تحولی در نظام بانکی کشور
سیدضیاء ایمانی، مدیرعامل بانک صادرات ایران درباره سامانه چکنو این بانک مطرح کرد
عصر تراکنش ۶۷ / سامانه چکنو (چک امن دیجیتال بانک صادرات) 11 دی‌ماه سال جاری در ساختمان مرکزی این بانک رونمایی شد؛ سامانه‌ای که به گفته مدیرعامل بانک صادرات، می‌تواند بخش زیادی از مشکلات شبکه بانکی و مشتریان را برطرف کند و موجب صرفه‌جویی در مصرف کاغذ شود. به عقیده ایمانی، سامانه چکنو را بایستی به‌عنوان تحولی در نظام بانکی کشور در حوزه دریافت و پرداخت تلقی کرد. در گفت‌وگویی که با سیدضیاء ایمانی، مدیرعامل بانک صادرات ایران داشتیم، به این سامانه و مزایایی که دارد، پرداختیم. سامانه چکنو، پروژه‌ای در حوزه تحول دیجیتال بانک صادرات بود و به گفته ایمانی، این بانک با تدوین سند نقشه‌راه تحول دیجیتال و اخذ مصوبه لازم از وزارت امور اقتصادی و دارایی، 45 پروژه کلیدی را در قالب 12 کلان‌پروژه طراحی کرده که تعدادی از آنها در مرحله انتشار و پیاده‌سازی عملیاتی هستند.
گامی نوین در فرایندهای پرداخت و دریافت نظام بانکی
مورخ 11 دی‌ماه سال جاری از سامانه صدور چک دیجیتال در بانک صادرات رونمایی شد. سیدضیاء ایمانی، مدیرعامل بانک صادرات ایران درباره دلیل راه‌اندازی این سامانه میگوید: «طی دوران جدید مدیریتی بانک صادرات ایران، اجماعی فراگیر میان ارکان مدیریتی بانک با هدف راهبری تحول دیجیتال و با رویکرد مدیریت فرصت‌ها و تهدیدهای عصر دیجیتال از طریق بازبینی، بازطراحی و بازآفرینی ارکان، فرایندها، محصولات و خدمات بانک صادرات ایران انجام پذیرفت و تصمیمات و نحوه واکنش و تعامل ما با محیط خودمان است که جایگاه بانک صادرات ایران را در این دوره مشخص خواهد ساخت. در این راستا و پس از رونمایی از سامانه چکاد بانک مرکزی در 21 آبان‌ماه 1401 به‌عنوان یکی از زیرساخت‌های اصلی تحقق تحول دیجیتال در نظام بانکی کشور، در بانک صادرات ایران در چهارچوب ارائه خدمات مبتنی بر بسترهای دیجیتال و با هدف بهبود تجربه مشتریان و مخاطبان خود، نسبت به رونمایی از خدمت چکنو به‌عنوان تحولی در حوزه چک اقدام کردیم.»
طبق صحبت‌های ایمانی، از طریق ارائه خدمت چکنو، بانک صادرات ایران در چهارچوب الزامات مقرر در تبصره ذیل ماده 1 قانون «اصلاح قانون صدور چک» موفق شد به‌عنوان نخستین بانک در کشور، نسبت به ارائه خدمت چک امن دیجیتال اقدام کرده و از این طریق به برداشته‌شدن گامی نوین در رویه‌ها و فرایندهای پرداخت و دریافت در نظام بانکی منجر شود. مدیرعامل بانک صادرات میگوید: «چکنو بانک صادرات ایران همان نسخه دیجیتال چک کاغذی بوده که ضمن دارا بودن کلیه قابلیت‌های چک کاغذی با توجه به ماهیت تحولی و استفاده از ظرفیت‌های فناوری دیجیتال، توانسته فراتر از محدودیت‌های چک کاغذی عمل کرده و تجربه مشتری متمایزی را ایجاد کند. به عبارتی دیگر چک امن دیجیتال نسخه الکترونیکی چک کاغذی بوده که در آن چک با امضای دیجیتالی صادرکننده اعتبار اخذ شده و مبلغ مورد نظر به‌صورت الکترونیکی از حساب صادرکننده برداشت و به حساب ذی‌نفع واریز می‌شود.»
مزایای استفاده از چکنو
مدیرعامل بانک صادرات ایران سامانه چکنو را تحولی در نظام بانکی کشور می‌داند و میگوید که قطعاً سامانه چکنو را بایستی به‌عنوان تحولی در نظام بانکی کشور در حوزه دریافت و پرداخت تلقی کرد. او در این خصوص توضیح می‌دهد: «سامانه چکنو بانک صادرات ایران دارای مزایای فراوانی برای فعالان اقتصادی و کارآفرینان بوده که اگر بخواهیم به برخی از مهم‌ترین آنها اشاره کنیم، شاید نخست باید انجام عملیات حوزه چک فارغ از محدودیت‌های زمان و مکان را مدنظر قرار دهیم. در حالی که در زمان استفاده از چک کاغذی برای دریافت دسته‌چک و نقد کردن آن ملزم به مراجعه حضوری به بانک عامل بودیم، با استفاده از چکنو محدودیتی در زمان و مکان صدور و پرداخت چک از یک طرف و همچنین وصول چک از طرف دیگر وجود ندارد؛ بنابراین می‌توانیم به‌صورت غیرحضوری و در هر ساعتی از شبانه‌روز نسبت به انجام عملیات مرتبط با حوزه چک اقدام کنیم.»
امنیت فراوان در استفاده و در نتیجه کاهش امکان و احتمال جعل، مفقودی، سرقت، مخدوش‌شدن چک و پیامدهای ناشی از حوادث غیرمترقبه مانند آتش‌سوزی که به ایجاد هزینه‌های گاه بسیار بالا برای مشتریان و بانک منجر شده، از دیگر مزایای استفاده از خدمات چکنو است که ایمانی به آنها اشاره می‌کند. او میگوید: «بهبود امکان مدیریت کارتابل چک از طریق تأمین زیرساخت‌های مدیریت مالی شخصی از دیگر خدماتی بوده که هنگام استفاده از چکنو بانک صادرات ایران در دسترس بوده و امکان رؤیت کلیه چک‌های واگذار و دریافت‌شده توسط مشتری و بررسی وضعیت آنها را امکان‌پذیر کرده است. نهایتاً بایستی به این موضوع اشاره کنم که با توجه به اینکه امروزه مفهوم بانکداری سبز و ضرورت توجه به محیط زیست با استفاده از فناوری و ظرفیت‌های دیجیتال به یکی از اولویت‌های نظام بانکی در سراسر جهان تبدیل شده، استفاده از سامانه چکنو بانک صادرات ایران مبتنی بر صرفه‌جویی در مصرف کاغذ، پیامدهای حائز اهمیتی را در حفاظت از محیط زیست و توسعه بانکداری سبز در بانک صادرات ایران به همراه خواهد داشت.»
نحوه استفاده از چکنو
با توجه به توضیحات مدیرعامل بانک صادرات، در حال حاضر کلیه افراد حقیقی که نزد بانک صادرات ایران حساب جاری فعال با دسته‌چک دارند، می‌توانند از خدمات سامانه چکنو استفاده کنند. برای دسترسی به این خدمت، مشتریان بانک بایستی نسبت به نصب و فعال‌سازی نسخه 4.2 سیستم‌عامل اندروید نرم‌افزار همراه‌بانک صادرات و همچنین نرم‌افزار هامون جهت انجام مراحل مرتبط با امضای دیجیتال اقدام کنند. او در این خصوص میگوید: «بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت‌پذیرفته توسط بانک مرکزی، مقرر شده ارائه خدمت چک امن دیجیتال در گام نخست برای مشتریان حقیقی و در گام بعدی برای مشتریان حقوقی نظام بانکی کشور فراهم شود؛ طبق برنامه‌ریزی‌های انجام‌پذیرفته این امکان برای مشتریان حقوقی از طریق ایجاد زیرساخت‌ها و رویه‌های مورد نیاز در چکاد فراهم خواهد شد.
از طرف دیگر با توجه به وجود برخی محدودیت‌های زیرساختی موجود در کشور، در گام نخست سامانه چکنو بانک صادرات ایران در بستر تلفن‌های همراه مبتنی بر سیستم‌عامل اندروید راه‌اندازی شده که با توجه به اهمیت ارائه خدمات یکپارچه به کلیه مشتریان بانک صادرات ایران، زیرساخت‌های مورد نیاز برای استفاده از سامانه مذکور برای تلفن‌های همراه مبتنی بر سیستم‌عامل آی‌اواس نیز در بانک فراهم شده است. شایان ذکر است آنچه موجب شد تا در گام نخست ارائه خدمات به مشتریان استفاده‌کننده از تلفن‌های همراه مبتنی بر سیستم‌عامل آی‌اواس محدود شود، ناشی از محدودیت‌های اجرای پروژه ارائه خدمت امضای دیجیتال بوده و به محض راه‌اندازی سامانه هامون جهت ارائه خدمت مذکور توسط شرکت خدمات انفورماتیک به نمایندگی از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، مشتریان مذکور نیز قادر به استفاده از سامانه چکنو بانک صادرات ایران در تلفن‌های همراه خود خواهند بود.»
به گفته او، مشتریان بانک صادرات ایران که خواهان استفاده از خدمت چکنو این بانک هستند، می‌توانند با مراجعه به وب‌سایت این بانک به آدرس bsi.ir نسبت به دریافت توضیحات و راهنمایی‌های مورد نیاز اقدام کنند.
آمار و ارقامی از چکنو
مدیرعامل بانک صادرات ایران سپس آمار و ارقامی از این سامانه ارائه می‌دهد: «از زمان رونمایی از سامانه چکنو بانک صادرات ایران به صورتی فزاینده شاهد استقبال فعالان اقتصادی و مخاطبان بانک صادرات ایران از سامانه چکنو بودیم؛ به نحوی که فقط طی یک ماه تعداد 2988 دسته‌چک دیجیتال 10 برگی صادر شده که معادل 29880 برگ چک دیجیتال است. از این تعداد طی بازه زمانی مذکور تعداد 3236 برگ چک در وجه ذی‌نفع بعدی ثبت شده و تعداد 2661 برگ چک در همراه بانک نقد شده است. این آمار بیانگر تحقق کارایی و اثربخشی در عملیاتی‌سازی سامانه چکنو بانک صادرات ایران است.»
سامانه چکنو، پروژه‌ای در حوزه تحول دیجیتال بانک صادرات بود؛ ایمانی درباره حرکت بانک صادرات به سمت تحول دیجیتال میگوید: «بانک صادرات ایران با تدوین سند نقشه‌راه تحول دیجیتال بانک و اخذ مصوبه لازم از وزارت امور اقتصادی و دارایی، 45 پروژه کلیدی را در قالب 12 کلان‌پروژه طراحی کرده که تعدادی از آنها در مرحله انتشار و پیاده‌سازی عملیاتی هستند.»
