آنچه متخصصان نوشتند
مروری بر یادداشتهای دریافتی ماهنامه عصر تراکنش در سال ۱۴۰۲
عصر تراکنش ۷۹ و ۸۰ / بررسی یادداشتهای ارسالی بازیگران صنعت فناوریهای مالی به ماهنامه عصر تراکنش، به ما نشان میدهد که چه مفاهیم و موضوعاتی در سال ۱۴۰۲ برای آنها مهم بوده است. تکرار تناوبی عبارت «هوش مصنوعی» بهخوبی گویای این نکته است که این فناوری فکر فعالان و متخصصان این صنعت را در سال ۱۴۰۲ مشغول کرده است. در سال ۱۴۰۲ بیش از هر سال دیگری درباره هوش مصنوعی در دنیا و البته ایران خواندیم و شنیدیم؛ از رابطهاش با صنعت بانکی و پرداخت کشور تا اینکه چه رویکردی را باید در قبال این فناوری در صنایع مالی کشور داشته باشیم.
بعد از هوش مصنوعی، کلیدواژههای «رگولاتوری»، «لندتک»، «دیفای» و «فراگیری مالی» بارها در یادداشتهای فعالان در ماهنامه عصر تراکنش تکرار شدهاند. سیر صعودی تورم و عدم توسعه همزمان ابزارهای فراگیری مالی در ایران باعث کاهش قدرت خرید مردم شده است. از طرفی استفاده از لندتکها و سرمایهگذاریهای خرد رمزارزی طی سالهای گذشته افزایش یافته است؛ در پی این اتفاقها در سال جاری از همکاری بین کسبوکارهای لندتکی و رمزارزی در کشور شنیدیم که میتواند راهحلی برای دسترسپذیری بیشتر مردم به ابزارهای فراگیری مالی، دریافت آسانتر وام و اعتبار و درنتیجه افزایش قدرت خرید مردم باشد. با وجود تمام فناوریها و نوآوریهای جدید، مهمترین چالشی که صنعت فینتک کشور با آن دستوپنجه نرم میکند، موضوع رگولاتوری است. تحلیل محتوای یادداشتها نشان میدهد نوآوری و توسعه نیازمند تغییر رویکرد رگولاتور و اتخاذ نقش ناظر و نه کنترلگر حداکثری است. در ادامه مروری اجمالی بر بیش از ۴۵ یادداشتی داشتیم که فعالان و متخصصان صنایع مالی کشور در سال ۱۴۰۲ برای ماهنامه عصر تراکنش نوشتهاند.
دیفای و ایران
باید پذیرفت که دیفای کشورمان فاصله زیادی با سایر کشورها، بهویژه کشورهای منطقه دارد و این فاصله هرروز بیشتر میشود. بیشتر فعالیتهایی هم که در حوزه رمزارزها در کشور صورت میپذیرد، مانند صرافیهای رمزارز، به مدل متمرکز توجه نشان دادهاند. لازم است تعریف واحدی از فناوریهای مالی توزیعشده داشته باشیم. اگر امور مالی و پرداخت، اعم از سرمایهگذاری، وامدهی، انتقال پول، پرداخت در تراکنش خرید و…، بر بسترهای غیرمتمرکز و مبتنی بر بلاکچین و بدون واسطه انجام شود (به شکلی که بانک و شبکههای پرداخت عمومی حذف شده باشند)، آنوقت یک فناوری مالی توزیعشده یا دیفای شکل گرفته است. در این حالت اپلیکیشنهای غیرمتمرکز در بستر وب ۳.۰ فعالیت خواهند کرد.
کلیدواژه: #دیفای #فناوری-مالی #بلاکچین #رمزارز
لزوم استفاده از الگوریتمهای رمزنگاری نامتقارن
حرکت شایسته قدردانی و جسورانه شبکه بانکی به سمت استفاده گسترده از الگوریتمهای رمزنگاری نامتقارن، بهزودی مرحله جدیدی از مشکلات دیجیتالی را برای مهندسان امنیت رقم خواهد زد. این جهتگیری جدید با زیرساخت کلید عمومی که از الزامات ورود به اقتصاد دیجیتال محسوب میشود، ما را با تهدیدهای جدیدی روبهرو خواهد کرد. یکی از این تهدیدها از قوانین سختگیرانه ایالات متحده درباره قرار دادن الگوریتمهای رمزنگاری در طبقهبندی اسلحه و تجهیزات نظامی نشئت میگیرد. به این ترتیب هر محصول نرمافزاری یا سختافزاری که شامل توابع کتابخانهای رمزنگاری یا ASICهای مربوطه باشد، میبایستی با تأیید دولت آمریکا در کشور مقصد به کار برود.
کلیدواژه: #اقتصاد-دیجیتال #امنیت #شبکه-بانکی #بانک-مرکزی
شمول مالی؛ پایه توانمندسازی مالی
شمول مالی دو وجه دارد؛ یکی وجه عرضه است که ارائهدهندگان خدمات مالی (معمولاً بخش خصوصی) مسئول توسعه آن هستند و لازم است خدمات بهنگام، باکیفیت، مقرونبهصرفه و متناسب با نیاز را در دسترس همه افراد جامعه قرار دهند. چنانچه هریک از این ویژگیها مخدوش شود، از دایره افزایش شمول مالی خارج میشود. برای مثال محصول مالی در دسترس، اما استفاده از آن هزینه بالایی داشته باشد. وجه دیگر، تقاضاست که به معنای آگاهی و استفاده مردم از محصولات و خدمات مالی است. اگر مردم از انواع محصولات و خدمات مالی آگاه نباشند یا نتوانند موقعیت خود را بهدرستی برای استفاده از آنها ارزیابی کنند، یک پای توانمندی میلنگد.
کلیدواژه: #خدمات-مالی #شمول-مالی #بازار-سرمایه
ورود نسل زد به بازار کار و چالشهای مدیریت آنها
با ورود نسل زد به بازار کار، چالش مدیریت این نسل در محل کار بیش از پیش خودنمایی میکند و به نظر میرسد در آینده با چالشهای مهمتری هم روبهرو خواهیم بود. یکی از اصلیترین ویژگیهای این نسل که معروف به بومیان اینترنتاند (یعنی با مفاهیم اینترنت، دیجیتالی شدن و فضای مجازی متولد و بزرگ شدهاند) عدم مسئولیتپذیری و تعهد در قبال سازمان است. به این معنی که درگیر بودن بیش از حد این نسل با اینترنت و فضای مجازی و در پی آن افزایش سطح اطلاعات ایشان، هم به باهوشتر شدن این نسل منجر شده و هم باعث افزایش درک آنان شده است، بنابراین مفهوم تعهد از منظر آنها تغییر کرده است.
کلیدواژه: #نسل-زد #اینترنت #تحول-دیجیتال #بازار-کار
جا ماندن ایران از رشد جهانی
نمیتوان آمار و گزارش جامعی در زمینه بازار پشتیبانی فاوا در ایران ارائه داد. یکی از دلایل این موضوع این است که افراد و بنگاههایی که سرویسهای پشتیبانی فاوا را بدون آمار و فاکتور و ثبت در دفاتر قانونی ارائه میدهند، مشخص نیستند. سازمانهای فراوانی نیز دارای بخشی برای پشتیبانی فاوا و شبکه خود هستند که دستمزد و هزینههای آنها را بهصورت تفکیکشده از سایر هزینههای کسبوکار ارائه نمیدهند. از این رو نمیتوان آمار و گزارش جامعی در زمینه بازار پشتیبانی فاوا در ایران ارائه داد. در ایران کاهش شدید ارزش ریال و چندین برابر شدن قیمت سختافزارهای الکترونیک، موجب ناتوانی مردم و صاحبان کسبوکار در خرید سامانههای نو برای جایگزین کردن کامپیوتر و دستگاههای هوشمند و روتر فرسوده شده و بهناچار با قیمتهای نهچندان منطقی، تن به تعمیر و بهروزرسانی قطعات میدهند.
کلیدواژه: #پشتیبانی-فاوا #تحول-اقتصادی #رشد-جهانی
در باب تحول دیجیتال شبکهبنیان در صنایع مالی دیجیتال
در الگوی شبکه ارزش، مفهوم «ارزش» ارتباط معناداری با مفهوم «شبکه» پیدا کرده و باید اکتساب ارزش، خلق ارزش و تحویل ارزش را در شبکهها دنبال کرد. این گرایش از تحول دیجیتال تحت عنوان «تحول دیجیتال شبکهبنیان» شناخته میشود. در تحول دیجیتال شبکهبنیان، هسته اصلی تغییر بنیادین کسبوکار، وابستگی شدیدی به تحول در شبکهها دارد؛ اعم از تحول در شبکه ارزش کسبوکار، تحول در شبکه ذینفعان، تحول در شبکه مشتریان، تحول در شبکه کسبوکار، تحول در شبکه دانش، تحول در شبکه فناوری و سایر انواع شبکههای مهم در کسبوکار صنایع مالی.
کلیدواژه: #تحول-دیجیتال# صنایع-مالی
از نظرات بخش خصوصی غافل نشوید
سامانه مؤدیان مالیاتی از لحاظ ایجاد شفافیت در اقتصاد کشور بسیار کارآمد بوده و باید بهصورت صحیح اجرایی شود، اما نکته مهمی که لازم است به آن توجه شود، این است که قانون باید با اقبال عمومی همراه و از سوی مؤدیان پذیرفته شود. این مهم نیز نیازمند اطلاعرسانی و آموزش کافی است که گویا تا به حال اینطور نبوده است. در حال حاضر سامانه مؤدیان یک فرصت فناورانه ایجاد کرده و میتواند پایهای برای ایجاد تحول باشد. هرچند در این مسیر توجه ویژه به مسئله آموزش و اطلاعرسانی بسیار مهم است. به نظر من اگر قانون سامانه مؤدیان بهدرستی اجرا شود، تمام مشکلات مالیاتی کشور ما حل خواهد شد.
کلیدواژه: #سامانه-مؤدیان #سازمان-امور-مالیاتی #مالیات
فینتک و نیاز به تنظیمگری حمایتگرانه
فینتکها با به چالش کشیدن نظامهای مالی سنتی به ارتقای کارآمدی کمک کردهاند و با رساندن جریان اعتبارات و سرمایهها به اثربخشترین بخش تولید ثروت، اقتصاد را متحول ساختهاند. به اذعان سازمانهای بینالمللی، ازجمله صندوق بینالمللی پول، بانک جهانی و سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، فینتکها فرصتی برای تسریع رشد اقتصادی و گسترش استطاعت مالی در کشورها فراهم کردهاند. اگرچه شهرت حوزه فینتک در سالهای اخیر بهسرعت در حال گسترش بوده، اما اندازه و دامنه اثر آن در اقتصادهای مختلف، تفاوتهای زیادی داشته است؛ تفاوتهایی که منعکسکننده سطح توسعه اقتصادی، ساختارهای مالی، استراتژیها و «تنظیمگریهای» دولتی است.
کلیدواژه: #فینتک #تنظیمگری #هوش-مصنوعی #توسعه-اقتصادی
رویکرد صنعت بانکی در قبال هوش مصنوعی
فناوری هوش مصنوعی با استفاده از الگوریتمها و مدلهای ریاضی و تحلیل دادهها و یادگیری آنها قادر به پیشبینی و تصمیمگیری هوشمندانه و نمایش رفتاری منطقی مشابه یک انسان است و امکان برقراری ارتباط به زبان انسانها را دارد. در هوش مصنوعی، الگوریتمها و مدلها با استفاده از روشهای مختلف مثل شبکههای عصبی و درخت تصمیمگیری و براساس دادههای ورودی آموزش داده میشوند. این فناوری سالهاست در بخشهای مختلف به کار رفته است، اما بهتازگی با تجاریسازی برخی سرویسها نظیر چت جیپیتی و در دسترس قرار گرفتن برای عموم، بیش از قبل مرکز توجه واقع شده است.
کلیدواژه: #هوش-مصنوعی #صنعت-بانکداری #بانکداری-دیجیتال
بازار بکر SNBL و ارزشافزودههای آن
«اکنون پسانداز کنید، بعداً بخرید » یا همان SNBL یک تجربه پرداخت جدید است که در آن مشتریان برنامههای پساندازی برای خرید با یک فروشنده در ازای تخفیف یا پاداش ایجاد میکنند. این برنامه فرصت منحصربهفردی برای رشد درآمد و تمایز در یک زمان حساس برای بانکهای خردهفروش سنتی است. با توجه به وضعیت حال حاضر بانکها که فقط نمایشی از چابک بودن و نوآور بودن را برای عموم رقم میزنند، این روش میتواند ارزشافزوده خلق کند و رابطه برد-برد برای ذینفعان فراهم آورد. با افزایش نرخهای بهره، رکود اقتصادی و از دست دادن مشاغل، SNBL در مقایسه با وامهای بدون وثیقه مانند کارتهای اعتباری یا «اکنون بخر، بعداً پرداخت کن» یا همان BNPL میتواند روش پرداختی کمخطری باشد.
کلیدواژه: #SNBL #فینتک #BNPL #هوش-مصنوعی
هوش مصنوعی؛ جهشی برای شرکتهای پرداخت
هوش مصنوعی، با قابلیتهای خود برای انجام وظایفی که نیاز به هوش انسانی دارد، بهطور قابل توجهی همه بخشها ازجمله صنعت مالی را متحول کرده است. تأثیر عمیق آن را میتوان بهطور برجسته در صنعت پرداخت الکترونیکی مشاهده کرد که مزایای بالقوهای مانند افزایش امنیت، بهرهوری عملیاتی، افزایش مشتریمداری و بهبود رابط کاربری پلتفرمهای پرداخت الکترونیکی را به همراه دارد. با این حال، سفر به سمت استفاده از پتانسیل هوش مصنوعی بدون موانع نیست و چالشهایی مانند حفظ حریم خصوصی دادهها، اخلاق هوش مصنوعی و شکاف دیجیتالی باید برطرف شود.
کلیدواژه: #پرداخت-الکترونیکی #صنعت-مالی #هوش-مصنوعی
ساختارشکنی؛ پیشنیاز تحول
تحول، تغییری شگرف است بر مبنای فناوریهای تحولآفرین؛ امری ضروری برای صنعت بیمه در ایران که میتواند کمک شایانی به این صنعت کند. اولین گام در این مسیر و برای بیمهگران، داشتن سند استراتژی تحول دیجیتال برای هریک از شرکتهای بیمهگر است. نیازی نیست سند قطور و غیرکاربردی داشته باشیم. میخواهیم این سند نقشه راهمان باشد تا بتوانیم بهدرستی در مسیر تحول دیجیتال گام برداریم. سند استراتژی به ما کمک میکند ابعاد مختلف را بهدرستی درک کنیم و با احصای چالشها در هریک از ابعاد بتوانیم اقدامات مناسبی را در فواصل زمانی مشخص و در مسیر آن برگزینیم. در این بین، شاید بتوان فناوری و فرهنگ را مهمترین بعدهای صنعت بیمه دانست که دارای چالشهای فراوانیاند. پیش از این، بهکرات درباره این چالشها صحبت شده، اما متأسفانه همچنان بیشتر آنها پابرجاست.
کلیدواژه: #صنعت-بیمه #تحول-دیجیتال #هوش-مصنوعی
حل مسئله وامدهی خرد
خدمات پذیرهنویسی و ارائه تضامین داراییهای دیجیتال با واسطهگری شرکتهای حوزه رمزارز مانند سکوهای تبادل رمزارز، میتواند مسئله وامدهی و بهویژه وامدهی خرد را حل کند. به این ترتیب که سکوهای رمزارزی میتوانند پس از انجام تمامی خدمات پذیرهنویسی و تضمینگذاری کاربران، آنها را به شرکتهای تأمینکننده وام مانند بانکها، نهادهای مالی و شرکتهای لندتکی ارجاع دهند. در این صورت، متقاضیان ضمن حفظ داراییهای خود، وام دریافت خواهند کرد و شرکتهای تأمینکننده وام، با نرخ نکول تقریباً صفر، حداقل ریسک را در اعطای تسهیلات متحمل میشوند.
کلیدواژه: #دارایی-دیجیتال #وامدهی #رمزارز #لندتک
کسبوکارهای خرد؛ بازویی برای اقتصاد کلان
نقش کسبوکارهای کوچک و متوسط در کشورهای مختلف نسبت معناداری با میزان توسعهیافتگی اقتصادی دارد. در هر کشوری متناسب با اهمیتی که سیاستگذاران برای اشتغالزایی، ایجاد ارزشافزوده، نوآوری و جلب مشارکت برای توسعه اقتصادی قائل هستند، برنامههای حمایتی و ترویجی برای رشد واحدهای کوچک اقتصادی شکل میگیرد. این برنامهها معمولاً با هدف توسعه پایدار و ساخت جوامع مستقل و خودکفا شکل میگیرند و نمونههای موفقی در کشورهای مختلف اجرا شده که به ایجاد یک اقتصاد پویا منجر شده است. برای مثال هند که بهعنوان یک کشور توسعهیافته میتواند الگوی مناسبی برای کشورهای دیگر باشد، با تأسیس وزارتخانه کسبوکارهای خرد، کوچک و متوسط، توانسته کسبوکارهای کوچک و خانگی را به شکلی جدیتر در چرخه اقتصاد درگیر کند.
کلیدواژه: #اقتصاد-کلان #کسبوکار-خرد #توسعه-اقتصادی
ضرورت سرمایهگذاری بانکها در استارتاپهای فینتک
در ایران به دلیل محدودیتهایی که رگولاتوری در نظر گرفته، اکوسیستم فینتک در کانون توجه بانکها قرار دارد. بانک مرکزی به فینتکها اجازه فعالیتهای مالی مستقل را نداده و آنها را ملزم کرده با یکی از بانکهای کشور در ارائه خدمات مالی همکاری کنند. همین نکته باعث شده بانکها به سرمایهگذاری در اکوسیستم فینتک روی بیاورند. هرچند این اکوسیستم در صنعت بانکی، بیمه و بورس کشور تنوع زیادی در ارائه خدمات ایجاد کرده، باید دید با توجه به شرایط اقتصادی کشور و محدودیتهایی که برای رشد استارتاپها وجود دارد و از سوی دیگر نیاز به تغییر در روشها و فرایندهای سنتی بانکی، آیا سرمایهگذاری در اکوسیستم فینتک در این زمان مناسب است یا باید در زمان دیگری انجام شود؟
کلیدواژه: #فینتک #رگولاتوری #صنعت-بانکی #استارتاپ
لندتک؛ بازتولید اعتماد اجتماعی
لندتک ظرفیتی فراتر از تسهیلات خردکیف پولهای اعتباری است و بهسادگی با اعتمادسازی در جامعه امکان افزایش کیفیت زندگی مردم را دارد.این موضوع درحالی است که بهدلیل چالشهای رگولاتوری و روند کند تأمین مالی، بهترین و در دسترسترین انتخاب کسبوکارهای این حوزه، روش BNPL است. BNPL اما روش مناسب ارائه تسهیلات برای خریدهای گرانقیمتتر نیست و همین موضوع ترمزی جدی در رشد و توسعه صنعت لندتک کشور تبدیل خواهد شد. در شرایطی که کسبوکارهای حوزه لندتک به دنبال ساخت اعتماد اجتماعی و اقتصادی، اهداف خود را برنامهریزی میکنند، رگولاتور هم باید تغییر و افقهای جدید در دنیای نوین را بپذیرد.
کلیدواژه: #رگولاتوری #لندتک #بانک-مرکزی #اعتماد-اجتماعی
شرکتداری یا سازمانداری با راهکارهای جامع سازمانی
در سازمانهایی که از سیستمهای جامع و فرایندهای مرتبط استفاده نمیکنند، اطلاعات بهصورت جزیرهای و در قالب سیستمهای جداگانه جمعآوری میشوند که این امر منجر به عدم اطمینان به اخلاقیات میشود. همچنین ممکن است این دادهها بهصورت ناقص جمعآوری شوند. در این صورت، احتمال دارد منجر به تصمیمگیری اشتباه شود و هزینههایی را به سازمان تحمیل کند. همچنین، در پی فقدان چنین سیستمهایی، بسیاری از هزینههای دیگر بهصورت مستقیم و غیرمستقیم در طولانیمدت به سازمانها تحمیل خواهند شد؛ ازجمله تداخل فرایندها، ورود اطلاعات تکراری، مدیریت نادرست منابع و… .
کلیدواژه: #راهکارهای-جامع-سازمانی #شرکتداری
هنر طراحی و تأثیر آن در صنعت پرداخت
در دنیای امروز، هنر طراحی یکی از پررنگترین عواملی شناخته میشود که تأثیر مستقیم و عمیقی بر تجربه مشتریان در هر صنعتی دارد. طراحیِ درست میتواند مسیر پرداخت را طوری برای کاربران تغییر دهد که به افزایش رضایت آنها و بهبود عملکرد کسبوکارها منجر شود. بهعنوان یکی از طراحان محصولات صنعت پرداخت کشور، باید به این نکته اشاره کنم که طراحی، به واسطه انتقال ایدهها و پیامها از طریق المانهای بصری، میتواند به ایجاد ارتباط عاطفی و شناختی بین مشتریان و برندها کمک کند. درواقع فناوریهای جدید در صنایع گوناگون برای کسب سهم بازار بیشتر و ایجاد ارتباط مؤثر با مشتریان، بیشتر از هر روشی از هنر طراحی استفاده میکنند.
کلیدواژه: #صنعت-پرداخت #هنر-طراحی #فناوری
لزوم استفاده از مبحث مدیریت دارایی در حوزه رمزارزها
اعمال صحیح قوانین مدیریت ریسک در فرایند معاملات، میتواند در کاهش ضرر و زیانهای احتمالی تأثیر بسزایی داشته باشد. ترکیب یک استراتژی معاملاتی کارا و مدیریت سرمایه، ضمن پیشگیری از وقوع ضررهای سنگین و غیرمنتظره، به مرور زمان منجر به رشد سرمایه شما خواهد شد. اعمال مدیریت ریسک در معاملات، تابع قوانین واحد و مشخصی نیست و از فردی به فرد دیگر متفاوت است. درواقع جزئیات و نحوه اعمال مدیریت سرمایه، تا حد زیادی به دیدگاه سرمایهگذاری، اهداف مالی، طرز تفکر و روحیات شخص بستگی دارد. پس، مدیر سرمایهگذاری و مدیر دارایی باید براساس میزان تحمل ریسک سرمایهگذار و ویژگیهای مطلوب سرمایهگذار، بهترین سرویس مدیریت دارایی را به شخص ارائه کند.
کلیدواژه: #مدیریت-دارایی #رمزارز #کنترل-ریسک
مرگ تدریجی نوآوری
صنعت پرداخت ایران، صنعتی بزرگ و بسیار فراگیر در میان مردم کشور است. این صنعت هماکنون ماهانه قریب به چهار میلیارد تراکنش به ارزش بیش از هشتصدهزار میلیارد تومان را مدیریت میکند و با وجود ضریب نفوذ بالای کارت بانکی و استقبال عمومی مناسب مردم در این حوزه و وجود اپلیکیشنهای متعدد، متأسفانه در سالهای اخیر نهتنها شاهد نوآوریهای بنیادین و مؤثر در فضای عمومی صنعت پرداخت نبودهایم، بلکه گاه مرگ تدریجی نوآوری، جز در مواردی خاص را مشاهده کردهایم؛ بهحدی که آن را در مواقعی دچار بحران کرده و موجب شده دغدغه شرکتهای پرداختی به تأمین رول کاغذی و رقابت بر سر تعداد دستگاههای کارتخوانشان محدود شود.
کلیدواژه: #شبکه-پرداخت #صنعت-پرداخت# دستگاه-کارتخوان #نوآوری
ارتباط نزدیک برند کارفرمایی با برند کسبوکار
برند کارفرمایی و برند کسبوکار دو مسئلهای هستند که رابطه نزدیکی با یکدیگر دارند و میتوان گفت هرکدام بر دیگری تأثیرگذار است. چگونگی ایجاد شهرت در بین کارمندان یک کسبوکار، مربوط به برند کارفرمایی میشود و شهرت کلی برند کسبوکار، ارتباط مستقیمی با نحوه کارکرد شرکتها دارد. درواقع ارتباط برند کارفرمایی در یک سازمان با برند کسبوکار آن، به نوع فعالیت شرکتها بستگی دارد. برخی کسبوکارها بهصورت B2C و برخی به شکل B2B فعالیت میکنند. از آنجا که برند کسبوکار باعث ایجاد درکی از مجموعه در جامعه میشود، اگر این درک میان مصرفکنندگان اثر مناسبی داشته و تداعی درست و باکیفیتی به وجود آورده باشد، کسبوکارهای B2C به برند کارفرمایی آن کسبوکار نیز کمک میکند.
کلیدواژه: #برند-کارفرمایی #برند-کسبوکار #نیروی-انسانی
در مسیر مشتریمداری
قابل اطمینانترین مسیر رشد پایدار هر کسبوکاری، شنیدن صدا، نیازها و مشکلات مشتریان و به دنبال آن، تلاش برای بهبود مستمر آنها، با وجود تمام موانع و محدودیتهاست. یک تیم تجربه مشتریان موفق، تلاش میکند از تمام فرایندهایی که مشتری از آن تأثیر میگیرد، آگاه باشد و آنها را بهبود بخشد. همچنین اطمینان حاصل کند تمام واحدهای تصمیمساز از نقش و تأثیر تصمیماتشان روی مشتریان مطلعاند و میتوانند با در نظر گرفتن آن، تأثیر مثبتی بر وفاداری مشتریان و برند، بهعنوان باارزشترین داراییهای هر سازمان داشته باشند.
کلیدواژه: #وفاداری-مشتری #مشتری-مداری
در باب اهمیت برند کارفرمایی برای کسبوکارها
باید توجه داشت وقتی یک برند کارفرمایی براساس استراتژیهای یک شرکت ساخته میشود، با گذشت چند سال در ذهنها نقش میبندد و افراد درباره آن صحبت میکنند؛ در آن زمان است که میتوان گفت یک شرکت در ساخت برند کارفرمایی خود موفق بوده است. در شرایط فعلی شاهد هستیم که بسیاری از شرکتهای قدیمی مانند شرکت نفت که توانستند در خاطره مردم برند کارفرمایی خوبی از خود ارائه دهند، با وجود داشتن امکانات بالا، با تغییر شرایط اقتصادی کشور، این روزها در این حوزه با مشکل مواجه شدهاند. در چنین شرایطی و با وجود بحران مهاجرت، اهمیت برند کارفرمایی برای استارتاپها و کسبوکارهای نوآوری که فناوریمحور هستند و به نیروی نخبه نیاز دارند، بیش از پیش احساس میشود.
کلیدواژه: #برند-کارفرمایی #نوآوری #نیروی-انسانی
تلاش برای یافتن جریانهای درآمدی جدید
روندهای جهانی مانند تعدد روشهای پرداخت دیجیتال (برای مثال کارت نقدی/اعتباری غیرتماسی، کدهای کیوآر، اکنون بخرید، بعداً پرداخت کنید، کیف پولهای دیجیتال، پرداختهای موبایلی با قابلیت پیامک، ارزهای دیجیتال، پرداخت مبتنی بر AR)، هستههای بانکداری نسل بعدی و فناوری دفترکل توزیعشده موجب تغییر مدل ارزش حاصل از پرداخت خواهند شد. این روندها باعث حداقل تمایز در محصول و شیوههای پرداخت و همچنین کاهش حاشیه سود در تراکنشهای پرداخت میشوند و متقابلاً مدیریت ریسک را قویتر میکنند. درنهایت ضروری است بازیکنان زیرساختهای خود و معنای «شرکت پرداخت» بودن را بازتعریف کرده و برای یافتن جریانهای درآمدی جدید تلاش کنند.
کلیدواژه: #پرداخت-دیجیتال #مدیریت-ریسک #صنعت-پرداخت
رویکرد پلتفرمی کربنکینگ دیجیتال
به لطف پیشرفت در فناوری بانکداری، نوسازی هسته بانک دیگر انتخابی صفرویکی نیست؛ بانکها میتوانند انواع راهحلهای بانکداری ابری و پلتفرمی را پیادهسازی کنند. این پلتفرمها به بانکها این امکان را میدهند که در عین بهرهبرداری از سیستم کربنکینگ جاری خود، نیازهای نوآورانهشان را با هزینه پایین تأمین، و سهم بازار خود را حفظ کنند و رشد دهند؛ بنابراین به نظر میرسد درباره لزوم استفاده از پلتفرمهای بانکداری دیجیتال توسط بانکها به منظور حفظ بقا و جلوگیری از عقبماندگی در بازار بسیار رقابتی بانکداری امروز، تردیدی وجود نداشته باشد.
کلیدواژه: #کربنکینگ #بانکداری-دیجیتال #نوآوری
نسل بعدی بازار سرمایه در راه است
با اینکه بازارهای سرمایه نسبت به بازارهای پولی، به فناوری بلاکچین با تأخیر واکنش نشان دادند، اما در سالهای اخیر و با معرفی مفاهیمی همانند توکن اوراق بهادار، اوراق بهادار توکنشده، ارزهای دیجیتال بانک مرکزی و STOها، فعالان بازارهای سرمایه نیز به این حوزه ورود کردهاند. سال گذشته بود که «رابرت گریفلد»، مدیرعامل سابق بورس نزدک اعلام کرد: «۱۰۰درصد سهام و اوراق قرضه معاملهشده در بازار والاستریت حتی همین امروز میتواند به توکن تبدیل شود و طی پنج سال آینده قطعاً این اتفاق محقق خواهد شد.» حجم و تعداد شرکتهای فعال در زمینه بهکارگیری فناوری بلاکچین در زیرساختهای بازار سرمایه در چند سال اخیر به حدی رشد کرده که این گمان در ذهن مطرح میشود که نسل بعدی بازار سرمایه، مبتنی بر فناوری بلاکچین و توکنایز کردن دارایی خواهد بود.
کلیدواژه: #بلاکچین #بازار-سرمایه #توکنایز-کردن-دارایی
کاربرد رگتک در پنج حوزه
بنا بر مطالعاتی، تعریف دقیقی از رگتک ارائه نشده و بیشتر مفهومی چترگونه دارد که شامل چندین مولفه و طرح است که معمولاً این گونه مفاهیم را با سایر مواردی که همراه آن میآید تعریف میکنند. یعنی وقتی این مفهوم در ذهن متبادر میشود مفاهیم دیگری از جمله قانون، تطبیقپذیری، همراستایی، نهادناظر و موارد مشابه آن نیز به ذهن خطور میکند و نهاد ناظر مالی انگلستان رگتک را اینگونه تعریف میکند: «مجموعهای از فناوریهایی که به شرکتها کمک میکند تا در همراستایی آنها با قوانین نظارتی بهصورت کارا و اثربخش عمل کنند.» براساس مدیریت ریسک، سه دسته مهم امضا و احراز، بانکداری و ارائه سرویس باز مبتنی بر API و هوش عملیاتی ازجمله موارد کاربرد اساسی رگتک در ایران است.
کلیدواژه: #رگتک #تنظیمگری #فناوری
در نقد رویکردهای کمّینگری
رویکردهای کمّینگری که در شرکتهای PSP باب شده، رویکردی اصیل و فکرشده نیست، بلکه انعکاس رویکرد شرکتهای فروشنده و سازنده کارتخوان در این شرکتهاست. رسم است که شرکتهای بزرگ برای مدیرعامل و مدیران، خودرو تهیه میکنند؛ بدون شک اگر برای ایشان خودرو پیکان تدارک ببینند، مدیران مذکور، آن را توهین به خود تلقی میکنند. همین قیاس در رابطه بین صنعت پرداخت و سایر صنایع برقرار است. پردازش پیامهای پرداخت با استانداردها و قواعد چهل سال پیش، آیا برخورنده نیست؟ نباید باشد؟ آیا میتوان مشکلات پرداخت کشور را با آن حل کرد یا خودش مشکلی بر مشکلات قبلی میافزاید؟
کلیدواژه: #صنعت-پرداخت #صنعت-بانکی #PSP
بررسی احراز هویت دیجیتال در پرتو قوانین و مقررات ایران
در نظام حقوقی ایران در قوانین و مقررات گوناگون به احراز هویت دیجیتال پرداخته شده است. ماده (۶۵۹) قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲، بند (۱) جزء (۴) بخشنامه برنامهوبودجه سال ۱۴۰۱، دستورالعمل حدود و چگونگی ارائه غیرحضوری خدمات پایه به اربابرجوع در بانکها و مؤسسات مالی اعتباری غیربانکی، دستورالعمل نحوه تحقیق و رسیدگی با استفاده از سامانههای ارتباط الکترونیک مصوب ۱۳۹۹، مصوبات شورای عالی فضای مجازی و مصوبات کارگروه تعاملپذیری دولت الکترونیکی کشور از این جملهاند. ملاحظه مفاد قوانین و مقررات جاری نشان میدهد نظام حقوقی ایران ضمن پذیرش سازوکارهای احراز هویت دیجیتال، سعی بر انتظامبخشی رویههای قابل اطمینان در این زمینه دارد.
کلیدواژه: #احراز-هویت-دیجیتال #تجارت-الکترونیکی #نظام-حقوقی-ایران
نوآوری باز؛ پرکاربردترین الگوی نوآوری در مدل کسبوکار
یکی از پرکاربردترین الگوهای نوآوری در مدل کسبوکار، مدل نوآوری باز است که میتواند منشأ تغییرات جدی، بهویژه در کسبوکارهای خدمتمحور باشد. براساس تعریف «هنری چسبرو» نوآوری باز «استفاده هدفمند از جریانهای دانشی خارجی و داخلی به جهت شتابدهی به نوآوری داخلی و توسعه بازار برای استفاده خارجی از نوآوری است». درواقع نوآوری باز الگویی از تغییر در مدل کسبوکار است که در آن از مشارکت و تعامل بین بازیگران یک اکوسیستم برای دستیابی به اهداف تعیینشده استفاده میشود و از آن با عنوان «رویکرد بیرون به درون» یاد میشود. نوآوری باز در حوزه بانکداری نیز میتواند منشأ تحولات اساسی در مدل کسبوکار بانکها باشد.
کلیدواژه: #نوآوری-باز # صنعت-بانکداری #فینتک #بانکداری-دیجیتال
نظارت، صیانت و حمایت؛ سه ضلع یک مثلث کارآمد
در تمام مراحل تنظیمگری، نباید فراموش کرد که این حوزه شامل سه بعد صیانت، نظارت و حمایت است. اگر هریک از این ابعاد مورد غفلت قرار بگیرند بدون شک دچار رفتار کاریکاتوری خواهیم شد. قانونگذار یا رگولاتور یا ناظر باید وظیفهاش را انجام دهد و در این مسیر فعال باشد. به عبارت دیگر اگر مجموعهای که با مجوز و تحت نظارت فعالیت میکند با یک فضای رقابتی روبهرو باشد که در آن مجموعههایی بدون مجوز و بدون اعمال نظارت فعالیت میکنند، باید قبول کرد که شرایط برای ادامه کار سخت و بازار دچار آشفتگی میشود. ناظر باید بهدرستی دست به قانونگذاری و تنظیمگری بزند، اما این تنظیمگری نباید صرفاً محدود به کسانی باشد که این قوانین را پذیرفتهاند.
کلیدواژه: # قانونگذاری #رگولاتوری
امکانها و چالشها لندتکها
شرکتهای لندتکی در این سالها توانستند فراگیری مالی را بهبود بخشند و امکان دسترسی به منابع مالی را بهصورت عادلانهتری، حتی برای افراد دور از مرکز نیز فراهم کنند، اما این پایان ماجرا نیست و هنوز راه طینشده زیادی برای رسیدن به نقاط مطلوب مانده است. بنا بر آمارهای موجود، سهم لندتکها از تسهیلات خرد در سال ۱۴۰۱، کمتر از یکدرصد بوده که با استانداردهای جهانی، فاصله چندینبرابری و معناداری دارد. سؤال اینجاست که برای ادامه این مسیر با چه چالشهایی مواجهیم و چه راهکارهایی برای فائق آمدن بر آنها داریم؟ بنا بر اذعان قریببهاتفاق فعالان لندتک، گلوگاه اصلی توسعه این کسبوکارها و خدماتشان، مسئله تأمین مالی است.
کلیدواژه: #لندتک #نوآوری #فراگیری-مالی
نوآوری زیر سایه نظارت، ممکن اما بسیار سخت است
نکته قابل تأمل این است که هوای تازهای که صنعت به آن نیازمند است، در دسته نوآوری باز و بیرون از صنعت قرار میگیرد و از این طریق صنعت به چالش کشیده میشود و تغییر خواهد کرد، اما در این فضا مانعی بزرگ به نام رگولاتور وجود دارد. نقشآفرینان شبکه پرداخت و بانکداری باید قبول کنند که رگولاتور نیز تغییرپذیر است. برای توضیح بیشتر لازم به یادآوری است، هوش مصنوعی و سایر تکنولوژیهای در حال توسعه میتوانند زیرساخت نوآوری قرار بگیرند و تأثیرگذار باشند، اما هوش مصنوعی بهتنهایی نمیتواند کاری برای نوآوری بکند. به عبارت دیگر استفاده از هوش مصنوعی که یک زیرساخت مناسب است، میتواند برای رسیدن به مقصد عالی، یعنی نوآوری، کارگشا باشد.
کلیدواژه: #رگولاتوری #هوش-مصنوعی #نوآوری
دغدغه بزرگی به نام چشمانداز
صنعت بانک و پرداخت، حوزههای فناورانه و محصولات گستردهای دارند که آیندهشان نامعلوم است. نئوبانک، پرداختیاری، محصولات وام خرد، رمزارزها، بلاکچین، مدیریت مالی شخصی (PFM)، رمیتنس، رگتک، کیف پول و… چشمانتظار تعیین تکلیفاند، اما رگولاتور یا بهناچار درگیر فرادهایی است که ریشه در نادیده گرفتن EMV و تأکید بر PCI دارد، یا مجبور است به ساماندهی دستگاههای کارتخوانی بپردازد که وارداتش طبق قانون فراحوزهای و بدون مطالعه ممنوع شده و احراز اینکه تولید داخل است یا قاچاق، بخش عمدهای از توان ناظر را به خود اختصاص داده، یا باید به اینمادی بپردازد که بعد از سالها بدون روشن شدن کارایی لازم، پرداختیارها و توسعه تجارت الکترونیک را دچار مصایب روزمره کرده است. بخش قابل توجهی از مدیران صنعت و استارتاپهای حوزه پرداخت و فینتک با سردرگمی چشمانداز آینده و بیمناک از ابلاغ قوانین و دستورات جدیدند.
کلیدواژه: #صنعت-بانکی #صنعت-پرداخت #رگولاتوری
هوش مصنوعی مولد خط مقدم فناوریهای نوظهور است
هوش مصنوعی مولد در خط مقدم نوآوریهای فناورانه قرار دارد و در حال ایجاد یک تغییر پارادایم در نحوه تعامل انسان با ماشینها و دادههاست و توانسته بینشهای ارزشمند خلق کند. هوش مصنوعی مولد به دستهای از الگوریتمها اطلاق میشود که ماشینها را قادر میسازد محتوای جدید را براساس الگوهای آموختهشده از دادههای موجود ایجاد کنند. برخلاف مدلهای سنتی هوش مصنوعی که مبتنی بر قانون هستند، سیستمهای هوش مصنوعی مولد توانایی تولید خروجیهای جدید را دارند. این امر باعث شده این فناوری در صنایع مختلف، ازجمله مالی و بانکداری، کاربردهای فراوانی داشته باشد.
کلیدواژه: #هوش-مصنوعی #نوآوری #فینتک #صنعت-مالی
مروری بر هشت روند صرافیهای رمزارزی در سال ۲۰۲۴
بهعنوان یک صرافی پیشرو در حوزه ارزهای دیجیتال، آگاهی از چشمانداز پیش روی صرافیهای رمزارزی در سال ۲۰۲۴ هم یک امتیاز و هم یک مسئولیت است. در صنعت رمزارز که به پویایی شناخته میشود، صرافیهای رمزارزی یکی از اصلیترین بازیگراناند. این پلتفرمها فقط معاملات را تسهیل نمیکنند، بلکه در حال بازتعریف شیوه تعامل افراد با امور مالی در عصر دیجیتالاند؛ درنتیجه پیشبینی روندهای صرافیهای متمرکز (CEXها) مستلزم بررسی دقیق وضعیت فعلی، پیشرفتهای فناورانه، شرایط اقتصادی و رویکرد قانونگذاران است.
کلیدواژه: #صرافی-رمزارز #دیفای #صنعت-رمزارز #فناوری
تبرئه متهم ردیف اول روزهای منفی بورس
در ابتدای ورود معاملات الگوریتمی به ایران، فعالان بازار مالی استقبال چندانی از آن نکردند و حتی در روزهای منفی بازار این نوع از معاملات متهم ردیف اول شناخته شد، حال اینکه آمارها بهوضوح نشان میدهد که در حال حاضر نقش معاملات الگوریتمی در بازار سرمایه حدود ۱.۳۵درصد از کل ارزش معاملات است و این مهم حاکی از تبرئه این معاملات از اتهامات وارده است. ضمن اینکه باید به این نکته توجه کرد که الگوریتمهای معاملاتی در بازار سرمایه ایران، امکان انجام یک سفارش در هر ثانیه را دارند، بنابراین در مقایسه با کاربران عادی که میتوانند در هر ثانیه سه سفارش ثبت کنند، محدودیت دارند.
کلیدواژه: #معاملات-الگوریتمی #بازار-سرمایه #بورس
پنج چالش مهم صنعت بانکی کشور
یکی از مشکلات واردکنندگان تجهیزات نوین بانکی همواره عدم تخصیص ارز مناسب و در زمانبندی بهینه بوده است. از این رو انتظار میرود باتوجه به تحریمهای شدید بینالمللی و هزینههای چند برابر واردکنندگان، سازمانهای مسول همراهی بیشتری داشته باشند و در زمینه تخصصی ارز، تعدیل قوانین گمگرکی و سرعت بخشی به فرایندها بهمنظور ترخیص کالاها همکاری کنند. امروزه شرایط اجتماعی، میزان رشد تورم، عدم تباسب میان انتظارات نیروی انسانی و میزان دستمزد، فشار مالیات بر حقوق در شرکتها و همچنین تغییرات نسل زد، از جمله عوامل مهاجرت چشمگیر و پر سرعت متخصصان است.
کلیدواژه: #صنعت-بانکی #بانکداری-باز #سرویس-بانکی
پذیرش نرخ نکول و تضمین بازپرداخت اقساط
در تمام طرحهای اقساطی، یکی از چالشهای بزرگ نرخ بالای نکول و عدم بازپرداخت اقساط است. پلتفرمهایی که سرویس اعطای اعتبار را براساس طرح مقیاسپذیر به مشتریان عرضه میکنند، با پذیرش نرخ نکول و تضمین کردن بازپرداخت اقساط در زمانهای معینشده این چالش را برای صاحبان کسبوکار مرتفع کردهاند و این راهکار را اصلیترین ارزشافزوده پلتفرم خود مینامند. علاوهبر اینها یکی از مدلهای جذب مشتریان، پروموشنهای اختصاصی هر پلتفرم و معرفی مشتریان کسبوکارها است. ضمن اینکه در ارتباط با توزیع متقاضیان وام در بین کسبوکارهای موجود (در اکثر پلتفرمهای اینچنینی) میزان فعالیت کسبوکارها و کیفیت سرویسدهی آنها از مهمترین معیارهای انتخاب است.
کلیدواژه: #لندتک #نرخ-نکول #فروش-اقساطی
ایجاد امکانات پیشرفتهتر برای تصمیمگیری و مدیریت سرمایه
روبوـمشاوره یکی از ابزارهای بازار سرمایه است که بهشدت تحتتأثیر این تحولات قرار گرفته است. این سیستمها با بهکارگیری الگوریتمهای هوش مصنوعی، به سرمایهگذاران کمک میکنند براساس اهداف و ریسکهایشان، پرتفویهای سرمایهگذاری را بسازند و آنها را مدیریت کنند. تجارت اجتماعی نیز یکی از تغییرات چشمگیر در بازار سرمایه است که این امکان را به سرمایهگذاران میدهد تا از تجربیات همدیگر بهرهمند شوند و بهترین تصمیمها را براساس عملکرد سایر سرمایهگذاران بگیرند. تجارت اجتماعی بخشی از تحولات در بازارهای سرمایه است و امکان به اشتراکگذاری استراتژیها، تجربهها و نتایج سرمایهگذاری را بین فعالان بازار فراهم میکند. این رویکرد جدید، بهویژه با بهکارگیری پلتفرمهای آنلاین و شبکههای اجتماعی، به سرمایهگذاران اجازه میدهد بهطور مستقیم از دانش و تجربه یکدیگر بهره ببرند.
کلیدواژه: #هوش-مصنوعی #بازار-سرمایه #مدیریت-سرمایه
نقش اطلاعات در تأثیرگذاری رگتک و سوپتک
اینکه چه اطلاعاتی، در چه زمانی باید تولید و نگهداری شوند، چگونه پردازش شوند، چه اثری بر فرایندهای کاری داشته باشند و در اختیار چه کسانی قرار بگیرند مباحثیاند که اساس فناوریهای رگتک و سوپتک را تشکیل میدهند. چنانچه این موضوعات بهدرستی مشخص نشوند، استفاده از رگتک یا سوپتک، امکانپذیر نیست یا کسبوکار نظام بانکی را با مخاطرات جدیدی روبهرو خواهد کرد. جاهایی که بانک مرکزی در بهرهگیری از رگتک موفق بوده بیشتر به آن دسته از سامانههای حاکمیتی برمیگردد که خود بانک آنها را توسعه داده است. برای مثال در حال حاضر امکان اعمال دقیق قوانین بر تراکنشهای شتابی و بینبانکی وجود دارد که به مدد تعریف روشن و کافی اقلام اطلاعاتی و فرایندهای انجام تراکنشها در بستر سامانه شتاب است. به همین دلیل است که بانک مرکزی میتواند قوانینی همچون سقف تراکنش روزانه یا انتقال وجه روزانه را در مقیاسی به بزرگی تمام مشتریان نظام بانکی اعمال کند.
کلیدواژه: #سوپتک #رگتک #بانک-مرکزی #رگولاتوری
شفافیت؛ یکی از الزامات اعتماد به نهادهای پولی
مهمترین سرمایه یک بانک میزان اعتمادپذیر بودن آن است. میزان اعتماد آحاد جامعه اعم از مشتریان یا نهادهای حاکمیتی و مدنی به یک بانک نسبت مستقیمی با سپردن سرمایههای خود به آن بانک یا استفاده از سایر خدمات آن دارد؛ خدماتی که در هر حال برای بانک سودآور است. قطعاً یکی از الزامات اعتماد به یک نهاد پولی، شفافیت آن در گزارشگری مالی است. حصول این شفافیت نیز در این زمانه که عصر فناوری اطلاعات است مستلزم برخورداری از یک سامانه نرمافزاری جامع، منسجم و کاراست؛ سامانهای که پس از کنترل انطباق عملیاتهای مالی با رویههای مالی و مقررات مصوب بانک، نسبت به ثبت آنها اقدام و متعاقباً گزارشهای مالی لازم برای مدیران بانک یا نهادهای بالادستی مانند بانک مرکزی یا وزارت امور اقتصادی و دارایی را فوراً و با شفافیت کامل تولید و ارائه کند.
کلیدواژه: #شفافیت–مالی #نهادهای-پولی #اعتماد #صنعت-بانکی
تأثیر اینترنت اشیا در بقای بانکها
اینترنت اشیا زمینهای برای نوآوری در اختیار بانکها و مؤسسات مالی قرار میدهد و میتواند به گذر از بانکداری سنتی و ورود به جریان تحول دیجیتال کمک کند. اجرای آن بهصورت یکپارچه و جامع، راهگشای بسیاری از مسائل و چالشهای حال حاضر این مجموعهها خواهد بود و حتی میتواند منجر به افزایش سهم بازار آنها در سالهای آینده شود. استفاده از اینترنت اشیا در شعب بانکها علاوهبر ایجاد امنیت، به بهبود عملکرد این مراکز نیز کمک میکند. این امر در صورتی امکانپذیر است که بهصورت یکپارچه قابلیت رصد و مدیریت آنها فراهم باشد. سامانه نظارت تصویری هوشمند، سیستمهای نظارت دسترسی، سیستمهای پایش تغییرات محیطی و راهکار Connected Branch ازجمله ابزارهای هوش مصنوعی هستند که میتوانند به تحول دیجیتال صنعت بانکی کشور کمک کنند.
کلیدواژه: #صنعت-بانکی #اینترنت-اشیا #تحول-دیجیتال