بزرگ‌ترین تولیدکننده کارت‌خوان در ایران خواهیم شد
فرید ستاره، معاون توسعه کسب‌وکار انیاک درباره برنامه‌های بلندمدت این شرکت مطرح کرد
عصر تراکنش ۷۱ / بیش از ۲۳ سال از شروع‌به‌کار انیاک می‌گذرد؛ شرکتی که با هدف ارائه فناوری‌های مدرن و نوین در حوزه فناوری اطلاعات، ارتباطات، تجارت الکترونیک و سامانه‌های پرداخت الکترونیکی تأسیس شد و در سال ۱۳۹۹ نیز در راستای تثبیت جایگاه خود به‌عنوان یکی از شرکت‌های فعال در حوزه پرداخت کشور، عضو خانواده گلرنگ شد و در سال ۱۴۰۰ هم تغییر مدیریتی را شاهد بود تا بتواند به فعالیت‌های خود مؤثرتر ادامه دهد.
در گفت‌وگویی که با فرید ستاره، معاون توسعه کسب‌وکار شرکت انیاک داشتیم، به فعالیت‌های یک سال گذشته این شرکت پرداختیم. به گفته او، تمرکز اصلی انیاک در سالی که گذشت، روی توسعه زیرساخت‌هایشان بوده تا خود را برای برنامه‌های بلندمدت‌شان در سال‌های پیش رو آماده کنند.
همچنین توانسته‌اند توان تولیدی کارخانه انیاک را که از سال ۱۳۹۸ به‌منظور تولید و تعمیر دستگاه‌های کارت‌خوان تأسیس شده، سه‌برابر کنند و در تلاش هستند تا پایان سال ۱۴۰۳ به اولین تولیدکننده دستگاه کارت‌خوان در ایران تبدیل شوند. در ادامه گزارشی از گفت‌وگوی عصر تراکنش را با فرید ستاره می‌خوانید.
۱۴۰۱؛ متمرکز بر توسعه زیرساخت
بنا بر صحبت‌های فرید ستاره، معاون توسعه کسب‌وکار انیاک تمرکز اصلی این شرکت در سال گذشته روی توسعه زیرساخت‌هایشان بوده تا هم در بخش تولید و هم در بخش ارائه خدمت ارتقا داده شود و امکان توسعه کسب‌وکار در سال ۱۴۰۲ را فراهم آورد. او با اشاره به اهمیت توجه به توسعه زیرساخت‌ها و تمرکزشان بر این مهم می‌گوید: «گرچه بیشتر انرژی‌مان را روی توسعه زیرساخت‌های شرکت گذاشتیم، اما این بدان معنا نیست که از خطوط کسب‌وکاری که داریم غافل مانده‌ایم؛ ما در سال ۱۴۰۱ در تمام خطوط کسب‌وکاری‌مان محصول جدید داشتیم.
برای مثال در خط تولید شرکت، یکسری دستگاه کارت‌خوان جدید به بازار ارائه دادیم و با یکی از شرکای تجاری‌مان برای ساخت محصولی در حوزه میکروکیوسک پرداخت همکاری کردیم. در بخش ارائه خدمت نیز محصولات موجود را ارتقا دادیم که این ارتقا شامل پذیرش انواع کیف پول می‌شود. در حال حاضر نیز برای خرید از فروشگاه افق کوروش می‌توان از انواع کیف پول استفاده کرد و این برای ارائه‌دهندگان کیف پول جذابیت دارد. در خط کسب‌وکاری دیگری که داریم، خرید شارژ، ووچر و گیفت‌کارت را اضافه کردیم.»
ستاره عمده فعالیت‌های خود به‌عنوان معاون توسعه کسب‌وکار انیاک را در بخش تولید می‌داند و در این‌باره می‌گوید: «تولید ابزارهای پرداختی برای ما اولویت داشت و جهت رسیدن به میزان تولیدی که مدنظرمان بود، روی توسعه زیرساخت‌های تولیدی‌مان وقت زیادی گذاشتیم تا بتوانیم سالیانه چیزی حدود ۲۵۰ هزار تا ۳۰۰ هزار دستگاه کارت‌خوان تولید کنیم و این مهم‌ترین اقدام ما در سال ۱۴۰۱ بود. هدف اصلی ما برای سال ۱۴۰۲ نیز این است که تا پایان سال چیزی حدود ۲۰۰ هزار دستگاه کارت‌خوان تولید کنیم و به بازار ارائه دهیم.»
کارخانه انیاک در سال ۱۳۹۸ با ۳۶۰۰ متر زیربنا و ۱۵۰۰ متر بنا، در سه طبقه به‌منظور تولید و تعمیر دستگاه‌های کارت‌خوان و قطعات آن تأسیس شد. ستاره با اشاره به مأموریت اصلی این کارخانه می‌گوید: «در سال ۱۴۰۱ زیرساخت‌های تولیدی کارخانه انیاک را توسعه دادیم و توان تولیدی آن را سه‌برابر کردیم؛ این کارخانه در حال حاضر آمادگی تولید ۳۰۰ هزار دستگاه و تعمیر ۲۵۰ هزار دستگاه در سال را دارد. ما به‌منظور بالا بردن تولیدات انیاک، قراردادهایی با تولیدکنندگان خارج از ایران منعقد کردیم که یکی از آنها شرکت تاپ‌وایز است و تلاش کردیم خطوط تولید خود را استاندارد کنیم. در حوزه تعمیرات نیز با تأمین‌کنندگان در برند‌های مختلف در حال تعامل هستیم تا هم در تأمین قطعات و هم در آموزش نیروی انسانی در بخش تعمیرات به ما کمک کنند.»
هپی، یک اپلیکیشن پرداختی نیست!
هپی، یکی از جدیدترین محصولات شرکت انیاک است که به افراد این امکان را می‌دهد که به‌صورت رایگان و در بستری امن، پرداخت‌های روزانه خود را انجام دهند. این نرم‌افزار برای ارائه خدمت به دارندگان کارتهای بانکی هپی‌کارت، کارتهای افق کوروش، گندم، نیکارت، کارتهای اعتباری اقساطی، لویال و امثالهم طراحی شده و سرویس‌هایی همچون خرید شارژ و بسته اینترنت، پرداخت قبوض، خرید کارت هدیه و… را ارائه می‌دهد.
ستاره درباره مزیت رقابتی این نرم‌افزار نسبت به دیگر نمونه‌های موجود در بازار و هدف‌شان از تولید این محصول می‌گوید: «اکثر افراد نرم‌افزارها را به‌عنوان محصول در نظر می‌گیرند، اما رویکرد ما برای ایجاد هپی این بود که می‌تواند به کانالی برای ارتباط بیشتر ما و مشتریان‌مان تبدیل شود و از این طریق خدمات انیاک را به دیگران ارائه دهیم. پس هپی به لحاظ تعریف تجاری یک محصول نیست و نباید از آن توقع داشت که دربرگیرنده اتفاقات عجیب باشد. این ابزار برای تسهیل ارتباط بین ما و مشتریان‌مان ایجاد شده و هدف دیگری ندارد. در واقع این ابزار جنس پرداختی ندارد؛ بنابراین با هدف رقابت با سایر نرم‌افزارهای پرداختی ایجاد نشده است.»
او اضافه می‌کند که گرچه از ارائه هپی مدت‌زمان زیادی نمی‌گذرد و در ماه‌های پایانی سال ۱۴۰۱ ارائه شده، اما با استقبال خوبی مواجه شده و تاکنون بیش از ۵۰ هزار کاربر دارد که از این تعداد، روزانه پنج هزار نفر از آن استفاده می‌کنند. به گفته ستاره، این استقبال به‌صورت ارگانیک اتفاق افتاده و هیچ تبلیغی برای معرفی این نرم‌افزار صورت نگرفته است.
اهمیت مدیریت بحران در روزهای سخت
وضعیت اقتصادی-اجتماعی حاکم بر جامعه به گونه‌ای است که شاهد مهاجرت روزافزون افراد هستیم. ستاره با اشاره به این مسئله توضیح می‌دهد که بزرگ‌ترین چالش همه کسب‌وکارهای فعال در اقتصاد کشور، جذب و نگهداشت نیروی انسانی است و آنها نیز از این قاعده مستثنی نیستند. او تورم و افزایش روزافزون هزینه تأمین، تعمیر و تجهیز دستگاه‌ها را چالش مهم دیگری می‌داند که در سال گذشته و در حال حاضر گریبان آنها را گرفته است.
به عقیده او، کار کردن در وضعیت کنونی، نه برای کارفرما و نه برای کارمندان سودی ندارد و هر دو بازنده‌اند. ستاره درباره اختلالات اینترنتی موجود در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ و تأثیرش بر عملکرد انیاک می‌گوید: «اگر بگویم تحت تأثیر این اختلالات قرار نگرفته‌ایم، دروغ گفته‌ام، اما واقعیت این است که با مدیریت بحرانی که پیش آمد، از عقب‌‌افتادن برنامه‌‌هایمان و ضررهای مالی بزرگ جلوگیری کردیم و آن دوران را به سلامت پشت سر گذاشتیم.»
او درباره چالش‌هایی که ممکن است در سال ۱۴۰۲ با آن روبه‌رو شوند، توضیح می‌دهد: «علاوه بر جذب و نگهداشت نیروی انسانی و تورم که چالش عمومی همه کسب‌وکارهاست و به لحاظ ساختاری چاره‌ای اساسی برای آن در نظر گرفته نشده، انیاک در سال جاری با مسئله رقابت با همتایان خود نیز مواجه است و بر آن است تا نهایت استفاده را از زیرساخت‌های توسعه داده‌شده‌اش ببرد. علاوه بر این، شاهد افزایش قیمت تمام‌شده محصولات و چالش‌برانگیز شدن ارائه و فروش آنها خواهیم بود.»
امیدوار به آینده
ستاره بیان می‌کند که با وجود شرایط تورمی و نابسامانی‌هایی که در کشور وجود دارد، به توسعه کسب‌وکار خود امیدوار هستند و برای بلندمدت برنامه‌ریزی می‌کنند و درباره برنامه‌هایشان در سال‌های پیش رو می‌گوید: «در سال ۱۴۰۲ دو محصول جدید ارائه خواهیم داد که یکی از آنها در حوزه پرداخت و برای مشتریان کنونی‌مان است و دیگری مربوط به فروش B2C می‌شود. همچنین تمام تلاش‌مان را خواهیم کرد که تا پایان سال ۱۴۰۳ به اولین تولیدکننده دستگاه کارت‌خوان در ایران تبدیل شویم.»
ناکارآمدی اصلاح نظام کارمزد
ستاره سپس درباره وضعیت شرکت‌های پرداختی کشور صحبت می‌کند. بنا به گفته‌های او، مسیر کنونی پیش روی پی‌اس‌پی‌ها در ایران عاقبتی جز کوچک‌شدن ندارد و به غیر از سه پی‌اس‌پی اول مابقی آنها وضعیت خوبی ندارند. او درباره علل چنین اتفاقی می‌گوید: «نظام کارمزد، پی‌اس‌پی‌ها را تنبل کرده و برعکس مدل‌های جهانی عمل می‌کنند. بالا رفتن قیمت‌ها نیز در عملکرد آنها مؤثر بوده است؛ ما در ایران ۸۰ میلیون نفر جمعیت و تنها هشت میلیون دستگاه کارت‌خوان داریم که پاسخگوی نیازهای افراد نیست و توان مالی‌ای هم برای افزایش تعداد آنها وجود ندارد. علاوه بر این، با تورم زیادی که وجود دارد، تعمیر دستگاه‌های موجود نیز مقرون‌به‌صرفه نیست. نرخ کارمزد هم که تغییر نکرده و این یعنی شکست کسب‌وکارهای پرداختی.»
او اضافه می‌کند که اصلاح نظام کارمزد گرهی از مشکلات کسب‌وکارهای پرداختی باز نمی‌کند و مسائل و مشکلات آنها را پیچیده‌تر نیز می‌کند و توضیح می‌دهد: «پس از چند ماه از اصلاح نظام کارمزد، رقابت ناسالم بین پی‌اس‌پی‌ها از سرگرفته می‌شود و به سمت برگرداندن سهم کارمزد به پذیرنده و غیره سوق پیدا می‌کند. برای حل این مشکل باید معیار تعداد تراکنش‌ها برای سنجش، ارزیابی و رتبه‌بندی پی‌اس‌پی‌ها حذف شود.»
او مدل کنونی را به لحاظ ریاضیاتی درست می‌داند، اما معتقد است همین مدل وقتی وارد اکوسیستم اقتصادی ایران شود، کارآمد نیست، زیرا گرچه درآمد پی‌اس‌پی‌ها را افزایش می‌دهد، ذهنیت آنها را تغییر نداده و می‌خواهند تعداد تراکنش‌های خود را افزایش دهند و رقابت ناسالم شکل می‌گیرد. علاوه بر این، جزئیات طرح اصلاح نظام کارمزد به شرکت‌ها اعلام نشده و اعلام یکباره آن باعث ایجاد اختلال در روندهای مالی آنها می‌شود. این شرکت‌ها باید بدانند قرار است به چه شیوه‌ای از آنها کارمزد دریافت شود تا آن را در دستور مالی سالیانه خود لحاظ کنند.
او بیان می‌کند که اصلاح نظام کارمزد باعث افزایش تورم می‌شود و در این‌باره می‌گوید: «مشتری حقیقی قیمت محصولاتش را افزایش می‌دهد و مشتری حقوقی وارد چالش دریافت کارمزد از پی‌اس‌پی می‌شود و اگر نتواند چنین کاری کند، قیمت خدمات و محصولاتش را افزایش می‌دهد. در نتیجه مشکل اقتصاد کشور بزرگ‌تر شده و تبعات اجتماعی نیز در پی دارد.»
