کرده‌ایم که به موضوعات تحلیل داده در مسیر رشد کسب‌وکار و ساخت محصولی نو مربوط می‌شوند.»
مزیت رقابتی حرکت اول؛ چک‌سایز و پول هوشمند
بنا بر صحبت‌های مدیرعامل این شرکت، حرکت اول یک شرکت سرمایه‌گذاری خطرپذیر است که نسبت به همتایان خود چند مزیت اصلی رقابتی دارد؛ اول، بالا بودن چک‌سایزها. او این‌طور توضیح می‌دهد که حرکت اول در زمان شروع فعالیت بخشی از بازار را هدف خود قرار داد که در آن مقطع به نیازهای آن بخش پاسخ داده نشده بود و استارتاپ‌ها در مراحل بالاتر به‌دلیل نبود سرمایه‌گذار به‌شدت دچار مشکل نقدینگی شده و مسیر رشدشان به کندی پیش می‌رفت. از این منظر ورود حرکت اول در استارتاپهای مرحله میانی و رشد و بالا بردن چک‌سایزهای سرمایه‌گذاری، تأثیر بزرگی در رشد و شکوفایی اکوسیستم در سطح کلان داشته و سایر بازیگران را برای ورود به این بخش ترغیب کرده است.
دوم، عملکرد مجموعه در اجرای مفهوم پول هوشمند است. او بیان می‌کند که حرکت اول علاوه بر سرمایه‌ای که به استارتاپ‌ها ارائه می‌دهد، امکانات دیگری مانند شبکه ارتباطی با سایر سرمایه‌گذاران، مشتریان، تسهیلگران و نهادهای پشتیبان، هم‌افزایی با شرکت‌های حاضر در سبد سرمایه‌گذاری، استفاده از زیرساخت‌ها و ظرفیت‌های همراه اول، هم‌افزایی بین استارتاپهای سبد سرمایه‌گذاری و شرکت‌های گروه همراه اول، ارائه مشاوره‌های تخصصی و زیرساخت‌های فنی، مالی، منابع انسانی و توسعه کسب‌وکاری را نیز برای آنها فراهم می‌آورد. عباسخانی اضافه می‌کند: «حرکت اول به‌جز سرمایه‌گذاری‌ای که در اکوسیستم انجام داده، در سال ۱۴۰۱ حمایت غیرنقدی ۹۰ میلیارد تومانی از استارتاپ‌ها جهت استفاده از زیرساخت‌ها و ظرفیت‌های همراه اول داشته است.»
عباسخانی تفاوت حرکت اول با سایر سرمایه‌گذاران در کشور را تعامل در شرکت‌ها و ایجاد رابطه‌ای دوستانه بین خود و تیم استارتاپی می‌داند و بر این باور است که امضای یک قرارداد به معنای پایان معامله نیست و آغاز یک مسیر جدید و هم‌افزایی برای توسعه روابط اجتماعی-اقتصادی بین حرکت اول و استارتاپ‌هاست.
در ستایش جسور بودن
عباسخانی، سرمایه و یافتن سرمایه‌گذار خطرپذیر را موتور محرکه نوآوری و مهم‌ترین عامل توسعه‌دهنده کسب‌وکارهای فناوری‌محور می‌داند. به نظر او استارتاپ‌ها محور توسعه جهان هستند و سمفونی آینده را می‌نوازند و وقتی حرف از آینده به میان می‌آيد، با انبوهی از نیازها مواجهیم که برآورده‌‌کردن آنها نیازمند برنامه‌ریزی‌های هوشمندانه است و ریسک‌پذیری عنصر حیاتی چنین برنامه‌هایی است.
عباسخانی درباره معنای ریسک‌پذیری و عملکردشان در این‌باره توضیح می‌دهد: «ریسک‌پذیری به معنای چشم‌بستن و گام‌نهادن در مسیری ناشناخته نیست، بلکه به معنای شناخت مسیر، خطرات و فرصت‌های پیش روست تا بتوان با طراحی یک استراتژی درست برای مواجهه با چالش‌ها و بهره‌برداری از فرصت‌ها آماده شد. ما در سالی که گذشت بزرگ‌ترین قرارداد سرمایه‌گذاری خطرپذیر با بیشترین آورده غیرنقدی در ایران را با فلای‌تودی منعقد کردیم و در شرایط سخت و پیچیده‌ای که بر اقتصاد و اجتماع ایران حاکم است، در کنار کسب‌وکارهای خود ماندیم و با سرمایه‌گذاری‌های مجدد، برنامه‌ریزی برای رفع نیازهای زیرساختی، شبکه‌ای و توسعه‌ای استارتاپهای پرتفوی از آنها حمایت کردیم؛ همراه‌مکانیک یکی از کسب‌وکارهایی بود که به او کمک کردیم تا از بحرانی که به آن دچار شده بود، گذر کند.»
عباسخانی حوزه سرمایه‌گذاری‌های حرکت اول را این‌طور خلاصه می‌کند: «در حال حاضر حرکت اول در استارتاپ‌هایی که فعالیت خود را در حوزه‌های دیجیتالی مانند حمل‌ونقل و گردشگری، خدمات مالی و بیمه، ارتباط و رسانه، تجارت الکترونیکی، سلامت، آموزش و فناوری‌های نوآورانه تعریف می‌کنند، سرمایه‌گذاری می‌کند.»
او اضافه می‌کند که در حال حاضر روی فلای‌تودی، میاره، آچاره، جاجیگا، همراه‌مکانیک، اوبار، پینکت، آدرس، نت‌باکس، نبض، آلا، دیدیمون و دیجی‌شی سرمایه‌گذاری کرده‌اند و در آینده دامنه فعالیت‌هایشان را گسترش خواهند داد.
هم‌سرمایه‌گذاری؛ کلیدواژه رشد اکوسیستم
عباسخانی معتقد است یکی از بخش‌هایی که به شکوفایی و رشد اکوسیستم نوآوری و کارآفرینی کشور (که خود به‌نوعی نوپا محسوب می‌شود) کمک می‌کند، هم‌سرمایه‌گذاری و مشارکت سرمایه‌گذاران خطرپذیر در کنار هم است. با این مشارکت هم ریسک سرمایه‌گذاری کاهش پیدا می‌کند و هم استارتاپ‌ها می‌توانند در مراحل بالاتر با تزریق سرمایه بیشتر و دریافت تجربه خبرگان، رشدهای نمایی را در زمان مناسب تجربه کنند.
به گفته او، هم‌سرمایه‌گذاری حرکت اول در استارتاپ «میاره» در راستای همین نگرش بوده است. او می‌گوید: «در سال 1402 نیز حرکت اول توجه ویژه‌ای به هم‌سرمایه‌گذاری خواهد داشت.»
چشم‌انداز
عباسخانی چشم‌انداز بلندمدت حرکت اول را تبدیل‌شدن به موفق‌ترین وی‌سی کشور می‌داند و توضیح می‌دهد که برای تحقق این هدف، زیرساخت‌های بینالمللی آن را فراهم کرده‌اند. او سرمایه‌گذاری در داخل کشور را اولویت اول خود می‌داند و می‌گوید که مأموریت اصلی آنها توانمندسازی اکوسیستم دیجیتال کشور و تزریق سرمایه هوشمند جهت رشد بازیگران آن است. عباسخانی اضافه می‌کند که پول هوشمند، هم‌سرمایه‌گذاری و سرمایه‌گذاری بینالمللی، کلیدواژه‌های اصلی مسیر پیش روی آنها در سال ۱۴۰۲ است و جسور، همراه و توانمند‌ساز بودن را ارزش‌های کلیدی می‌داند که شاکله هویت حرکت اول را تشکیل داده است.
